ولایت فقیه از دیدگاه شیعه و سنی

ولایت یکی از ارکان مهم دو مذهب تشیع و تسنن می باشد و از دیدگاه‌های گوناگون قابل بررسی است. در این پایان‌نامه، مقایسه ای اجمالی صورت گرفته و آرای شیعه و اهل سنت در مورد ولایت بیان گردیده و سعی شده بدون ترجیح نظر یک مذهب بر مذهب دیگر، فقط آرای موافق و مخالف مطرح شود؛ و نیز انواع ولایت در قرآن و مفاهیم و مصادیق آن با عنایت به آیات شریفه‌ای که در ارتباط با ولایت، مورد بحث می باشند مدنظر بوده است.

از جمله نتایج به دست آمده از این تحقیق می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. توجه و حساسیت فوق العادة پیروان مذهب امامیه نسبت به امر ولایت و پافشاری در اثبات حقانیت اعتقاد خویش.

2. استدلال و نظم فکری اسماعیلیه برای اثبات ادعایشان در مورد جانشینی امام جعفر صادق (ع) و سلسلة امامان مستور.

3. عقیدة شیخیه در مورد رکن رابع و وجه اختلافی که در مورد اعتقاد به وجود امام عصر (عج) با امامیه دارند.

4. اصالت مهدویت در میان پیروان مذهب امامیه و اهل سنت و وجه اختلاف بین این دو مذهب دربارة غیبت امام عصر (عج).

5. وجه اشتراک همة عرفای سنی و شیعه دربارة ولایت علی (ع) و صلح کلی که در امر خاتم‌الاولیا دارند.

6. آشنایی مختصر با نظرات محیی‌الدین ابن عربی دربارة ولی، ولایت و ختم الاولیا.

فهرست مطالب

چکیده

مقدمه

فصل اول: ولایت در قرآن

مقدمه

1-1 ولایت خدا بر مخلوقات

1-1-1 معنای لغوی ولایت

1-1-2 معنای لغوی ولی

1-1-3 معنای اصطلاحی ولایت

1-1-4 معنای اصطلاحی ولیّ

1-1-5 واژه ولایت در قرآن

1-1-7 ولایت تکوینی خداوند

1-1-8 ولایت تشریعی خداوند

1-1-9 تفاوت ولایت تکوینی و تشریعی خداوند

1-1-10 ولایت عام

1-1-11 ولایت خاص

1-1-12 ولایت خاصه با واسطه و بی‌واسطه

1-1-13 ولایت اخصّ

1-2 ولایت مخلوق نسبت به هم

1-2-1 ولایت بشری یا ولایت انسان‌ها نسبت به یکدیگر

1-2-2 ولایت خاص رسول اکرم (ص) و مؤمنینی که در حال رکوع در راه خدا انفاق می کنند.

1-2-3 ولایت مؤمنین بر مؤمنین

1-2-4 ولایت اصناف خاص فقهی

1-2-5 ولایت کافران بر مؤمنین

1-2-6 ولایت ملائکه بر انسان‌ها

1-2-7 ولایت شیاطین نسبت به انسان

1-2-8 نمودار بحث ولایت در رسالة حاضر

فصل دوم: ولایت و رابطة آن با امامت

مقدمه

2-1 امامت

2-1-1 امام در لغت

2-1-2 معانی امام در قرآن

2-1-3 امامت نزد امامیه

2-1-4 رابطة ولیّ، نبیّ و رسول

2-1-5 فرق بین رسول و نبی و امام

2-1-6 مقام ولایت قابل وصول برای همگان است

2-1-7 امامت و تشیع

2-1-7-1 اهمیت امامت

2-1-8 تحکیم ولایت

2-2 وصایت و غدیر خم

2-2-1 عقیدة وصایت و جانشینی حضرت علی (ع)

2-2-2 حدیث یوم الدّار

2-2-3 حدیث منزلت

2-2-4 حدیث غدیر

2-2-5 حدیث ثقلین

2-2-6 حدیث لوح

2-2-7 ولایت تشریعی و تکوینی در نبوت و امامت

2-2-8 انواع ولایت تشریعی

2-2-8-1 تفویض تشریع احکام

2-2-8-2 زعامت سیاسی و اجتماعی

2-2-8-3 ولایت در اموال عمومی

2-2-8-4 مرجعیت در معارف و احکام اسلام

2-2-9 ولایت تکوینی

2-2-10 علی (ع) و مسئلة وصایت از دید عرفانی اهل سنّت

2-2-11 واقعة غدیر خم

2-2-12 غدیریه‌ها

2-3 ولایت فقیه

2-3-1 ولایت فقیه از نظر شیعه

2-3-2 سخنی از مرحوم آیت الله بروجردی (ره)

2-3-3 نظر امام خمینی (ره) دربارة ولایت فقیه

2-3-4 ولایت اعتباری

2-3-5 ولایت تکوینی امام معصوم از دیدگاه حضرت امام خمینی (ره)

2-3-6 نظر شیخ مفید (ره)

2-3-7 نظر شیخ مفید (ره) دربارة اقامة حدود

2-3-8 نظر محقق کرکی (ره)

2-3-9 دیدگاه قرآن و حدیث دربارة حکومت فقیه

2-3-9-1 حدیثی از اهل سنّت دربارة خلافت

فصل سوم: آیات ولایت در تفاسیر شیعه و سنّی

مقدمه

3-1 آیة کمال دین و اتمام نعمت

3-1-1 زمان و سبب نزول آیه

3-2-1 آیة ولایت

3-1-3 زمان و سبب نزول آیه

3-1-4 آیة تبلیغ

3-1-5 زمان و سبب نزول آیه

3-1-6 اشعار صفی علیشاه در شأن آیات مذکور

3-2 ولایت در نهج‌البلاغه

خرید فایل

تحقیق تلاش های حدیثی شیعه

برای آشنایی با هر دینی باید ابتدا به سراغ منابع آن رفت. آشنا شدن با دین اسلام نیز نیازمند رجوع به منابع آن است. قرآن اولین و مهم‌ترین منبع دین اسلام است که راه‌گشای همه‌ی مسلمانان تا روز قیامت است. دومین منبع اساسی و کارآمد دین اسلام، حدیث یا سنت است که در تمامی مباحث علوم اسلامی نقش مهمی ارائه می‌‌کند. به فرموده‌ی مقام معظم رهبری «حدیث مادر همه‌ی علوم اسلامی است».

حدیث چنان در علوم اسلامی مانند تفسیر، فقه، کلام و ... تأثیر گذاشته‌است که آشنایی با این علوم بدون آشنایی با حدیث ممکن نمی‌‌باشد. برای آشنا شدن با علم حدیث آموختن چند علم ضروری است: تاریخ حدیث، مصطلح‌الحدیث، رجال حدیث، فقه‌الحدیث، منبع‌شناسی حدیث. در بین این علوم، علم تاریخ حدیث از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. چون اعتبار احادیث ما در این علم ثابت می‌شود و تا زمانی که این اعتبار ثابت نشود بحث از علوم دیگر فایده‌ای نخواهد داشت.در این علم گفته می‌شود که سیر پیدایش و شکل گیری منابع حدیثی چگونه بوده‌است. به علاوه در این علم به این سؤالات پاسخ داده می‌شود که آیا شکل گیری منابع حدیثی بصورت مستمر بوده‌است یا اینکه در یک مقطع زمانی این روند متوقف شده‌است وپس از گذشت این مقطع دوباره ادامه یافته‌است ؟و اگر متوقف شده‌است آیا در زمان ادامه‌ی آن، منابع اولیه در اختیار بوده‌است یا خیر؟ آیا از نظر تاریخی امکان دارد احادیث جمع آوری شده در کتابهای حدیثی در زمان معصومین: صادر شده باشند یا امکان ندارد؟ منشأ پیدایش این علم جریان تاریخی منع تدوین حدیث و بررسی علل آن می‌باشد.

فهرست مطالب :

مقدمه : ........... 4

فصل اول : جایگاه حدیث در شناخت دین .................. 6

فصل دوم : معنای حدیث ................ 10

فصل سوم : حجیت سنت پیامبر و ائمه :...................... 15

فصل چهارم : تلاشهای پیامبر6 در نشر و نوشتن حدیث ........ 24

فصل پنجم : تلاشهای ائمه : درگسترش احادیث .............. 33

فصل ششم : آشنایی با برخی نوشته‌های معصومین:............ 50

فصل هفتم : جوامع اولیه.......................... 57

فصل هشتم : جوامع ثانویه ................ 72

فصل نهم : جوامع متأخر ............... 80

نتیجه گیری ............................ 86

منابع و مآخذ................................ 87

خرید فایل

بررسی جامعه شیعه در نخاوله ( 1 و 2)

بررسی جامعه شیعه در نخاوله ( 1 و 2)

مقاله حاضر بخش نخست مقاله ای بلند است که درباره «جامعه شیعه در مدینه» نگارش یافته و فصول اصلی آن عبارتند از: امیرنشین شیعی بنوالحسین، اشراف حسینی در مدینه جدید، حرب و شاخه های شیعی آن، نخاولـه و ریشه هـا و ویــژگـی های اجتماعی آنها. دو قسمت دیگر این مقاله در شماره های بعد به چاپ خواهد رسید و در انتها کتابنامه نیز خواهد آمد. إن شاء الله.

پژوهش و تحقیقات من در باره شیعیان مدینه، از دهه 1980 آغاز شد، اما به دلایلی، هر بار مجبور شدم تا کار پژوهش را برای مدتی طولانی قطع کنم. بعد از سال ها، شمار زیادی از همکاران دانشگاهی یا محققان (از پیش و تاکنون) و نیز برخی از دانشمندان مسلمان، کتابداران، کتابفروشان و دیگران مرا به صورت های مختلف در تهیه کتاب ها، نشریات و عکس ها یاری دادند، به طوری که اطلاعات کتابشناسانه فراهم آمده، مرا به منابع ناشناخته راهنمایی کرد و سبب حلّ مشکلات زباشناسانه و سایر مشکلاتی شد که من در هنگام تحقیق بر روی منابع ، با آنها روبرو بودم . این افراد زیادتـر از آنـنـد کـه در اینـجـا از ایشـان بـه نـام یـاد شـود. مـن از هـمـه آنـهـا سپـاسـگـزاری مـی کـنـم. هـمـچـنـیـن از Deutsche Forschungsgemeinschaft برای حمایت های فراوانش، صادقانه متشکرم; از جمله برای امکانی که در سال 1995 برایم فراهم کرد تا یک تابستان به عنوان فرصت مطالعاتی بگذرانم; دورانی که به تحقیق روی مذهب شیعه امامیه پرداختم و تحقیقاتم را منظم کردم.

مقدمه

پژوهش حاضر کوششی است برای تشریح وضعیت جامعه شیعه مدینه و مناطق همجوار آن در جنوب شهر مدینه، البته بیشتر از قرن نوزدهم به این سو و با اشارتی به پیشینه تاریخی آن. این گزارش مبتنی است بر یک رشته منابع جور و اجور; اعم از منابع درجه اول و دوم، از آثار عربی قرون میانه تا نوشته های سیاحان اروپایی و آثار مخالفان فعلی دولت سعودی. همچنین از نوشته های تاریخیِ سالشمارانه از قدیم تاکنون و گزارش هایی که ایرانی ها و لبنانی های شیعه و دیگر زائران مدینه نگاشته اند. البته تصویر به دست آمده، از بسیاری جهات مبهم است، بویژه از آن روی که مؤلفِ نوشته حاضر نتوانسته (و شاید هرگز نتواند) یک پژوهش جدی انجام دهد.

در آغاز بیان چند ویژگی، درباره اهمیت عمومی مدینه در تاریخ شیعه و نیز در تفکر مذهبی آن، بسیار مناسب است و ما باید به خاطر داشته باشیم که مدینه در مقایسه با سایر شهرهای مقدس و مذهبی نزد شیعیان امامی،¹ [و به طور کلی] به دلیل داشتن چند ویژگی، متفاوت است:

(نخست آن که:) تاریخ و اهمیت مذهبی این شهر، بستگی کامل به شهر مکه دارد، به این معنا که هر چند زیارت مدینه بخشی از اعمال حج نیست، اما زیارت آن، قبل یا بعد از اعمال حج، مورد اعتنای تمامی مسلمانان است، و در اصل برای شیعیان یک وظیفه مقدس به شمار می آید; ² این در حالی است که برخی از شهرهای مقدس شیعه، مانند نجف و کربلا در اصل، در اطراف مرقد امامان(علیهم السلام) ساخته شده و نیز برخی از آن ها مانند مدینه، مدت ها پیش از آن که نزد شیعه، شهری مقدس باشد، وجود داشته اند.³ اگر ما اهمیت تقدّس مذهبی شهرها را از دید شیعه، بر اساس شمار امامانی که در آن مدفونند بسنجیم، باید نتیجه بگیریم که شهر مدینه بیشترین اهمیت و محبوبیت را در قیاس با شهرهایی مانند نجف و کربلا دارد; چرا که به عنوان مثال، در هر یک از آنها تنها یک امام دفن شده، اما مدینه (شهر محبوب همه مسلمانان، به دلیل مدفون شدن پیامبر در آن)، قبر چهار امام را در خود جای داده است. وآنها عبارتند از: «حسن بن علی»، «علی زین العابدین»، «محمد باقر» و «جعفر صادق»[(علیهم السلام)]. در آنجا همچنین قبر فاطمه دختر پیامبر(صلی الله علیه وآله) مادر دو امام; حسن و حسین و یکی از محبوبترین زنان قدسیه در اسلام قرار دارد. همین طور مرقد شمار دیگری از اعضای خاندان پیامبر (اهل البیت) در آنجا می باشد.⁴

البته این امر به این صورت، حساسیت بیشتری ایجاد نمی کند، اما اهمیت ویژه ای را مطرح می سازد که به هر روی، برای زیارت شهرهای مقدس، افراد را به خود جذب می کرد.

روشن است که زیارت مدینه توسط زائران شیعه نسبت به همکیشان سنیِ آنها، عمومیت بیشتری دارد.⁵ شیعیان امامی همه امامان خود، به جز امام دوازدهم را، که در غیبت است، شهید می دانند. طبیعی است که توقف در برابر مرقد چهار امام در مدینه، عمیق ترین احساسات مذهبی را در آنها ایجاد می کند.

در دوره جدید; یعنی از دهه 1920، اندوه شیعیان زائر قبرستان قدیمی مدینه; یعنی بقیع الغرقد (به اختصار بقیع)⁶ شدت یافت; چرا که آنها شاهد بودند که حرم امامان در عراق، ایران و حتی بسیاری از مراقد امامزادگان⁷ با کتیبه ها و تزیینات پر هزینه از طلا و نقره و آیینه و غیره پوشیده شده اند. در چنین حالتی، سادگیِ بیش از حدّ آرامگاه امامان در مدینه، یک ضربه روحی برای آنها بود. این امر، حتی برای زائرانی که آگاهی کافی در باره خرابی مراقد امامان بقیع ـ به دست سعودی ها پس از پیروزیشان در دسامبر 1925 ـ داشتند، صادق بود.

پیش ازاین حوادث نیز مدینه وضعیت متفاوتی با شهرهای مقدس، در شرق; مانند نجف، کربلا، کاظمین و مشهد داشت (سامرا هم تا حدی یک استثنا بود). مدینه هیچ گاه حوزه علمیه شیعی نداشت. گرچه (دانشمندان و واعظان و طلاب از) شیعیان در مدینه و اطراف آن از روزهای نخست دوره اسلامی تاکنون وجود داشتند امّا، هیچ مدرسه ای که قابل مقایسه با مراکز شیعی در عراق و ایران باشد، درآنجا تأسیس نشد.⁸ همین سخن درباره مکه نیز صادق است. البته این مسأله، نتیجه عمده وضعیت سیاسی بود. به جز چند مورد، مدینه همیشه زیر سلطه قدرت های سنی بوده است. با این همه حکام محلی مانند بسیاری از شرفای هاشمی مکه، به داشتن تمایلات شیعی شناخته شده بودند. شرفای مکّه در نظر بسیاری از نویسندگان شیعه، شیعیانی بودند که به دلایل روشنی، خود را سنی مطرح می کردند. رفتاری که بر اساس اصل «تقیّه» در فقه شیعه مشروع بود. این سخن که همه شرفا گرایش شیعی داشته باشند، جای بحث دارد، با این حال تردیدی نیست که گرایش شیعی در میان برخی از طوایف خاندان هاشمی، بویژه در میان اشراف حسینی مدینه⁹ وجود داشته است. این حقیقت می تواند روشن سازد که چرا شیعیان آرزو داشتند تابه عنوان مجاور¹⁰(برای زندگی و حتی مردن!) در مدینه باشند و معمولاً برای اقامت در مدینه یا حومه آن موفق می شدند. ملامحمد امین استرآبادی (م میان 1033 ـ 1036 / 1623 ـ 1626) که مجدِّد مکتب اخباری میان شیعه است، نمونه ای مشخص می باشد.¹¹

می توان دلیل آورد که ریشه و اساس رشد تشیع از لحاظ تاریخی، به دوران زندگی پیامبر بر می گردد; زمانی که طایفه وی، بنی هاشم، از موقعیت خاص و عالی مذهبی، که مورد تأیید قرآن هم بود، برخوردار شدند. محروم کردن خاندان او ـ اهل بیت ـ از ارث، بعد از رحلت ایشان، اقدامی بود که سبب برآمدن شیعه; یعنی طرفداران علی بن ابی طالب پسرعمو وداماد پیامبر و درنهایت رهبر هاشمی هاشد.

این در حالی است که نخستین جنبش های طرفدار شیعه علی(علیه السلام) در عراق پدید آمد. در حجاز هم مقاومت علوی (کم و بیش) در برابر امویان و سپس عباسیان به وجود آمد.¹² گرچه رشد بعدی تشیع; مانند ظهور شاخه ها و فرقه های مختلف و غیره، در عراق، ایران و مناطق دیگر صورت گرفت، لیکن نباید فراموش کرد که حجاز، بویژه مکه و مدینه، مهد تشیع بوده است. به همین ترتیب، نباید حضور جامعه شیعی (امامی یا زیدی) از همان اوائل دوره اسلامی تا قرن بیستم، مورد غفلت قرار گیرد. اینک این تداوم موضوع پژوهش حاضر است.

در تحقیقات غربی، «نقش مهم شیعیان علی در تاریخ حجاز»، تنها در قرون نخستین اسلامی توسط شماری از مؤلفان مورد توجه قرار گرفته است، و از آن زمان تا دوره اخیر، توجه شایسته ای به آن نشده و حق مطلب ادا نگردیده است.C. Snouck Hurgronje در قرن نوزدهم بویژه در کتاب پیشگامانه خود، در تاریخ مکه، برای نخستین بار توانست دامنه و نیز موفقیت آرزوهای علویان را در حجاز تا دوران عباسی نشان دهد. توجه وی به این مطالب از آن روی بود که به بحث ریشه قدرت اشراف و نیز رشد بعدی شرفای مکه سخت علاقمند بود. با این حال توضیحات وی از نقش اشراف شیعه مدینه در تاریخ حجاز، شامل سلطه آنان بر تمامی منطقه حجاز، محدود به چند اظهار نظر کوتاه ـ گرچه مربوط به مـوضـوع ـ اســت.¹³

جهانگرد سویسی J. L. Burckhardt نخستین نویسنده غربی است که جزئیات زیادی را در باره گروه های شیعی سادات حسینی در مدینه و نیز در باره یک جامعه برجسته از شیعه با نام «نخاوله» به دست داده است. او می نویسد: آنها تا وقتی که در نخلستان های خود هستند، عقیده تشیع را اظهار می کنند، اما زمانی که به شهر می آیند خود را سنی معرفی می کنند. اظهارات وی در باره شیعیان مدینه تأثیر قابل توجهی روی شماری از غربیان و حتی مؤلفان مسلمان داشته است. بنابراین سزاست که مطلب وی را به طور کامل در اینجا نقل کنیم. این مطلب در فصلی از کتاب اوست که به ساکنان مدینه اختصاص داده است. وی با یاد از خاندان های اشراف، می نویسد:

«از جمله آنها، خانواده کوچک بنی الحسین ـ از نسل حسین برادر حسن(علیهما السلام) ـ است. گفته می شود که آنها در گذشته در مدینه، بسیار قدرتمند بودند و ریاست بخشی از موقوفات مسجد النبی را داشته و در قرن سیزدهم میلادی (بر اساس گفته سمهودی) امتیاز محافظت از مرقد نبوی را در اختیار داشته اند. در حال حاضر به دوازده خاندان کاهش یافته اند و با این حال، هنوز در ردیف اشراف شهر و از ثروتمندترین ساکنان آن می باشند. آنها بخشی از شهر را در اختیار گرفته و منافع زیادی به دست می آورند. این درآمد بویژه از زائران ایرانی است که به آنجا می آیند. آن ها را ـ عموماً ـ «رافضی» فرقه علوی ایرانی! می خوانند. آنان شعائر مذهبی خود را پنهان انجام می دهند، گرچه در ظاهر خود را سنی نشان می دهند. این خبر، که شایع است و توسط شماری از مردم محترم تأیید می شود، در عین حال قابل تردید است. با این حال بنی الحسین نفوذ قوی در شهر داشته و در ظاهر اعمال مذهبی اکثریت (اهل سنت) را انجام می دادند و به همین دلیل در کار جلب موافقت عناصر متعصّب موفق بوده و از سوی آن ها مورد حمله قرار نمی گرفته اند.

این نکته آشکارا گفته شده که بقایای انصار و بخش بزرگی از اعراب کشاورز که کار اداره باغات و مزارع مجاور شهر را انجام داده و کِشت می کردند، تمایل به چنین گرایش داشتند. اینها، که به «نخاوله» ـ کسانی که در نخلستان ها زندگی می کنند ـ معروفند، شمارشان بسیار زیاد و افراد بسیار رزمجو بودند. نخاوله دست به مقاومت بر ضدّ وهابی ها زدند و همیشه در ستیزهای شهری برتری خود را نسبت به شهرنشینان نشان می دادند.

گفته می شود که آنها از نسل هواخواهان یزید بن معاویه هستند که در سال 60، بعد از حمله به مدینه آن را تصرف و غارت کردند. نخاوله ازدواج درون گروهی داشته و در برابر پیشامدها موضعی عمومی دارند. بسیاری از آنان وقتی در مناطق خود هستند اظهار تشیع می کنند، اما زمانی که به شهر می آیند خود را سنی نشان می دهند. گروهی از آنها در حومه شهر ساکن شده اند و شغل قصابی در انحصار آنهاست. در برخوردها می شنیدم که کسانی از آنها آشکارا خود را رافضی می خواندند، بدون آنکه آن را انکار کنند. در صحرای شرقی، در فاصله سه روزه یا چهار روزه راه از مدینه، یک قبیله بدوی با نام بنی علی زندگی می کنند که همگی مذهب ایرانی ها را دارند. چیزی که مورد حیرت است این که دو نقطه بسیار مقدس مذهبی مسلمانان ارتدوکس [سنی] که یکی به وسیله فرقه زید [زیدیه ]و دیگری به وسیله علوی ها [شیعه امامی ]محاصره شده، بدون آن که کوششی برای اخراج آنها از آنجا صورت گیرد».¹⁴

از نظر شما می گذرانیم:

اشراف حسینی در دوره جدید

در قرن نوزدهم و بیستم، بسیاری از مسافرانی که به مدینه رفته اند از عقاید شیعی اشراف بنوحسین سخن گفته اند. سید محسن امین در باره آنها نوشته است:

«در مدینه و مکه شیعیانی زندگی می کنند; همینطور در برخی نقاط دیگر (حجاز). امیران حسینی برای مدتی طولانی حاکم مدینه بوده اند. آنها شیعه دوازده امامی هستند که تاکنون هرگز نتوانسته اند مذهب خود را در مدینه و خارج آن آشکارکنند. در «العوالی» و جاهای دیگر، شمار زیادی از آنها زندگی می کنند.»¹

وی در عبارت دیگری افزوده است:

«در مدینه محلّه ای وجود دارد که ساکنان آن شیعه هستند. همچنین در مدینه طایفه هواشم که در اصل حسینی، علوی و شیعه اند زندگی می کنند. من برخی کتابهای شیعی را در دستان آنها دیدم. آنها هنوز متولّیِ وقفی هستند که برای تهیه غذای روز عاشورا اختصاص داده شده است.»²

روشن است که عقاید فردی اشراف حسینیِ مدینه، در ارتباط با زائران شیعه، باید به گونه ای بروز می کرد که میهمانان گرایش شیعیِ آنها را درک می کردند.

امین الدوله، یک ایرانی سیاستمدار که گزارش سفر خود را در سال 1899 به مدینه نوشته، در بین میزبانانِ خود، از شریف علی رییس بنوالحسین به عنوان کسی که سخت به تشیع علاقه داشت و دارای مذاق تشیع بود، یاد کرده است. از نظر امین الدوله، این نتیجه طبیعی بستگی خاندانی و شرافت نسبی اوست. او در خانه شریف، در نزدیک العوالی توانسته است بدون تقیه نماز بخواند.³

نمی توان نامحتمل دانست که برخی از مردم مدینه در برابر پرسش زائران شیعه از آنها ـ در مورد مذهبشان ـ پاسخ دروغ داده باشند. Doughty از شخصی یاد کرده که پدرش به یک کاروان ایرانی اجازه داد تا نخلستان وی را اجاره کنند، احتمالا به آن دلیل که آنها به خاطر این محل پول زیادی می دادند، اما برای تحقیر آنها، یک مرد جوان عیبجو، در حضورشان ادای شیعه بودن در می آورد⁴... این نقل به ما هشدار می دهد که ممکن است برخی از آگاهی هایی که سیّاحان از وجود شیعه در مدینه داده اند نادرست باشد. این خطاها ممکن است ناشی از نوعی نیرنگ باشد; چه از ناحیه شیعیان زائر، یا افکار واهی یا هر دو.

افزون بر اشراف، رهبر قبیله منطقه هم توانست با شخصیت برجسته ای از شیعه، از خارج ارتباط استواری برقرار کند. یک نمونه قابل توجه، شیخ سعد جزاع (جزا) است که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، رییس تیره احامده از طوایف قبیله حرب بود.⁵زمانی که در سال 1899 امین الدوله بعد از حج رهسپار مدینه شد،⁶ شیخ سعد با او و همراهانش دیدار کرد.⁷ وی مهمانان ایرانی را در دیدار با اشراف و سایر اشخاص همراهی کرده و گهگاه کار مترجمی را هم برای آنها انجام می داد. امین الدوله که از وی با نام شیخ جزاع نخاولی یاد کرده، به نظر می رسد که دوستی سابقه داری با شیخ سعد داشته و حتی اشاره به دیدار بعدی وی از تهران دارد.

شیخ سعد خانه ای در مدینه داشت که امین الدوله را در آن میهمان کرد، درست زمانی که آن دو برای نخستین بار در فصل حج همان سال در مکه با یکدیگر ملاقات کردند. او روابط محکم خود را با اشراف حفظ کرد. به نظر می رسد او به نوعی درگیر نقشه ای شده بود که طرّاح امین الدوله بود. تا بدینوسیله پشتیبانی مالی را از سوی دولت ایران برای شیعیان مدینه تأمین کند. با پولی که تهیه شد، برخی از نخاوله مجاز شدند تا به عنوان دربان بقیع به کار گمارده شوند. در این صورت آنها مطمئن بودند زائران شیعه که همیشه از سوی دربانان سنّی ِ بقیع در محدودیت بودند، با حضور اینان، بدون محدودیت می توانند به بقیع دسترسی داشته باشند. بر اساس نوشته امین الدوله تحریکات مخالفانِ وی در کنار استعفایش از سمت صدراعظمی (در جولای سال 1898) مانع از اجرای این طرح شد.⁸

حتی در اوایل قرن بیستم، شماری از اشراف حسینی را شاهدیم که در عوالی و نیز خود مدینه سکونت داشته و می توانستند سهمی در سیاست محلّی (و طبعاً منطقه ای) داشته باشند. در میان آنها شریف شحاته (بن علی) ـ که گاه مؤلفان عرب نام وی را شحات و گاه شحاته می نویسند⁹ ـ در یک دوره برجستگی یافت. در شرحی که بتنونی در سال 1910 درباره مدینه نوشته، آمده است: شحاته وکیل شریف مکه در امور «العربان» یا بدوی ها بوده است.¹⁰سکونت او در العوالی، وی را قادر می ساخت تا به موازات نقشی که در حلّ بحران میان قبایل مدینه (و طبعا شامل تحکیم قدرت دولت عثمانی) داشت به عنوان واسطه در حل و فصل مسائل قبیله ای عمل کند.

افزون بر این وظیفه رسمی، شحاته و برادر جوانش ناصر، پایگاهی برای زائران شیعه در مدینه، به ویژه مساجد متبرکه جنوب شهر، همانند مسجد قبا و العوالی ایجاد کردند. مهمان نوازی و حمایت این دو امیر، سبب ستایش آنها از سوی سید شرف الدین در شرح حالِ خودنوشت او شده است. شرف الدین یک عالم شیعه لبنانی است (م1957) همراه مادر و برخی از شخصیت های برجسته جنوب لبنان به مدینه سفر کرد و در رمضان سال 1328/سپتامبر 1910، حدود شش ماه پس از بتنونی به مدینه رسید. وی گفته است که در آنجا منطل راحتی در خانه «برادران مؤمن ما» نخاوله داشتیم. سپس افزوده است:

«دو امیر، شریف شحاته و ناصر، همراه عده ای از مؤمنان (شیعیان) از عوالی به قصد دیدار ما آمدند. آنها برای راحتی و نیز در احترام به ما، از هیچ کوششی فروگذار نکردند. در آن زمان، هر دو امیر از موقعیت متنفذانه ای برخوردار بودند... ما تصمیم داشتیم تا برای اعتکاف در مسجد النبی(صلی الله علیه وآله) بیتوته کنیم اما به خاطر اصرارشان در حمایت از ما، ما را از این کار منع کردند...»¹¹

مطالب مشابهی را سید محسن امین در شرح حال خودنوشتش، در شرح یکی از سه سفر خود به مدینه آورده است. او از مرد جوانی با نام شریف علی بن بُدیْری حسینی یاد کرده که به سید محسن و همراهان او (از شیعیان سوریه) در رفتن به قبا و عوالی خدمت کرده است. این شریف که فارسی نیز می دانسته، به عنوان میهمان سید محسن، از دمشق هم دیدار کرده اسـت.¹²

این گزارش نشان می دهد که دیدار از قبا و عوالی در آن روزگار، حتّی برای شیعیان، تنها با همراهی واسطه ای مانند یکی از شرفای حسینی ایمن بوده است. این وضعیت منجر به یک گرایش فراگیر میان مدینه و حرب شد که بعدا به آن خواهیم پرداخت.¹³

اینک به شرح حال شریف شحاته و برادرش ناصر می پردازیم:

گرچه این دو امیر حسینی مشارکت (و حتی نقش مهمی) در آنچه که به عنوان «شورش عرب در سال 1916 ـ 1918» نامیده شد، داشتند، لیکن این مشارکت آشکارا مورد بی توجهی بسیاری از مورخان قرار گرفته است. و اگر هم آنجا از آنها یاد شده، گرایش های شیعی شان مورد غفلت واقع شده است!¹⁴ این مسأله تا حدی شگفت انگیز است; چرا که یکی از منابع مهم با عنوان [T E. Lawrence's Seven Pillars of Wisdom] به وضوح این زمینه و اهمیت آن را شرح داده است.

لورنس به طور خاص در باره نقش برجسته شریف ناصر سخن گفته است. (در آن زمان به عنوان اظهار نظر یک مؤلف با داشتن حدود بیست و هفت سال سن).

«ناصر احساس جالبی داشت، بیش از آنچه ما شنیده ایم و بیش از آنچه که از او انتظار داشتیم. او راهگشای راه ها و پیشگام حرکت فیصل بود. نخستین گلوله خود را در مدینه شلیک کرد و آخرین آن را در مسلمیه (از توابع حلب); زمانی که دولت ترکیه درخواست صلح موقّت کرد و از ابتدا تا انتها، هرچه در باره او می توان گفت، خوب بود.

خرید فایل

بررسی مبانی فقهی حجیت رأی اکثریت در فقه شیعه

بررسی مبانی فقهی حجیت رأی اکثریت در فقه شیعه

عنوان تحقیق: بررسی مبانی فقهی حجیت رأی اکثریت در فقه شیعه فرمت فایل: word تعداد صفحات: 111 شرح مختصر: رأی اکثریت یکی از مفاهیم کاربردی و بنیادی تحولات جامعه ی بشری در عرصه ی قدرت و حکومت به شمار می آید. اگرچه معنا و محتوای این کلمه به بیان عقاید و اندیشه های درونی افراد در انتخاب ...

دریافت فایل

ولایت فقیه از دیدگاه شیعه و سنی

ولایت فقیه از دیدگاه شیعه و سنی

عنوان پایان نامه: ولایت فقیه از دیدگاه شیعه و سنی فرمت فایل: word تعداد صفحات: 165 شرح مختصر: ولایت یکی از ارکان مهم دو مذهب تشیع و تسنن می باشد و از دیدگاه zwnj;های گوناگون قابل بررسی است. در این پایان zwnj;نامه، مقایسه ای اجمالی صورت گرفته و آرای شیعه و اهل سنت در مورد ولایت بیان ...

دریافت فایل

دانلود کتاب شیعه در اسلام

دانلود کتاب شیعه در اسلام

سید محمدحسین طباطبایی معروف به علامه طباطبایی نویسنده تفسیر المیزان، فقیه، فیلسوف و مفسر قرآن، شیعه و ایرانی است.اهمیت وی به جهت زنده کردن حکمت و فلسفه و تفسیر در حوزه zwnj;های تشیع بعد از دوره صفویه بوده zwnj;است. به ویژه اینکه وی به بازگویی و شرح حکمت صدرایی بسنده نکرده، به ...

دریافت فایل

مقاله تاریخ مذهب شیعه

مقاله تاریخ مذهب شیعه

تاریخچه مذهب شیعه شیعه تعریف در لغت و اصلاح درلغت بر دو معنا اطلاق می شود، یکی توافق و هماهنگی دو یا چند نفر بر مطلبی، ودیگری، پیروی کردن فردی یا گروهی، از فرد یا گروهی دیگر. در زبان عربی در اصل به معنای یک، دو یا گروهی از پیروان است. در قرآن این لفظ چندین بار به این معنا به ...

دریافت فایل

تحقیق ولایت فقیه از دیدگاه شیعه و سنی

تحقیق ولایت فقیه از دیدگاه شیعه و سنی

چکیده:ولایت یکی از ارکان مهم دو مذهب تشیع و تسنن می باشد و از دیدگاه zwnj;های گوناگون قابل بررسی است. در این پایان zwnj;نامه، مقایسه ای اجمالی صورت گرفته و آرای شیعه و اهل سنت در مورد ولایت بیان گردیده و سعی شده بدون ترجیح نظر یک مذهب بر مذهب دیگر، فقط آرای موافق و مخالف مطرح شود؛ و ...

دریافت فایل

کتاب امام جواد نهمین امام شیعه

» :: کتاب امام جواد نهمین امام شیعه
این کتاب به صورت مختصر به زندگانی و فضایل نهمین امام شیعه حضرت ( جواد ) محمد تقی (ع) می پردازد. در فرازهای مختلف این کتاب با خاطرات و قطعات زیبایی از زندگانی آن حضرت آشنا می شویم. آشنایی با احادیث و سخنان گهربار امام از دیگر بهره هایی است که خواننده از کتاب امام جواد نهمین امام شیعه کسب می کند. این کتاب را امروز سی ام ماه صفر به مناسبت شهادت پدر بزرگوارشان (امام رضا) تدارک دیده ایم . امیدواریم مقبول درگاهش قرار گیرد . خرید و دانلود محصول

1394/10/26

---

دانلود , کتاب , پی دی اف , امام جواد

---

لینک محصول

http://kavoshgar.zepo.ir/post/35693

مجموعه 132 کتاب روایی شیعه با ترجمه فارسی

» :: مجموعه 132 کتاب روایی شیعه با ترجمه فارسی
به نام یزدان بخشاینده بخشایشگر
کلیه فایل‌ها (کتاب‌ها) با فرمت rtf هستند و همه ار نرم‌افرار جامع الاحادیث نور استخراج شده‌اند
*توجه داشته باشید که همه کتاب‌ها ترجمه فارسی دارند, هرچند نام بعض کتب عربی هست
لیست کتب به این شرح هست :

1. پاداش نیکیها و کیفر گناهان
2. پیکار صفین
3. چهل حدیث ( ترجمه الأربعون للشهید الأول)
4. گزیده کافى
5. گلچین صدوق
6. گنجینه معارف شیعه إمامیه - ترجمه کتاب کنز الفوائد و التعجب
7. آداب راز ونیاز به درگاه بى نیاز (ترجمه عدة الداعی)
8. آداب سفر در فرهنگ نیایش (ترجمه الأمان)
9. آداب معاشرت از دیدگاه معصومان علیهم السلام
10. آداب معاشرت
11. آرام بخش دل داغدیدگان ( ترجمه مسکن الفؤاد)
12. آسمان و جهان
13. آهى سوزان بر مزار شهیدان (ترجمه اللهوف)
14. آینه یقین (ترجمه کشف الیقین)
15. آیین بندگى و نیایش (ترجمه عدة الداعی)
16. أسرار آل محمد علیهم السلام
17. أصول الکافی -
18. أصول الکافی
19. إرشاد القلوب - ترجمه رضایى
20. إرشاد القلوب - ترجمه سلگى
21. إرشاد القلوب - ترجمه طباطبایى
22. إرشاد القلوب - ترجمه مسترحمى
23. إعتقادات الإمامیة (للصدوق) - ترجمه حسنى
24. اثبات برترى حضرت أمیر مؤمنان علیه السلام
25. اخلاق اسلامى
26. ادب حضور
27. ارمغان شهید ( ترجمه مسکن الفؤاد)
28. اسرار توحید
29. الآداب الدینیة للخزانة المعینیة - ترجمه عابدى
30. الأمالی (للصدوق) - ترجمه کمره‏اى
31. الأمالی (للمفید) - ترجمه استاد ولى
32. الإحتجاج - ترجمه جعفرى
33. الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی) - ترجمه و شرح غفارى
34. الإرشاد للمفید - ترجمه رسولى محلاتى
35. الإرشاد للمفید - ترجمه ساعدى
36. الإنصاف فی النص على الأئمة الإثنی عشرعلیهم السلام
37. الإیقاظ من الهجعة بالبرهان على الرجعة
38. الجواهر السنیة فی الأحادیث القدسیة
39. الخصال - ترجمه جعفرى
40. الخصال - ترجمه فهرى
41. الخصال - ترجمه کمره‏اى
42. الخصال - ترجمه مدرس گیلانى
43. الدرة الباهرة من الأصداف الطاهرة با ترجمه (ط - القدیمة)، ترجمه‏فارسى
44. الروضة من الکافی یا گلستان آل محمد
45. الروضة من الکافی
46. الصحیفة السجادیة
47. الطرائف - ترجمه داود إلهامى
48. الغارات
49. الغیببة (للنعمانی )- ترجمه غفارى
50. الغیبة( للنعمانی) - ترجمه فهرى
51. اللهوف على قتلى الطفوف - ترجمه فهرى
52. الملاحم و الفتن، یا فتنه و آشوبهاى آخر الزمان
53. النوادر( للراوندی ) - ترجمه صادقى اردستانى
54. برنامه سعادت (ترجمه کشف المحجة لثمرة المهجة)
55. بهشت کافى
56. تاریخ سیاسى صدر اسلام
57. تحف العقول - ترجمه جعفرى
58. تحف العقول - ترجمه جنتى
59. تحف العقول - ترجمه حسن زاده
60. تحف العقول - ترجمه کمره‏اى
61. تحفة الأولیاء
62. ترجمه إثبات الوصیة
63. ترجمه و شرح نهج البلاغة
64. تسلیة العباد در ترجمه مسکن الفؤاد
65. تفسیر فاتحة الکتاب از امام حسن عسکرى علیه السلام
66. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال - ترجمه انصارى
67. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال - ترجمه بندرریگى
68. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال - ترجمه حسن زاده
69. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال - ترجمه غفارى
70. جلوه‏هاى اعجاز معصومین علیهم السلام
71. جهاد النفس وسائل الشیعة - ترجمه افراسیابى
72. جهاد النفس وسائل الشیعة - ترجمه صحت
73. حتجاجات
74. در سوگ امیر آزادى ( ترجمه مثیر الأحزان )
75. درخشان پرتوى از اصول کافى
76. دفاع از تشیع - ترجمه الفصول المختارة للمفید
77. دیوان أمیر المؤمنین علیه السلام
78. رهاورد خرد
79. روش تندرستى در اسلام - ترجمه طب النبی وطب الصادق علیهما السلام
80. روضة الواعظین - ترجمه مهدوى دامغانى
81. زندگانى چهارده معصوم علیهم السلام - ترجمه إعلام الورى
82. سیماى امام على علیه السلام در قرآن - ترجمه شواهد التنزیل
83. شگفتیهاى آفرینش
84. شرح فارسى شهاب الأخبار(کلمات قصار پیامبر خاتم ص)
85. شرح مصباح الشریعة - ترجمه عبد الرزاق گیلانى
86. شواهد التنزیل لقواعد التفضیل - ترجمه روحانى
87. صافى در شرح کافى
88. صحیفة الإمام الرضا علیه السلام
89. صفات الشیعة - ترجمه (اعلمى)
90. صفات الشیعة - ترجمه توحیدى
91. طب الرضا علیه السلام
92. علل الشرائع - ترجمه ذهنى تهرانى
93. علل الشرائع - ترجمه مسترحمى
94. عیون أخبار الرضا علیه السلام - ترجمه آقا نجفى
95. عیون أخبار الرضا علیه السلام - ترجمه غفارى و مستفید
96. غم نامه کربلا - ترجمه اللهوف على قتلى الطفوف
97. فرحة الغری - ترجمه علامه مجلسى
98. فضائل الشیعة - معروف به ترجمه اعلمى
99. فضائل الشیعة- ترجمه توحیدى
100. کاشف الأستار- ترجمه جامع الأخبار
101. کامل الزیارات
102. کتاب المواعظ
103. کشف الغمة - ترجمه و شرح زواره‏اى
104. کشف المحجة یا فانوس (ترجمه کشف المحجة لثمره المهجه)
105. کشف الیقین - ترجمه آژیر
106. کمال الدین - ترجمه پهلوان
107. کمال الدین - ترجمه کمره‏اى
108. لهوف - ترجمه میر ابو طالبى
109. لهوف منظوم یا معارج المحبة
110. لوامع صاحبقرانى مشهور به شرح فقیه
111. مجموعه ورام، آداب و اخلاق در اسلام - ترجمه تنبیه الخواطر
112. محاسبه نفس یا روش پیشگیرى از وقوع جرم
113. مشکاة الأنوار - ترجمه عطاردى
114. مشکاة الأنوار - ترجمه هوشمند و محمدى
115. مصادقة الإخوان - ترجمه خراسانى کاظمى
116. مصباح الشریعة
117. معانی الأخبار - ترجمه محمدى
118. مکارم الأخلاق - ترجمه میرباقرى
119. من لا یحضره الفقیه
120. مناجات الهیات حضرت أمیر علیه السلام و ما نزل من القرآن فی علی علیه السلام
121. منهاج النجاح فی ترجمة مفتاح الفلاح
122. منهج الیقین
123. مهج الدعوات - ترجمه طبسى
124. نبرد جمل ( ترجمه وقعة الجمل)
125. نبرد جمل - ترجمه الجمل و النصرة لسید العترة فی حرب البصرة
126. نثر اللآلئ - ترجمه شیخى
127. نخستین گزارش مستند از نهضت عاشورا
128. نزهة النواظر - ترجمه معدن الجواهر
129. نهج البلاغة - ترجمه دشتى
130. نهج البلاغة - ترجمه شهیدى
131. نهج البلاغه - ترجمه انصاریان
132. نهج الحق و کشف الصدق - ترجمه کهنسال

یا علی
خرید و دانلود محصول

1395/02/25

---

کتاب , ترجمه , شیعه , کتابخانه , حدیث , روایت , احادیث و روایات

---

لینک محصول

http://kavoshgar.zepo.ir/post/53699

دریافت دمو