به نظر می رسد شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی به عنوان یکی از کارگزاران جامعه پذیری امروزی در بروز پدیده طلاق و رضایت زناشویی زوجین تاثیر زیادی دارد. هدف پژوهش حاصر بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی بر میزان طلاق و رضایت زناشویی زوجین 25 تا 40 ساله در سال 1393 می باشد. در پژوهش حاضر جامعه آماری شامل کلیه زوجین 25 تا 40 سال در بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی به میزان طلاق و رضایت زناشویی در سال 1393 میباشد. مقدار نمونه 100 نفر زوجین 25 تا 40 سال انتخاب شده است. در این پژوهش از دو پرسشنامه رضایتمندی زناشویی در این پژوهش از دو پرسشنامه رضایتمندی زناشویی Enrich و پرسشنامه محقق ساخته شبکه های اجتماعی و مجازی استفاده شده است.
پژوهش نشان داد میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی بر رضایت زناشویی زوجین 25 تا 40 سال شهرستان کاشان اثر معناداری دارد. همچنین بین رضایت زناشویی افراد عضو شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی و افراد غیر عضو تفاوت معناداری وجود دارد. از طرف دیگر، بین تقاضای طلاق و عضویت افراد در شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی رابطه معناداری وجود دارد. مشخص شد بین رضایت زناشویی زنان و مردان عضو شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی تفاوت معناداری وجود ندارد. همچنین بین رضایت زناشویی اعضای شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی با سطوح تحصیلات رابطه معناداری وجود ندارد.
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه2
1-2- بیان مسئله3
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش4
1-4- اهداف پژوهش5
1-4-1- هدف کلی5
1-4-2- اهداف جزئی پژوهش5
1-5- فرضیات پژوهش5
1-5-1- فرضیه اصلی5
1-5-2- فرضیات فرعی6
1-6- تعاریف متغیرهای پژوهش6
1-6-1- تعاریف نظری6
1-6-2- تعاریف عملیاتی6
فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش
2-1- چیستی شبکه های اجتماعی9
2-2- شبکه اجتماعی به معنای کلی10
2-3- شبکه اجتماعی مجازی چیست؟11
2-4- رسانه اجتماعی یا رسانه شبکه اجتماعی چیست؟11
2-5- معرفی و تاریخچه شبکه های اجتماعی12
2-6- علل پیوستن به شبکه های اجتماعی مجازی14
2-7- تعامل در شبکه های اجتماعی14
2-8- چگونکی بهره گیری جوانان از شبکه های اجتماعی مجازی15
2-9- مطالعات جمعیت شناختی کاربران17
2-10- تأثیرات شبکه های اجتماعی بر ابعاد مختلف زندگی19
2-10-1- هویت زدایی19
2-10-2- انزواطلبی20
2-10-3- فردگرایی21
2-10-4- روابط آزاد21
2-10-5- استرس زنان22
2-11- اثرات منفی و غیر قابل جبران شبکه های اجتماعی بر زندگی انسان ها23
2-12- کارکردهای شبکه های اجتماعی26
2-13- کودکان و نوجوانان در شبکه های اجتماعی اجتماعی29
2-14- رضایت زناشویی32
2-15- دلایل بروز آشفتگی در روابط زناشویی32
2-16- دستیابی به رضایت زناشویی34
2-17- ایجاد رضایت زناشویی35
2-18- زوج خوشبخت و کامل36
2-19- علل مشکلات و تعارضات در میان زوجین36
2-20- طلاق37
2-21- طلاق و کودکان37
2-22- تاریخچه طلاق38
2-23- اثرات طلاق38
2-24- نقش عشق در ازدواج و تداوم زندگی39
2-25- مدل مثلث عشق استرنبرگ41
2-26- اثرات نزدیکی و فاصله در تداوم زندگی42
2-27- نقش فشارهای فرهنگی در رضایت زن و شوهر43
2-28- پیشرفت فردی در زوجین44
2-29- روابط جنسی46
2-30- اختلافات مالی46
2-31- روابط والدین و کودک48
2-32- عوامل شخصی48
2-33- حسادت49
2-34- خشونت زناشویی50
2-35- رضایت زناشویی و عقاید مذهبی51
2-36- توصیه های تربیتی برای بحران زدایی52
2-37- هفت اصل زندگی زناشویی کارآمد53
2-38- کار کرد مطلوب خانواده56
2-39- معنی و مفهوم خانواده متعادل56
2-40- خانواده مدرن57
2-41- زیر منظومه زن و شوهری58
2-42- تفاوت های زنان و مردان59
2-42-1- نقش کروموزوم yدر ایجاد تفاوت ها60
2-42-2- تفاوت در رشد60
2-42-3- تفاوت در علایق و رغبت ها62
2-42-4- پرخاشگری62
2-42-5- اضطراب63
2-43- پیشینه پژوهش63
2-43-1- پژوهشهای خارجی63
2-43-2- پژوهشهای داخلی64
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
3-1- روش پژوهش69
3-2- جامعه آماری69
3-3- حجم نمونه و نمونه گیری69
3-4- نحوه گردآوری داده ها70
3-5- ابزار اندازه گیری پژوهش70
3-5-1- آزمون رضایتمندی زناشویی Enrich70
3-5-2- پرسشنامه شبکه های اجتماعی و مجازی72
3-6- روش گردآوری داده ها72
3-7- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها72
3-8- بررسی عوامل دموگرافیک بر روی متغیر های تحقیق73
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- یافته ها:75
4-2- تحلیل ویژگی های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان75
4-3- آزمون نرمال بودن توزیع متغیرها80
4-4- بررسی فرضیه های تحقیق80
4-4-1- فرضیات اصلی80
4-4-2- فرضیات فرعی83
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1- هدف:88
5-2- فرضیات پژوهش88
5-3- بیان یافته ها و نتیجه88
5-4- همسو کردن89
5-5- پیشنهادات پژوهش89
5-5-1- پیشنهادات بنیادی89
5-5-2- پیشنهادات کاربردی89
5-6- محدودیت های در دسترس پژوهش90
منابع:
5-7- منابع داخلی92
5-8- منابع خارجی96
پیوست ها:
5-9- پرسشنامه رضایت زناشویی Enrich98
5-10- پرسشنامه شبکه های اجتماعی و مجازی102
5-11- خروجی های نرم افزار SPSS107
فهرست جداول
جدول 4-1: توزیع افراد بر حسب عضویت در شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی75
جدول 4-2: توزیع افراد بر حسب جنسیت به تفکیک دو گروه غیر عضو و عضو شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی76
جدول 4-3: توزیع افراد بر حسب متقاضی طلاق به تفکیک دو گروه غیر عضو و عضو شبکه های اجتماعی77
جدول 4-4: توزیع افراد بر حسب سطح تحصیلات به تفکیک دو گروه غیر عضو و عضو شبکه های اجتماعی77
جدول 4-5: توزیع افراد بر حسب رضایت از روابط زناشویی به تفکیک دو گروه غیر عضو و عضو شبکه های اجتماعی79
جدول 4-6: آزمون تعیین نرمال بودن متغیرهای اصلی تحقیق80
جدول 4-7: شاخص کفایت مدل رابطه رضایت زناشویی و استفاده از شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی80
جدول 4-8: جدول آزمون تحلیل واریانس جهت معنیداری مدل رگرسیونی81
جدول 4-9: خلاصه تحلیل رگرسیون ساده در مورد استفاده از شبکه های اجتماعی برای پیش بینی رضایت زناشویی81
جدول 4-10: شاخصه های توصیفی میزان رضایت زناشویی به تفکیک افراد غیر عضو و عضو شبکه های اجتماعی اجتماعی82
جدول 4-11: نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگین نمرات رضایت زناشویی بین افراد غیر عضو و عضو82
جدول 4-12: نتایج آزمون خی دوی پیرسون برای ارتباط بین متغیرهای تقاضای طلاق و عضویت83
جدول 4-13: شاخصه های توصیفی میزان رضایت زناشویی به تفکیک زنان و مردان عضو شبکه های اجتماعی اجتماعی83
جدول 4-14: نتایج آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگین نمرات رضایت زناشویی بین زنان و مردان عضو84
جدول 4-15: میانگین و انحراف معیار نمرات رضایت زناشویی اعضای شبکه های اجتماعی به تفکیک سطح تحصیلات84
جدول 4-16: تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین رضایت زناشویی اعضای شبکه های اجتماعی بین سطح تحصیلات86
فهرست نمودار
نمودار 4-1: چگونگی توزیع افراد بر حسب عضویت در شبکه های اجتماعی و دنیای مجازی75
نمودار 4-2: چگونگی توزیع افراد بر حسب جنسیت در دو گروه غیر عضو و عضو شبکه های اجتماعی76
نمودار 4-3: چگونگی توزیع افراد بر حسب متقاضی طلاق در دو گروه غیر عضو و عضو شبکه های اجتماعی77
نمودار 4-4: چگونگی توزیع افراد بر حسب سطح تحصیلات در دو گروه غیر عضو و عضو شبکه های اجتماعی78
نمودار 4-5: چگونگی توزیع افراد بر حسب رضایت زناشویی در دو گروه غیر عضو و عضو شبکه های اجتماعی79
خانواده مهمترین و قدیمی ترین گروه اجتماعی است که از آغاز زندگی بشر وجود داشته است و بدون آن زندگی در اجتماع متصور نیست. کانون خانواده مرکز حفظ سنن ملی و اخلاقی، رشد عواطف و احساسات انسان است. کسانی که از حمایت خانواده برخوردار نیستند، بی پناهنده در معرض فساد و تباهی و بیهودگی قرار می گیرند. اما گاهی اوقات، خانواده نمی تواند به حیات خود ادامه دهد و ناچار از هم فرو می پاشد.
درباره طلاق عقاید و نظرات مختلفی ابراز شده است. عده ای آن را زیان آور و خطرناک دانسته و به طور کلی آن را محکوم کرده اند و عده ای از وجود آن در اجتماع طرفداری کرده اند.
به هرحال نمی توان طلاق را از نظر اجتماعی به کلی محکوم کرد : زیرا اگر بین زن و شوهر هیچ گونه هماهنگی و توافق اخلاقی وجود نداشته باشد، نمی توان گفت که زن و مرد باید یک عمر در رنج و سختی به سر ببرند و به زندگی زناشویی ادامه دهند. البته شکی نیست که طلاق امری مذموم و ناپسند است.
تا توانی پا منه اندرفراق ابعض الاشیاء عندی الطلاق (مولوی)
اما در پاره ای از موارد چاره ای جز آن نیست و باید به عنوان یک ضرورت پذیرفته شود.
در فقه و حقوق جامعه ما به طور معمول و غالب اختیار طلاق در دست مرد است و جدایی زوجین، معلول اراده ی زوج می باشد؛ اما در شرع مقدس اسلام مواردی وجود دارد که صریحاً اجازه می دهد که زوجه از حاکم درخواست طلاق کند. در این شرایط دخالت قاضی محکمه نقش مهمی را در حل اختلاف و احقاق حقوق افراد درپی خواهد داشت تا خانواده را به انتخاب راه حل های مناسبی در جهت اصلاح طرفین دعوی و اصلاح جامعه راهنمایی نماید.
به هر حال بحث در این است که زن در چه شرایطی حق طلاق دارد و به چه صورت می تواند از آن استفاده کند؟ و از طرف دیگر با توجه به اینکه در حقوق کنونی سعی شده بیشتر فتاوای مشهور استفاده شود، درچه مواردی این حق را برای زن قائل شده است؟
همچنین کلیه جوامع در حال تحول و دگرگونی اند و شرایط هرجامعه به سرعت در حال تغییر و دگرگونی است. این تحولات در مورد طلاق رفعی ایجاد شده و می شود و حق زن برای طلاق در مصداق دچار تحول می شود. حال سؤالی که مطرح می شود این است که با توجه به شرایط کنونی جامعه آیا این مصادیق تغییر کرده و اگر تغییر کرده این مصادیق کدامند؟
در این پژوهش ابتدا در فصل اول (کلیات) تعاریف طلاق و ماهیت آن به صورت مختصر بیان می شود و همچنین اختیار در امر طلاق در فقه و حقوق مورد بحث قرار می گیرد.
در فصل دوم به بررسی شرایط ایجاد این حق برای زن می پردازیم و قواعد موجود حق در این زمینه را شرح می دهیم.
و در فصل سوم اقسام طلاق و مصادیق امروزی طلاق قضایی را مورد بررسی قرار می دهیم که شامل سه عنوان : خودداری و عجز شوهر از پرداخت نفقه، غیبت شوهر و عسروحرج برای زوجه می شود.
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول : کلیات
مبحث اول : تعریف طلاق
مبحث دوم : ماهیت طلاق
بند اول : طلاق یکی از علل انحلال نکاح است
الف) طلاق بائن
ب) طلاق رجعی
بند دوم : طلاق به نکاح دائم اختصاص دارد
بند سوم : طلاق از فسخ متفاوت است
بند چهارم : طلاق یک ایقاع تشریفاتی معین است
الف) طلاق یک ایقاع است
ب) یک عمل حقوقی تشریفاتی است
ج) یک ایقاع معین است
مبحث سوم : اختیار در طلاق
بند اول : تعریف
بند دوم : اختیار طلاق دراسلام
بند سوم : علت واگذاری حق به مرد
بند چهارم : طلاق به درخواست زن از دیدگاه اسلام
الف) تعریف حق
ب) تعارض حقوق- سوءاستفاده از حق
ج) جنبه های عملی ضمانت اجرای سوء استفاده ازحق
د) سوء استفاده از حق در فقه اسلامی
یک : سوء استفاده از حق در فقه امامیه
دو : ملاک های سوء استفاده از حق
فصل دوم : موجبات ایجاد حق طلاق قضایی
مبحث اول : قاعده نفی عسر وحرج
بند اول : تعریف
الف) نظریه شیخ الشریعه اصفهانی
ب) نظریه مرحوم نراقی
ج) نظریه مرحوم ملامحمدکاظم خراسانی
د) نظریه شیخ مرتضی انصاری
دو) نظریه امام خمینی(ره)
بند چهارم : مجرا و قلمرو قاعده
الف) مجرای قاعده
ب) قلمرو قاعده
ج) تعارض روقاعده لاضرر
د) تعارض قاعده لاضرر، قاعده نفی عسروحرج
هـ) آیا برای رفع ضرر از خود، ضرر به غیرجایز است؟
و) آیا قاعده لاضررشامل امورعمومی هم می شود؟
فصل سوم : اقسام و مصادیق طلاق قضایی در حقوق کنونی
مبحث اول : تاریخچه
بند اول : قانون مدنی سال 1313
بند دوم : قانون حمایت از خانواده سال 1313
بند سوم : قانون حمایت از خانواده سال 1353
بند چهارم : لایحه قانونی دادگاه مدنی خاص سال 1358
بند پنجم : تصمیم شورای عالی قضایی مبنی بر گنجانیده شدن شروطی در عقدنامه ها
بند ششم : قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب 1371؛ مجمع تشخیص مصلحت نظام
بند هفتم : تبصره موصوب مجمع تشخیص سال 381
مبحث دوم : اقسام و مصادیق طلاق قضایی در قانون مدنی
بند اول : خودداری و عجز شوهر از پرداخت نفقه
الف) طرح موضوع
ب) تعریف نفقه زوجه
ج) ماهیت حق زن بر نفقه
د) شرایط وجوب نفقه
الف) تعریف لغوی
ب) تعریف فقهی و حقوقی
بند دوم : مدارک و مستندات قاعده
الف) کتاب
ب) سنت
ج) اجماع
د) عقل
یک : بنای عقلا
دو : قاعده لطف
بند سوم : تعیین لا در «لا حرج»
بند چهارم : مجرای قلمرو وقاعده
الف) مجرای قاعده
ب) قلمرو قاعده
یک : حرج عمومی
دو : حرج شخصی
سه : حرج واقعی یا معلوم
چهار: شمول قاعده نسبت به امور عمومی
پنج : رخصت یا عزیمت بودن مفاد قاعده
مبحث دوم : قاعده لاضر
بند اول : کلیات
بند دوم : مدارک و مستندات قاعده
الف) کتاب
ب) سنت
ج) اجماع
د) عقل
بند سوم : معنی ضرر و ضرار
بند چهارم : معنی لا در قاعده «لاضرر»
یک : دائمی بودن نفقه
دو : تمکین زوجه
دو) موانع وجوب نفقه
یک : عدم سکونت زوجه در منزل زوج
دو : سوء معاشرت زوجه
سه : عدم معاضدت در تشییرمبانی خانواده
و) حقوق قابل اعمال زن در صورت ترک نفقه از جانب مرد
یک : استنکاف شوهر از پرداخت نفقه
دو : عجز شوهر ازپرداخت نفقه
بند دوم : غایب مفقودالخبر
الف) تعریف
ب) عناصر
یک : غیبت
دو: انقضای مدت نسبتاً طولانی
سه : فقد خبرحیات یا ممات
ج) طلاق زوجه غایب در فقه اسلامی و حقوق
بند سوم : عسروحرج و ضرر برای زوجه
الف) طرح موضوع
ب) محدوده رفتار شوهر در بروز عسروحرج
ج) مرجع تعیین مصادیق طلاق قضایی
د) مصادیق عسروحرج
یک : مصادیق عنوان شده در قانون
1- غیبت شوهر و ایجاد عسروحرج
2- اعتیاد زوج به یکی از مواد مخدر یا ابتلا به مشروبات الکلی
3- محکومیت قطعی زوج
4- ابتلاء زوج به بیماری های صعب العلاج روانی یا هر عارضه صعب العلاج دیگر
دو : مصادیق قابل ذکر در قانون نیامده است.
1- عقیم بودن مرد و سایر عوارضی که مانع تولید نسل می شود به شرط عدم امکان درمانی
2- اختیار همسر و یا همسران دیگر توسط مرد
3- بی عدالتی در رفتار با همسران
4- ادامه شغلی که منافی مصالح خانواده با حیثیت زن باشد
5- ارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانواده یا شئون زن باشد
6- ارتکاب اعمال منافی عفت
7- ایراد تهمت های ناروا به زن توسط مرد
8- اجبار زن به کارهای خلاف شرع یا دون شأن او
9- سوء رفتار و معاشرت با زوجه
هـ) مصادیق عنوان شده در قانون
یک : مصادیق عنوان شده در قاون
1- ضرب و شتم یا هرگونه سوء رفتار زوج که عرفاً با توجه به وضعیت زن قابل تحمل نباشد.
2- ابتلاء مرد به بیماری های سری که زندگی مشترک را مختل کند.
دو : مصادیق قابل ذکر که در قانون نیامده است.
1- ابتلاء مرد به امراضی چون موج گرفتگی
2- ابتلاء مرد به بیماری ایدز و بیماریهای سلی
3- عدم تأمین جانی
نتیجه گیری
منابع
| طلاق در ایران مقدمه | 6 |
| موضوع تحقیق | 8 |
| فرضیه تحقیق | 9 |
| اهمیت مسأله | 9 |
| اهمیت تعلیم برای فرد و اجتماع | 9 |
| تعریف اصطلاحات و واژه ها | 11 |
| متغیرهای این تحقیق شامل : | 12 |
| تعریف متغیرها | 12 |
| فصل دوم : پیشینۀ تحقیق |
|
| مقدمه | 14 |
| مرور بررسی مطالعات پیشین | 14 |
| بررسی تحقیقات در رابطه با اثرات سوء طلاق | 14 |
| طلاق و پیشرفت تحصیلی کودکان | 15 |
| بررسی تحقیقات در رابطه با عدم اثرات سوء طلاق | 18 |
| بخشی از تحقیقات انجام شده در ایران | 36 |
| نتایج | 38 |
| مروری بر عوامل مؤثر در افت تحصیلی دانش آموزان | 38 |
| افت تحصیلی را به افت کمی و افت کیفی تقسیم می کنند | 39 |
| یکی از بررسی های انجام شده در آمریکا | 41 |
| در نپال افت تحصیلی را ناشی از این عوامل می دانند | 41 |
| فصل سوم : روش پژوهش |
|
| مقدمه | 42 |
| موضوع تحقیق | 42 |
| فرضیه تحقیق | 42 |
| روش انجام تحقیق | 44 |
| نوع روش تحقیق | 44 |
| روش جمع آوری اطلاعات و روش آماری | 45 |
| آزمودنیها و چگونگی گزینش آنان | 45 |
| روش جمع آوری اطلاعات و نوع وسیلۀ جمع آوری | 46 |
| متغیرهای مستقل و وابسته | 46 |
| روش آماری | 47 |
| فصل چهارم : شیوۀ تحلیل داده ها |
|
| مقدمه | 49 |
| فصل پنجم |
|
| بحث و نتیجه گیری | 53 |
| محدودیتهای تحقیق | 57 |
| پیشنهادها | 58 |
| فهرست منابع و مآخذ | 59 |
پروپوزال نقش ابعاد سرشت و منش و سبک های حل تعارض در پیش بینی وقوع طلاق عاطفی زوجین
عنوان به زبان انگلیسی:
The role of temperament and character dimensions and styles of conflict resolution in incidence emotive divorce
conflict resolution in incidence emotive divorce
ب – تعداد واحد پایاننامه: 6 واحد
ج- بیان مسأله اساسی تحقیق به طور کلی (شامل تشریح مسأله و معرفی آن، بیان جنبه‌های مجهول و مبهم، بیان متغیرهای مربوطه و منظور از تحقیق به صورت مستند) :
یکی از مسایل تاثیر گذار در طلاق عاطفی خانواده ها رضایت و سازگاری زناشویی است .رضایتمندی و سازگاری زناشویی در بسیاری از ابعاد زندگی فردی و اجتماعی افراد، تاثیر داشته و ایفای نقش والدینی را آسان می سازد (کامینگ و واتسون،1997). ۱۵۰ هزار و ۳۲۴ طلاق در سال ۱۳۹۱ در ایران وقوع پیوسته است. یعنی روزانه ۳۸۱ زوج از یکدیگر جدا شده‌اند. خیانت، مشکلات جنسی و تورم مهمترین دلایل طلاق هستند. در سال ۹۲ نیز ۱۵۸ هزار و ۷۵۳ مورد طلاق رخ داده بوده که بیشترین دلیل آن دخالت خانواده ها، عدم تحقق شروط ضمن عقد، اعتیاد و فقر مالی برآورد شده است(گزارش سازمان ثبت از کاهش ازدواج و افزایش طلاق در ایران،عصر ایران).میزان طلاق در ایران با توجه به تعداد طلاق نسبت به جمعیت تقریباً برابر با میزان طلاق در سه کشور اصلی اروپای غربی است. در فرانسه که حدود ۶۶ میلیون نفر جمعیت دارد در سال ۲۰۱۲ حدود ۱۳۳ هزار طلاق انجام شده‌است. در آلمان ۸۲ میلیونی، حدود ۱۹۰ هزار طلاق و در انگلیس ۶۰ میلیونی هم ۱۴۴ هزار طلاق ثبت شده‌است و در ایران ۷۷ میلیونی هم در سال ۱۳۹۱ شمسی ۱۵۰هزار طلاق به وقوع پیوسته است. میزان طلاق در ایران در سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱ به طور پیوسته در حال افزایش بوده و از ۹۴ هزار طلاق در سال ۱۳۸۵ به ۱۱۰ هزار در سال ۸۷، ۱۳۷ هزار در سال ۸۹ و ۱۵۰ هزار در سال ۹۱ رسیده‌است.یافته های پژوهشی ،نشانگر آن است که عوامل متعددی در رضایت مندی زناشویی تاثیر دارد از جمله شخصیت(اسچورمن- کروک،2001)، تحصیلات و طبقه اجتماعی(جلیلی،1385)، مسایل مالی، علاقه، توجه، حمایت، درک همسر، اشتغال و تعداد فرزندان(ترک،1385) و سبک های حل تعارض(بانز،2004) و ابعاد سرشت و منش در زوجین است(گاتمن،1994).
از عواملی که سازگاری زناشویی و طلاق عاطفی مرتبط است، ابعاد سرشت و منش است . ابعاد سرشت و منش توسط کلونینجر مطرح شده است .دیدگاه کلونینجر با تأکید بر پارامترهای زیست شناسی، یک چارچوب نظری محکم در مورد شخصیت پدید آورده است که هم شخصیت بهنجار و هم شخصیت نابهنجار را در بر میگیرد.
پروپوزال نقش ابعاد سرشت و منش و سبک های حل تعارض در پیش بینی وقوع طلاق عاطفی زوجین
عنوان به زبان انگلیسی:
The role of temperament and character dimensions and styles of conflict resolution in incidence emotive divorce
conflict resolution in incidence emotive divorce
ب – تعداد واحد پایاننامه: 6 واحد
ج- بیان مسأله اساسی تحقیق به طور کلی (شامل تشریح مسأله و معرفی آن، بیان جنبه‌های مجهول و مبهم، بیان متغیرهای مربوطه و منظور از تحقیق به صورت مستند) :
یکی از مسایل تاثیر گذار در طلاق عاطفی خانواده ها رضایت و سازگاری زناشویی است .رضایتمندی و سازگاری زناشویی در بسیاری از ابعاد زندگی فردی و اجتماعی افراد، تاثیر داشته و ایفای نقش والدینی را آسان می سازد (کامینگ و واتسون،1997). ۱۵۰ هزار و ۳۲۴ طلاق در سال ۱۳۹۱ در ایران وقوع پیوسته است. یعنی روزانه ۳۸۱ زوج از یکدیگر جدا شده‌اند. خیانت، مشکلات جنسی و تورم مهمترین دلایل طلاق هستند. در سال ۹۲ نیز ۱۵۸ هزار و ۷۵۳ مورد طلاق رخ داده بوده که بیشترین دلیل آن دخالت خانواده ها، عدم تحقق شروط ضمن عقد، اعتیاد و فقر مالی برآورد شده است(گزارش سازمان ثبت از کاهش ازدواج و افزایش طلاق در ایران،عصر ایران).میزان طلاق در ایران با توجه به تعداد طلاق نسبت به جمعیت تقریباً برابر با میزان طلاق در سه کشور اصلی اروپای غربی است. در فرانسه که حدود ۶۶ میلیون نفر جمعیت دارد در سال ۲۰۱۲ حدود ۱۳۳ هزار طلاق انجام شده‌است. در آلمان ۸۲ میلیونی، حدود ۱۹۰ هزار طلاق و در انگلیس ۶۰ میلیونی هم ۱۴۴ هزار طلاق ثبت شده‌است و در ایران ۷۷ میلیونی هم در سال ۱۳۹۱ شمسی ۱۵۰هزار طلاق به وقوع پیوسته است. میزان طلاق در ایران در سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱ به طور پیوسته در حال افزایش بوده و از ۹۴ هزار طلاق در سال ۱۳۸۵ به ۱۱۰ هزار در سال ۸۷، ۱۳۷ هزار در سال ۸۹ و ۱۵۰ هزار در سال ۹۱ رسیده‌است.یافته های پژوهشی ،نشانگر آن است که عوامل متعددی در رضایت مندی زناشویی تاثیر دارد از جمله شخصیت(اسچورمن- کروک،2001)، تحصیلات و طبقه اجتماعی(جلیلی،1385)، مسایل مالی، علاقه، توجه، حمایت، درک همسر، اشتغال و تعداد فرزندان(ترک،1385) و سبک های حل تعارض(بانز،2004) و ابعاد سرشت و منش در زوجین است(گاتمن،1994).
از عواملی که سازگاری زناشویی و طلاق عاطفی مرتبط است، ابعاد سرشت و منش است . ابعاد سرشت و منش توسط کلونینجر مطرح شده است .دیدگاه کلونینجر با تأکید بر پارامترهای زیست شناسی، یک چارچوب نظری محکم در مورد شخصیت پدید آورده است که هم شخصیت بهنجار و هم شخصیت نابهنجار را در بر میگیرد.
طلاق
طلاق به معنی پایان قانونی ازدواج و جدا شدن همسران از یکدیگر است. طلاق معمولاً وقتی اتفاق می‌افتد که استحکام رابطه زناشویی از بین می‌رود و میان زن و شوهر ناسازگاری و تنش وجود دارد. طلاق اجتماعی، تغییرات در دوستی‌ها و سایر روابط اجتماعی است که مرد یا زن طلاق گرفته با آنها سر و کار دارد. طلاق روانی، موقعیتی است که از طریق آن فرد پیوندهای وابستگی عاطفی به همسرش را قطع کند و به تنها زیستن تن دردهد.
به طور کلی ما در کلیه این تحقیق با دو نوع خانواده سر و کار داریم که نوع اول با نام خانواده های آسیب زا یا الگوی خانوادگی آسیب زا معرفی می شود که شکل ارتباط را در آن می توان به صورت بسته یا مستبد نشان داد که تصمیم گیرنده در آن خانواده به جای فرد می باشد، بدون شک نقض عوامل خانوادگی در آسیب رسانی به پیشرفت تحصیلی چنان بزرگ و شگرف است که می توان آن را عامل زمینه ساز برای تأثیر سایر الگوها(فردی، آموزشگاهی، اجتماعی) تلقی کرد، بسیاری از آسیب های جدی که بر تفکر فرد و شخصیت خلاق وارد می شود معمولاً از رفتارها، موضع گیریها و برخوردهای احتمالی نزدیکان با فرد خلاق ناشی می شود انسانها بخش بزرگ و پراهمیتی از چرخه رشد و تحول خویش را در فضای فرهنگی و تربیتی خانواده می گذرانند بنابراین طبیعی است که عمیقاً تحت تأثیر آنچه در درون خانواده آسیب زا باشد، زمینه های شکوفایی تفکر و شخصیت خلاق شدیداً صدمه خواهد دید، و نوع دوم جزو خانواده هایی است که با عنوان خانواده های زمینه ساز معرفی می شود که شکل ارتباط در آن را می توان به صورت آزاد منشانه یا همان دموکراتیک نشان داد که تصمیم گیرنده در آن خود فرد علاوه بر خانواده می باشد و همچنان فرد در مسائل شخصی و عمومی خانواده حق اظهار نظر را دارد. خانواده در مهیا ساختن بسترهای رشد و پیشرفت تحصیلی نقش مهمی بازی می کند؛ زیرا افت تحصیلی کودکان تا حد زیادی وابسته به خانواده است این وابستگی باعث می شود بخش مهمی از عکس العملها، مهارت ها و تواناییهای فرزندان عمیقاً از نظام تربیتی و آموزشی خانواده متأثر شود، شاید آنقدر که بتوان گفت حتی الگوهای فردی زمینه ساز نیز تا حد زیادی بر نظام پرورشی و تربیتی(سازنده و مولد) خانواده تکیه می زند.
فهرست مطالب
عنوان .....................................................................................................................صفحه
مقدمه. 4
بیان مسئله. 4
اهمیت و ضرورت پژوهش... 6
اهداف تحقیق. 7
هدف جزئی.. 7
فرضیه های تحقیق. 7
ادبیات تحقیق. 8
تاریخچه. 8
طلاق در ایران. 8
طلاق در مذاهب متفاوت.. 10
در آئین بهاییت.. 10
عوامل موثر بر طلاق. 11
عوامل جنسی.. 11
عوامل اقتصادی.. 12
عوامل شخصیتی.. 12
عوامل ارتباطی.. 13
عوامل اجتماعی.. 14
پیشینه پژوهش... 14
روش تحقیق. 16
نتایج.. 17
منابع. 19
عسر و حرج در طلاق به درخواست زوجه
یکى از قواعد مهم و کثیر الاستعمال در فقه و قانون اسلامى «قاعده نفى عسر و حرج» است. تمسک فقها به این قاعده، در ابواب گوناگون و مسائل متنوع فقه، دلیل بر اهمیت و فواید فراوان آن است. در بسیارى از مسائل حکومتى و اجتماعى و پارهاى از معضلات و مشکلات نوپیداى فقهى نیز، چنانکه در بخش نخست کتاب اشاره نمودیم مىتوان این قاعده را راهگشا و مؤثر دانست.
نکته دیگرى که اهمیت بحث از این قاعده را روشنتر مىکند این است که برخى علىرغم ادله محکم و متقن این قاعده و استفاده فراوان فقها از آن، مفاد آن را مجمل دانسته، و با محدود ساختن حجیت آن به موارد تکلیف ما لایطاق، عملاً حجیت آن را مورد انکار قرار دادهاند، غافل از اینکه در چنین مواردى، خود عقل بهطور مستقل به نفى تکلیف، حکم مىکند و دیگر حاجت به تأسیس این قاعده امتنانى از سوى شارع نیست. در این زمینه مىتوان از مرحوم شیخ حر عاملى نام برد که به سبب نیافتن پاسخى مناسب براى اشکالى که به زودى به طرح و حل آن خواهیم پرداخت، گفتهاست:
نفى الحرج مجمل لا یمکن الجزم به فیما عدا التکلیف بما لا یطاق، و الا لزم رفع جمیع التکالیف؛(1)
نفى حرج، مجمل است، و در غیر از تکلیف به ما لایطاق نمىتوان به آن جزم پیدا کرد و گرنه رفع همه تکالیف، لازم مىآید.
آنچه پیش از ورود در مباحث مربوط به این قاعده ضرور نمىنماید، تنقیح محل بحث است.
یکى از فقها و محققان معاصر، با بیان اقسام عسر و حرج، به تنقیح محل بحث پرداخته که چکیدهاى از توضیح ایشان در زیر مىآید:
عسر و حرج در کارها، داراى چهار قسم است:
1 - عسر و حرج به اندازهاى که مکلف طاقت تحمل آن را نداشتهباشد؛
2 - عسر و حرجى که از مقدار فوق کمتر است، ولى با این وجود تحمل نمودن آن موجب اختلال نظام مىشود؛
3 - حرجى که به هیچ یک از این دو پایه نرسد، ولى به حدى باشد که مستلزم ضرر جانى یا مالى یا آبرویى شود؛
4 - حرجى که تحمل آن فوق طاقت و مستلزم اختلال نظام و ضرر نباشد، بلکه در تحمل آن، تنها مشقت و تنگنا باشد.
در اینکه قسم نخست از محل بحث بیرون است، هیچ شبهه و تردیدى نیست. جاى بحث از آن، کتب کلامى و برخى از کتب اصولى است که در آنها جواز و استحاله «تکلیف به ما لا یطاق» را مورد بررسى قرار دادهاند. البته تمام کسانى که در این زمینه، بحث نمودهاند، بر این نکته اتفاق نظر دارند که چنین تکالیفى در شریعت، وجود خارجى ندارد.
قسم دوم نیز مانند قسم نخست، از محل بحث بیرون است؛ زیرا کلمات و عبارات علما، از این قسم، انصراف دارد، و دلیل آن هم این است که قبح تکالیفى که موجب اختلال نظام مىشود، آن چنان روشن و ظاهر است که حاجت به استدلال ندارد؛ زیرا بدیهى است که مقصود شارع مقدس از تشریع نمودن احکام، ابطال نظامجامعه و تعطیل نمودن زندگى افراد آن نیست، بلکه غرض نهایى او از تشریع بسیارى از تکالیف، تنها حفظ این نظام به بهترین وجه است. با این حساب چگونهمىتوان پذیرفت شارع مردم را به امورى تکلیف نماید که موجب اختلال نظام شود؟!
در مورد قسم سوم نیز باید گفت این قسم، داخل در تحت قاعده لاضرر است و از مجارى ویژه قاعده نفى حرج به حساب نمىآید، گرچه مىتوان در بسیارى از موارد ضرر، به هر دو قاعده، استدلال نمود. از آنچه گفتیم روشن مىشود که محل بحث در قاعده نفى حرج، تنها قسم چهارم از اقسام عسر و حرج است.(2)
دلیلهاى قاعده
پیش از بحث درباره مفاد این قاعده و دیگر مباحث مربوط به آن نگاه گذرا به ادله و مدارک این قاعده، ضرورى است؛ چرا که همه آن مباحث، مترتب بر این ادله، یا به نحوى با آنها در پیوند هستند. مخصوصاً با توجه به اینکه برخى اساساً وجود مدرکى صحیح براى این قاعده را انکار نمودهاند.(3)
الف - آیات
نوع فایل: word
سایز:33.6 KB
تعداد صفحه:35
طلاق از منظر جرم شناسی
پرونده روز: آسیب شناسی طلاق
به اعتقاد بسیاری از آسیب شناسان اجتماعی و جرم شناسان رابطه مستقیمی میان طلاق و افزایش میزان گرایش افراد خانواده به بزهکاری و نقض قوانین وجود دارد.
دکتر «شهرام محمدی » وکیل و جرم شناس درباره عوامل موثر اجتماعی در وقوع طلاق می گوید: «عوامل مختلف اجتماعی در وقوع طلاق موثرند که می توان به ناهماهنگی های طبقاتی ، دخالت های خانواده ها، دوستان ناباب ، ازدواج های اجباری ، تعدد زوجات ، گرایش به مواد مخدر و الکل ، رسیدن به ثروت ناگهانی ، فقر، بیکاری ، پرکاری و اشتغال فوق العاده هر یک از زوجین ، اختلافات فرهنگی و تربیتی ، نداشتن مسکن ، محکومیت های درازمدت ، بدآموزی های وسایل ارتباط جمعی بخصوص صدا و سیما و... اشاره کرد.»
وی تاکید می کند: «تحت چنین شرایطی معمولا زن و شوهر وابستگی و اعتماد را نسبت به یکدیگر از دست داده و پس از مدتی ترجیح می دهند که از یکدیگر جدا شوند.»
طلاق چه تاثیری بر گرایش زن و مرد مطلقه به جرم و فساد می گذارد، می گوید: «در این مورد ابتدا باید علت طلاق را مورد توجه قرار داد.برای نمونه بر اساس تحقیقات غیررسمی که در تهران صورت گرفته است ، اکثر اشخاصی که به روسپی گری گرایش پیدا می کنند به علت اعتیاد همسر از او جدا شده و حضانت و سرپرستی فرزندان را نیز بر عهده دارند. طبیعی است که تحت چنین شرایطی زنان مطلقه دیگر در خانه پدری جایگاه خوبی نداشته و مجبورند برای تامین هزینه های زندگی خود و فرزندانشان از هر راهی کسب درآمد کنند که متاسفانه عده یی از زنان مطلقه که تعدادشان نیز کم نیست به باندهای فساد گرایش پیدا می کنند. یکی دیگر از تبعات و تاثیرات طلاق بر روی زندگی زنان مطلقه به وجود آمدن پدیده «قاچاق زنان » است .
زیرا هیچ نهاد و سازمانی در جامعه عهده دار مسوولیت حمایت مادی و معنوی از زنان مطلقه و کودکان طلاق نیست .» وی در ادامه می افزاید: «تاثیر طلاق بر روی مردان نیز به صورت ناهنجاری هایی بروز می کند. به عبارت دیگر وقتی مردی از همسر خود جدا می شود با مشکلات و ناراحتی های روحی ، روانی فراوانی روبرو می شود. زیرا او دیگر حاضر نیست و نمی تواند برای ادامه زندگی به درون خانواده پدری خود باز گردد. بنابراین ترجیح می دهد که در خانه یی به صورت تنها و مجردی زندگی کند. این گونه مردان معمولا برای رهایی از تنهایی به دوستان ناباب پناه برده و به فساد اخلاقی گرایش پیدا می کنند. از سایر تبعات طلاق بر روی مردان می توان به گرایش آنها به سوی استعمال مواد مخدر و الکل اشاره کرد.
مردان تحت چنین شرایطی برای فراموش کردن مشکلات سعی می کنند از این گونه مواد به عنوان آرامبخش و تسکین دهنده استفاده کنند. گرایش به سرقت ، جیب بری و... از سایر تاثیرات طلاق بر روی مردان مطلقه است .»دکتر محمدی تصریح می کند: «بر اساس تحقیقی که توسط یکی از جامعه شناسان جنایی انجام شده است ، 30 درصد از مجرمان زندانی ازدواج های ناموفق داشته اند و اکثریت نیز یا فرزند طلاق بوده یا با اختلاف های شدید خانوادگی در زندگی مواجه بوده اند.»وی تاکید می کند: «متاسفانه در جامعه ما طلاق را عملی مجرمانه تلقی می کنند این در حالی است که طلاق در اصل یک عمل نابهنجار است . اما عموم جامعه پدیده طلاق را به عنوان یک عمل مجرمانه تلقی کرده و به شخص مطلقه برچسب مجرمیت می زنند. با توجه به این شرایط می توان گفت بسیاری از افرادی که در ازدواج اول خود شکست خورده اند، ازدواج های بعدی برایشان مطلوب و دلخواه نیست .»
نوع فایل: word
سایز:10.0 KB
تعداد صفحه:4
طلاق چیست ؟
دید کلی
روز به روز ازدواجهای ناشاد بیشتری به طلاق ختم می‌شوند. حدس و گمانهایی راجع به خاستگاه افزایش نرخ طلاق وجود دارند که عبارتند از: افت اخلاقی ، خودخواهی فزاینده نسل من ، جستجو برای تجارب جدید و ناتوانی آدمیان در ایجاد روابط عمیق. امروزه تحریم‌های اجتماعی در برابر طلاق از بین رفته است. شاید شگفتی واقعی در آن نباشد که نرخ طلاق این چنین افزایش یافته است. شگفتی حقیقی آن است که در دوره‌ای که هزینه‌های متارکه که تا چنین حد کافی کاهش یافته ، تا بدین‌اندازه دیرپا و مقاوم است.
جنبه‌های مختلف طلاق
محققی به نام بوآن اظهار می‌دارد که وقتی ازدواج از هم می‌پاشد، در اثر آن چندین نوع طلاق ایجاد می‌شود:
• طلاق عاطفی زمانی رخ می‌دهد که ازدواج دستخوشی تباهی می‌شود (اما ممکن است تا بعد از حکم طلاق ادامه یابد.)
• طلاق قانونی
• طلاق اقتصادی ، که در رابطه با پول و توافقهای مالی (مانند مهریه) است.
• طلاق هم والدی ، که در ارتباط با نگهداری و سرپرستی از فرزند ، خانواده‌های تک والدی ، یا حق ملاقات یا فرزندان است.
• طلاق اجتماعی ، که در زمینه تغییر روابط با جمع دوستان همسر رخ می‌دهد.
• طلاق روانی ، که در حضور مسائل مربوط به بازیابی خود پیروی فردی و مشکلات مربوط به فکر کردن براساس ضمیر «من» و نه «ما» است.
اثرات طلاق
پس از طلاق ، به دلایل مختلف ممکن است عزت نفس دچار آسیب شود. بسیاری از افرادی که متارکه کرده‌اند خود را شخصی ناپسنده و فاقد توان کافی برای ازدواج مجدد می‌دانند. مردان و زنان از لحاظ واکنشی که در برابر طلاق از خود نشان می‌دهند، با یکدیگر فرق دارند. مردان گرایش به آن دارند که طلاق را به عنوان چیزی به ناگهان رخ کرده است، ادراک کنند. زنان بیشتر احتمال می‌رود که آن را به عنوان نقطه پایانی بر یک فرآیند طولانی قلمداد کنند. به همین خاطر است که زنها کمتر احساسهای منفی را درباره طلاقشان گزارش می‌کنند. طلاق برای زنان تنش‌زاتر و گسلنده‌تر است تا مردان. ممکن است این زنی باشد که تردید کمتری درباره نفس طلاق داشته باشد. اما هم اوست که در برقراری زندگی جدید مشکلات بیشتری خواهد داشت.
آدمیان از لحاظ واکنشی که در برابر طلاق از خود نشان می‌دهند، بسیار متفاوت‌اند، بسیاری از هم می‌پاشند، اما برخی دیگر ، نوعی تعالی عاطفی را تجربه می‌کنند. اگر طلاق را نقطه مقابل ازدواج موفق و خوب تلقی کنیم، در این صورت ، پدیده‌ای غمبار قلمداد خواهند شد. اما برای بسیاری از کسانی که طلاق گرفته‌اند، انتخاب‌هایی که در اختیار واداشته‌اند یا طلاق بوده است و یا یک ازدواج ناموفق و بد. با در دست داشتن این انتخابها برخی شواهد حاکی از آن است که طلاق می‌تواند شخصا مفید و سودمند باشد. محققین به این نتیجه رسیده‌اند که ممکن است بار آمدن در خانه از هم نپاشیده‌ای که ویژگی آن نزاع و جنجال است، آسیب رسانتر و مضرتر از بزرگ شدن در خانه‌ای باشد که در اثر طلاق فروپاشیده است.
کنار آمدن با طلاق
سازگاری با طلاق به عوامل بسیاری وابسته است: نگرش در مورد ازدواج ناموفق ، شخصیت فرد و محیط اجتماعی. برای کنار آمدن با طلاق ، کمکهای بیرونی از سوی متخصصان بهداشت روانی و گروههای خود یاری متشکل از افراد مطلقه (مانند والدین بی همسر) در دسترس هستند. همچنین حتی هنگامی که طرفین عزم خود را برای طلاق جزم کرده‌اند مشاوره با زوجها می‌تواند مفید واقع شود. برخی از فنون مسئله گشایی و مهارتهای حل تعرضی هم که برای بهبود ازدواجها بکار میروند می‌تواند برای کمک به حل آسیبهای ناشی از جدایی موثر باشد.
طلاق چیست ؟
طلاق از نظر لغوی به معنی رها شدن میباشد و در اصطلاح عبارت از پایان دادن زناشویی به وسیله زن و شوهر طلاق را اغلب راه‌حل رایج و قانونی عدم سازش زن و شوهر ، فروریختن ساختار زندگی خانوادگی ، قطع پیوند زناشویی و اختلال ارتباط والدین با فرزندان تعریف کرده‌اند . در حقیقت همانگونه که پیوند بین افراد طبق آیین و قراردادهای رسمی و اجتماعی برقرار می‌شود . چنانچه طرفین نتوانند به دلایل گوناگون شخصیتی ، محیطی و اجتماعی و … بایکدیگر زندگی کنند به ناچار طبق مقررات و ضوابطی از هم جدا می‌شوند . از این نظر خانواده همچون عمارتی است که زن و شوهر ستون‌های آن را تشکیل می‌دهند و فروریختن هرستون استحکام و استواری عمارت را دچار تزلزل و گسستگی می‌کند . طلاق با این دید ، یکی از غامض‌ترین پدیده‌های اجتماعی ، ارکان خانواده را در هم ریخته و بیشتر اثرات مخرب خود را بر روی فرزندان برجای می‌گذارد . طلاق گسستن و فروپاشیدن و نابودی کانون گرم و آرامبخش زندگی است که اثرات جبران ناپذیری بر اعضاء خانواده می‌گذارد .
نوع فایل: word
سایز:36.7 KB
تعداد صفحه:19
رابطه بین طلاق والدین و بزهکاری فرزندان
فصل اول: کلیات
-مقدمه و طرح مسأله
بزهکاری پدیده ای اجتماعی و دارای بستر اجتماعی است هر چند که عوامل زیستی ، روانی، جغرافیایی، قومی، نژادی و موارد دیگر در نحوه شکل‌گیری و بروز نوع بزه بسیار مهمی ایفاء می‌کنند، تبیین مسأله بر اساس عامل محیط اجتماعی، تحدید نگرش حوزه جامعه شناسی اجتماعی است خصوصاً نحوه عملکرد کوچکترین ومهمترین نهاد اجتماعی یعنی خانواده که نقش مهمی را در همکاری و متجانس کردن رفتارهای هنجاری افراد با محیط اجتماع بر عهده دارد.
در اینجا به بررسی نقش خانواده به عنوان عامل و مانع بزهکاری نوجوانان (با تکیه بر نظم در خانواده)می‌پردازیم. این کار به خصوص به لحاظ تحدید عوامل مورد بررسی در یک کار علمی اهمیت دارد چرا که نمی‌توان در آن حد در یک کار پژوهشی تمام ابعاد و زوایا را به طور دقیق در نظر داشته و مورد بررسی قرار داد. اگر خانواده می‌تواند عامل مهم بزهکاری باشد و شرایط نامطلوب آن بزهکار پرورش دهد، به همان نسبت وجود شرایط مطلوب در خانواده رشد ذهنی، عاطفی، روانی و اجتماعی نوجوان را امکان‌پذیر ساخته، مهمترین گام در پیشگیری از بزهکاری است. به نظر می‌رسد افزایش میزان بزهکاری حاکی از تضعیف مناسبات گروهی خانواده بوده، به طوری که وحدت گروهی از هم پاشیده است.
به هر میزانی که روابط اعضاء از سیطره روابط صمیمی، عاطفی، و اخلاقی خارج شود، خطر از بین رفتن کارکرد بسیار مهم خانواده آموزش هنجارها و ارزشهای اجتماعی به فرزندان دور نخواهد بود. آنچه مهم است مناسبات و پیوندهای گروه خانواده است به شکلی که افراد به عنوان حاملین و عاملین نقشها باید به گونه‌ای ایفاء نمایند که کارکرد اساسی حفظ وحدت و انسجام خانواده را به دنبال داشته باشد. خانه‌ای که از سخن محبت‌آمیز خالی است آفت رشد ذهنی، عاطفی و اجتماعی نوجوان است، عدم عشق و محبت و نبود ثبات و هماهنگی در خانواده زمینه‌ساز رفتار بزهکارانه است.
هر گاه بنیان عاطفی و اخلاقی خانواده سست گردد روی نظم خانواده (طلاق) تأثیر گذاشته، بزهکاری نیز رخ می‌نماید. نظم و تعدل در خانواده رابطه معکوس با روند بزهکاری داد. آنگاه که طلاق رو به فزونی می‌رود، کشمکشهای درونی خانواده اوج می‌‌یابد و فرزندان در سنین نوجوانی به دور از نظر والدین در ورطه آلامی چون اعتیاد، بزهکاری و ... گرفتار می‌آیند. بهرحال روابط بین والدین و فرزند، از هم پاشیدگی خانواده و فقدان نظم و تعادل در خانواده، سست شدن عقاید مذهبی و اخلاقی در بزهکاری نوجوانان نقش مهمی دارد.
اگر ارزشهای یک نفر و ارزشهای افرادی که بر اثر او تأثیر شدید دارند به جای حمایت از رفتار از رفتار غیر مجرمانه را رفتار تبهکارانه حمایت کنند، احتمالاً آن شخص مجرم خواهد شد. همبستگی و پیوستگی و ثبات ارکان خانواده کانون مناسبی را پدید می‌آورد تا افراد به صورت نسبتاً کاملی هنجارهای مقبول تعمیم یافته را ملکه‌سازی و درونی کرده و به سهولت در عرضه اجتماعی، نقشهای محول و محقق را به نحوی که از آن انتظار می‌رود به اجراء گذارند. خانواده، گروه کوچکی است که ویژگی اساسی و غیر قابل تفکیک آن صمیمت آن است.
اجتماعی کردن نسل آینده جزء بدیهی‌ترین و اساسی‌ترین وظایف خانواده است. (روزن باوم، 149:1973) محبت موجب استواری کانون خانوادگی است، نفرت در جهت معکوس آن جریان دارد و متضمن نفاق و جدایی و مخاصمه و جدال است. هنگامی که نفرت و اختلاف عمیق و مخاصمه به کانونی راه یافت، بقای نظم خانوادگی بین افراد آن متزلزل و دشوار می‌شود.
1-1 اهمیت و ضرورت مسأله:
اگر با دیدی جامعه‌شناسانه به این پدیده نگریسته شود بزهکاری را میتوان به منزله یک بیماری اجتماعی تلقی نمود که باید معالجه شود. مسلماً برای مبارزه با هر مرضی باید ابتدا آن را شناخت و به زمینه‌های پیدایش آن پی‌برد، سپس بیمار را نجات دار و از بروز دوباره این عارضه پیشگیری نمود. چنانچه بزهکاری یک عارضه و آسیب اجتماعی تلقی شود، لذا «قشر نوجوان» به عنوان یکی از اقشار آسیب‌پذیر جامعه در معرض ابتلا به این عارضه هستند یا به نوعی از آن دچار شده‌اند.
بررسی علت‌ها، سبب می‌شود که مسئولین مربوط، به چگونگی شکل‌گیری اعمال نابهنجار شناخت پیدا کنند، آنگاه شیوه‌های صحیح و مناسب مبارزه با آنها را جستجو نمایند. لذا اینگونه مطالعات و تحقیقات ضرورت می‌یابند تا کجرویها و جرایم بهتر و عمیق‌تر شناخته شود، منشاء آنها کشف گردد و بالاخره راههای اصلا ح و بازپروری بزهکاران هموار گردد. بالاخره این قبیل کاوش‌هاست که امکان پیشگیری از ابتلاء به انحراف و سقوط استعدادها را در نیروهای انسانی بالقوه جامعه، فراهم می‌سازد و خانواده و دولت، حال و آینده کشور از خسارات مادی و معنوی فراوانی رهایی می‌یابند.
با توجه به اینکه سازندگی فردای جامعه بستگی به نیروی فعال پر شور و سلامت جسمی و روحی نسل نوجوان دارد، لازم است که همه امکانات جامعه را برای پیشگیری و مبارزه و ریشه کن کردن بزهکاری نوجوانان کشورمان به کار بردیم. از طرف دیگر آنچه موجب نگرانی شده است صدمات و لطمات جبران ناپذیری است که بر اثر فروپاشیدن کانون خانواده ایجاد می‌شود، صدماتی که متوجه تمام اعضای خانواده منجمله فرزندان می‌شود. بعد از جدایی برای اکثر افراد یک دوره تضاد و دوگانگی عاطفی و تغییرات خلقی جدید پیش می‌آید که در رفتار خانواده بخصوص فرزندان تأثیر عمیقی می‌گذارد که از جمله آن بزهکاری است.
2-1 اهداف تحقیق
هدف ما در تحقیق حاضر این است که ببینیم خانواده چه نقشی در بوجود آوردن یا مانع شدن بزهکاری در نوجوانان دارد و چه عوامل خانوادگی در بزهکاری آنها مؤثر است. بزهکاری چیست و با چه متغیرها و معرفهایی میتوان آنرا سنجید؟ (متغیر وابسته)
به طور کلی می‌خواهیم بزهکاری را در چارچوب خانواده و روابط والدین و فرزندان و با تأکید بر نظم خانواده بررسی کنیم. نظم چیست و نظم خانواده چگونه حفظ می‌شود؟ چه عواملی باعث ایجاد اختلال در نظم خانواده می‌شود؟ نظم در خانواده ( را با چه معرفهایی میتوان سنجید؟ با توجه به اینکه نظم اجتماعی خرد حداقل در چهار بعد با مشکل ماهوی مواجه است( که عبارتند از:
1- همفکری مشترک
2- همگامی مشترک
3- همدلی مشترک
4- همبختی مشترک
اگر این چهار مشکل در گروه اجتماعی (خانواده) حل شود، خانواده دارای نظم و تعادل خواهند بود. (چلبی، 19:1375) به عبارت دیگر، عدم همفکری، همگامی، همدلی و همبختی مشترک در خانواده منجر به اختلال در نظم خانواده می‌گردد. می‌خواهیم بدانیم آیا این اختلال در نظم خانواده می‌تواند منجر به طلاق شود. همچنین آیا اختلال در نظم خانواده می‌تواند منجر به بزهکاری اعضاء خانواده از جمله فرزندان گردد. علاوه بر این آیا طلاق روی بزهکاری فرزندان تأثیر می‌گذارد.
شکل بحرانی از بین رفتن نظم در خانواده را طلاق در نظر می‌گیریم. از بین رفتن نظم در خانواده پیامدهای از جمله بزهکاری را به دنبال خواهد داشت. در تحقیق حاضر ما دو گروه خانواده سالم و ناسالم (افراد بزهکار و غیر بزهکار) را با هم مقایسه می‌کنیم.
با این امید که با انجام این تحقیق توانسته باشیم در شناخت و رفع مشکلات رفتاری نوجوانان قدمی کوچک برداشته باشیم و نتایج حاصله برای اولیاء مربیان وخانوادهایی که با نوجوانان خود مسأله دارند در زمینه آگاه کردن آنها در مورد نحوه برخورد با فرزندانشان و همچنین برای مراکز دادگستری و مراکز زندانها و مسئولین کشور مفید و سودمند باشد.
فهرست:
فصل اول: کلیات
فصل دوم: ادبیات تحقیق
فصل سوم: روش تحقیق
فصل چهارم: نتیجه گیری