هر شرکتی جهت جمع آوری و ردیابی اطلاعات مالی خود ملزم به رعایت اصول حسابداری می باشد. اصول برمبنای چارچوب های مفهومی و دستورالعملهای اجرایی از سوی سازمان های فنی حسابرسی پیشنهاد می گردد که موجبات یکنواختی و
استاندارد شدن حسابها گردد. طبق این دستورالعمل که اجرای آن از سوی شرکتها الزامی است هز ینه ها نیز جایگاهی خاص دارد. عملکرد مرکز بنابراین قاعده به تفکیک سال با دو عنوان هزبنه های اداری و تشکیلاتی و هزینه های تولیدی بشرح زیر طبقه بندی گردیده است. این هزینه ها وضعیت موجود را نشان می دهد که در مدل فعالیتی
بطور کلی دگرگون گردیده است.
جدول شماره 1 ـ 4: عملکرد هزینه ای مربوط به سال 1379
جمع | هزینه تولیدی | هزینه اداری و تشکیلاتی | نام حساب |
| 446.498.400 831.281.336 1.560.131.422 48.346.106 742.500 121.696.053 29.830.876 41.890.646 11.246.208 5.329.850 1.002.900 278.163.560 216.800 184.362 99.027.267 61.187.518 | 161.209.276 297.919.455 837.051.710 47.786.372 ـ 27.617.840 ـ 22.161.716 ـ ـ ـ 251.484.410 ـ ـ ـ 24.635.900 | 285.289.124 533.361.881 723.079.712 559.734 742.500 94.078.213 29.830.876 19.728.930 11.246.208 5.329.850 1.002.900 26.679.150 216.800 184.362 19.027.267 36.551.618 | حقوق و مزایای مستخدمین رسمی حقوق و مزایای مستخدمین قراردادی دستمزد و مزایای کارگران دائم دستمزد و مزایای کارگران فصلی خدمات قراردادی تعمیرات و نگهداری دارائیها بیمه و عوارض دارائیها آب و برق و سوخت اماکن ارتباطات و مخابرات هزینه های رفاهی کارکنان چاپ و تکثیر لوازم مصرفی آگهی و تبلیغات هزینه های مالی هزینه های ذخیره استهلاک دارائیها سایر هزینه ها |
| 3.536.775.804 | 1.669.866.679 | 1.866.9.9.125 | جمع هزینه های جاری |
| 1.547.733.422 | جمع هزینه های انجام شده از محل منابع ملی | ||
5.084.509.226 | جمع کل هزینه ها | ||
جدول شماره 1-4 مربوط به عملکرد هزینه ای سال 1379 می باشد که از کل هزینه ها
30% مربوط به منابع ملی می باشد که جهت اهداف خاصی به مرکز تحویل گردیده است. این اهداف شامل کمک به بازسازی ذخایر و مطالعات اصلاح نژاد و کپور صاحبان و ایجاد تأسیسات حفاظت از ذخایر می باشد.
جدول شماره 2 ـ 4: عملکرد هزینه بندی مربوط به سال 1380
جمع | هزینه تولیدی | هزینه اداری و تشکیلاتی | نام حساب |
| 459.698.112 632.659.286 1.802.103.303 6.800.230 89.967.214 121.373.080 35.962.676 47.846.422 10.187.200 6.542.050 3.981.920 72.245.986 1.396.200 168.020 1.425.667 35.928.171 | 248.571.289 329.407.306 1.047.401.163 6.800.230 71.493.174 19.279.185 55.600 27.528.192 1.493.000 ـ 235.000 46.354.946 162.800 ـ ـ 17.992.300 | 211،126،823 303.251.980 754.702.140 ـ 18.474.040 102.093.895 35.907.076 20.318.230 8.694.200 6.542.050 3.746.920 25.891.040 1.233.400 168.020 1.425.667 17.935.871 | حقوق و مزایای مستخدمین رسمی حقوق و مزایای مستخدمین قراردادی دستمزد و مزایای کارگران دائم دستمزد و مزایای کارگران فصلی خدمات قراردادی تعمیرات و نگهداری دارائیها بیمه و عوارض دارائیها آب و برق و سوخت اماکن ارتباطات و مخابرات هزینه های رفاهی کارکنان چاپ و تکثیر لوازم مصرفی آگهی و تبلیغات هزینه های مالی هزینه های ذخیره استهلاک دارائیها سایر هزینه ها |
| 3.328.285.537 | 1.816.774.185 | 1.511.511.352 | جمع هزینه های جاری |
| 2.408.927.846 | جمع هزینه های انجام شده از محل منابع ملی | ||
5.737.213.383 | جمع کل هزینه ها | ||
از مجموع هزینه های فوق 42% متعلق به منابع مالی می باشد.
جدول شماره 3 ـ 4: عملکرد هزینه ای مربوط به سال 1378
جمع | هزینه تولیدی | هزینه اداری و تشکیلاتی | نام حساب |
| 668.571.300 832.107.149 2.264.946.248 125.395.766 101.291.031 41.253.290 70.574.803 5.759.000 255.667.329 20.689.500 2.173.010 453.456.977 3.085.500 337.300 66.248.617 65.252.711 17.086.280 | 356.955.832 446.357.082 1.317.882.348 103.896.358 54.024.770 826.570 27.944.583 1.446.000 255.590.329 1.440.000 205.300 429.358.047 2.700.000ـ ـ 53.897.560 ـ | 311.615.468 385.750.067 947.063.900 21.499.408 47.266.261 40.426.720 42.630.220 4.313.000 77.000 19.249.500 1.967.710 24.098.930 385.500 337.300 66.248.617 12.055.151 17.086.280 | حقوق و مزایای مستخدمین رسمی حقوق و مزایای مستخدمین قراردادی دستمزد و مزایای کارگران دائم خدمات قراردادی تعمیرات و نگهداری دارائیها بیمه و عوارض دارائیها آب و برق و سوخت اماکن ارتباطات و مخابرات اجاره محل هزینه های رفاهی کارکنان چاپ و تکثیر لوازم مصرفی آگهی و تبلیغات هزینه های مالی هزینه های ذخیره استهلاک دارائیها سایر هزینه ها مطالبات مشکوک الوصول |
| 4.994.595.811 | 3.052.524.779 | 1.942.071.032 | جمع هزینه های جاری |
| 2.214.000.000 | جمع هزینه های انجام شده از محل منابع ملی | ||
7.208.595.811 | جمع کل هزینه ها | ||
از مجموع هزینه های سال 81، معادل 44% مربوط به منابع ملی می باشد.
چنانچه در جداول فوق نشان داده شده است بخش قابل توجهی از هزینه های انجام شده مربوط به اعتبارات تأمین شده از منابع ملی بوده که طبق آیین نامه های نحوه
هزینه کرد منابع ملی مبتنی بر طبقه بندی در غالب طرح مواد و پروژه، بوده است و طبقه بندی هزینه ها براساس هزینه ی جاری مقدور نگردید. لذا بصورت سرجمع در ذیل جدول آورده شده است.
در هزینه های مندرج در جداول 3 ساله فوق هزینه های پرسنلی بخش عمده ای از کل هزینه ها را به خود اختصاص داده است که این نسبت در سال 79 معادل 57% و در سال 80 معادل 50% و در سال 81 معادل 52% می باشد و مابقی بعنوان هزینه های غیرپرسنلی می باشد. چنین نتیجه گیری می شود که عنصر اصلی محرک هزینه ها نیروی انسانی می باشد که در بخش بعدی (چگونگی انجام هزینه یابی برمبنای فعالیت) بصورت مفصل تر مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
روند فعالیتهایی که منجر به هزینه می گردد:
از اساسی ترین اصول حسابداری فعالیت تأکید بر ساختار فعالیتی یک سازمان بجای غالب سازمانی یا اداری رسمی می باشد.
بهره برداری از منابع طبیعی بدلیل دخالت عوامل گوناگون غیرقابل کنترل همواره
پیش بینی روند تولید را با ضریب خطای بالا دچار می نماید و این کار با افزایش
فنآوری و بهره گیری از تجربه رو به بهبودی می رود.با این همه نمی توان ضریب خطا را به صفر رسانید. لیکن در بخش صنعت توانایی بشر در کنترل عوامل محیطی بیشتر است. مثلاً سازندگان خودرو در پیش بینی تولیدات خود با اطمینان بیشتری صحبت
می کنند تا تولیدکنندگان بچه ماهی در مرکز مورد تحقیق بنحوی که در صورت عدم مهاجرت بیش از حد بدلیل مساعد بودن شرایط تولیدات افزایش می یابد لذا شناسایی روند فعالیت در تکثیر ماهی سفید تابعی از شرایط محیطی می باشد. از سوی دیگر با نگرش به هزینه و نسبتهای آن می توان نتیجه گیری نمود که بخش عمده هزینه ها، هزینه های ثابت هر دوره می باشند که با افزایش و یا کاهش تولیدبصورت مختصر تغییر
می یابد.
با استخراج اطلاعات مندرج در فصل چهارم به این جمع بندی می رسیم که بهای تمام شده هر قطعه از لاروهای تکثیر شده در مرکز متناسب با تعداد مولدین صید و
تخم گیری شده متفاوت می باشد. لیکن برای انجام کار واگذار شده به مرکز می بایستی هزینه های ثابتی صورت پذیرد که در صورت کاهش و یا افزایش تعداد مولدین این مبلغ با درصدی کم و یا زیاد می گردد. وابستگی تولید به صید مولد از مهمترین عوامل فعالیت تکثیر می باشد هرچند که سالانه بخشی از لاروها از رودخانه های شرق مازنداران به این مرکز ارسال می گردد ولی مشکلات و معضلات اصلی که مانع از تکثیر رودخانه ای ماهی سفید می گردد عبارتند از مسائل خاص اجتماعی منطقه که موجب برداشت صیادان رودخانه ای در زمانهای خاص می گردد و یا برداشت بی رویه و نامنظم آب رودخانه ها جهت مصارف کشاورزی و آلودگی آب ناشی از لجنی شدن بستر رودخانه ها بعلت کاهش شدید و دبی آب، برگشت پساب کشاورزی، برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه ها و عدم دخالت سازمانهای ذیربط در حریم رودخانه ها و کمبود شدید آب رودخانه در زمان رهاسازی بچه ماهی از بزرگترین موانع صید مولد می باشد. امید است که با درک رابطه متقابل بتوان طبیعت را به سود دهی و انسان را به
سود خواهی معقول بهینه نمود.
نتایج تحقیق
به منظور ارزیابی نتایج تحقیق می توان از تحلیل ارزش افزوده و یا تحلیل هزینه / فایده می توان برای ارزیابی نتایج استفاده نمود. هرچند اینگونه تحلیل ها در سطح کلان در طراحی ABC پیش بینی گردیده ولی از آنجایی که تولیدات برای دولت درآمد عینی ایجاد نمی کند و صرفاً منافع آن در قالب ارزش افزوده نصیب بخش صیادی کشور
می شود فعالیت این کارگاه دارای توجیه می باشد. دلیل این مدعا آمار صید ماهی سفید در چند سال گذشته می باشد که در دهه قبل به حداقل و هم اکنون با بازسازی ذخایر،
رو به افزایش می باشد. این موضوع در بخش تکثیر بدلیل نیاز به کنترلهای کارشناسی و جلوگیری از بیمار شدن نسل ماهیان در زمان تکثیر که ممکن است از طریق ماهیان آلوده موجبات تکثیر و رهاسازی آن انجام شود می بایستی از طریق بخش دولتی و یا با نظارت بیشتر دولت در بخش خصوصی انجام شود با مراجعه به جدول خرید هر قطعه بچه ماهی انجام شده از بخش خصوصی (با مصاحبه با کارشناسان علوم شیلاتی این پیشنهاد ارائه شده است ) اما در فعالیت پرورش و با مقایسه خرید بچه ماهی از بخش خصوصی و بهای تمام شده در سالهای 81-79 استخراج شده از اطلاعات واقعی چنین بنظر می رسد که پرورش از سوی کارگاه با خرید از بخش خصوصی تفاوت محسوسی ندارد مضافاً اینکه با ادامه فعالیت کارگاه پاره ای از سیاستهای دولت قابل اعمال می باشد.