بررسی مقایسه کودکان تیزهوش با کودکان عادی از نظر شخصیت
فصل اول – طرح تحقیق
کلیات موضوع تحقیق
1-1: مقدمه
2-1: بیان مساله
3-1: هدف تحقیق
4-1: فرضیه‌های تحقیق
5-1: روش تحقیق
6-1: جامعه آماری
7-1: نمونه آماری و نحوه گزینش
8-1: ابزار جمع‌آوری اطلاعات
9-1: روش آماری
10-1: اهمیت و ضرورت تحقیق
11-1: محدودیتها
12-1: تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق
1-1: مقدمه
شتاب دنیای فرا صنعتی امروز هر لحظه افزایش می‌یابد، انسان هر روز راه و روش‌های (تکنولوژی) پیشرفته‌ای برای انجام اغلب کارهای خود می‌یابد و آنها را با صرف انرژی و سرمایه کمتری به انجام می‌رساند و به این ترتیب سطح رفاه مادی زندگی خویش را بهبود میبخشد – با استفاده از روش‌های علمی کاری که قبلا انجام آن مستلزم صدها ساعت کارشان ده‌ها مغز انسان بود، اکنون توسط یکی دو نفر در زمانی بسیار کوتاه به انجام می‌رسد. امروزه با استفاده از تکنولوژی جدید یک انسانی از یک هکتار زمین مقدار محصولی را به دست می آورد، که در گذشته ده‌ها انسان از ده‌ها هکتار به دست می آورند. همین است. اوضاع در عرصه صنعت و بسیاری دیگر از عرصه صنعت و بسیاری دیگر از عرصه‌های زندگی بشر در دنیا پیچیده امروز که شاهد رقابت‌های بسیار فشرده جوامع مختلف در دستیابی به تکنولوژی برتر به مثابه منبع اصلی قدرت هستیم، و اگر، از گرانبهاترین سرمایه‌های هر جامعه و ملتی هستند، اینک جامعه‌ها پیش از هر زمان دیگر نیازمند افراد هوشمند، خلاق و نوآور هستند. هر قدر جهانی که در آن زندگی می‌کنیم پیچیده‌تر می‌شود، نیازمند به شناسایی و پرورش ذهن‌های خلاق و آفریننده بیشتر و تحقیقات مربوط به تیزهوشی و خلاقیت از مهمترین مسائل در قلمرو روان شناسی آموزشگاهی بوده است.
با توجه به اینکه دنیا روز به روز پیچیده تر می‌شود و تکنولوژی با سرعت سرسام‌آوری به پیش می‌رود. سخن از جنگ ماهوارهاست، انسانهای رباتیک پای به عرصه حیات بشری می‌گذارند و لجام گسیختگی‌های فرهنگی هم به شیوه‌های بی‌سابقه فراگیر شده و خواهد شده، اگر محصلان هر جامعه به خصوص تیزهوشان آن جامعه دچار عقب ماندگی فرهنگی خواهد شد، پس باید بچه‌ها را به نوعی تربیت کنیم که از حداکثر ظرفیت هوش خویش بهره‌مند شوند تا در آینده قادر باشند خود و جامعه صنعتی شان را اداره کنند. دنیای امروز به این نتیجه رسیده است که اگر چه تیزهوشان از اهمیت بسیار برخوردارند و درست است که انسان‌ها برای ادامه حیات مطلوب خود نیازمند بهره‌گیری از حداکثر ظرفیت هوش خویش هستند، اما در آینده کشورهای قدرتمند و جوامع
پیشرو، جوامعی هستند که به منابع قدرت بیشتری دسترسی داشته باشند و منبع اصلی قدرت یعنی تکنولوژی جدید و برتر به بیان دیگر در دهه اول سال 2000 کشوری که بتواند به تکنولوژی برتر مسلح شود، غنی‌تر و قوی‌تر خواهد بود. بنابراین، شایسته است که از میان افراد تیز هوش جامعه، نوجوانان و جوانانی را انتخاب و تربیت کنیم . که دارای قابلیت‌های آموزشی، آفرینش علمی و هنری هستند. همچنین ، زمینه تفکر و اگر برای آنان فراهم کنیم تا با اختراعات و نوآوری هایشان جامعه آموزش‌های ویژه برای دانش‌آموزانی است که دارای توانایی‌هایی و استعدادهای برتری هستند.
اولین تحقیق منظم و جدی در زمینه کودکان تیزهوش توسط ترمن انجام گرفت که وی بر ین باور نادرست که کودک تیزهوش دارای شخصیت بیمار و رنجور است و از لحاظ جسمانی دچار ضعف می‌باشد، خط بطلان کشید. ترمن با بررسی طولی بر روی افراد تیزهوش نشان داده که کودکان تیزهوش دارای ویژگیهای جسمانی بالایی می‌باشند و از لحاظ جسمانی دچار ضعف می‌باشد، خط بطلان کشید. تر من با بری طولی بر روی افراد تیزهوش نشان داد که کودکان تیزهوش دارای ویژگیهای جسمانی بالایی می‌باشند و از لحاظ مشکلات روانی در وضعیت مطلوبی قرار دارند.
در حال حاضر مطرح می شود که کودکان تیزهوش دارای رشد اجتماعی بالاتری می‌باشند و در محور برون گرایی از مقادیر بالاتری برخوردارند.
از این رو، در تحقیق فوق به مقایسه نیمرخ شخصیتی کودکان تیزهوش و عادی می پردازیم و میزان درونگرایی – برونگرایی و همچنین محور با ثبات- بی‌ثبات هیجانی را در افراد تیزهوش و عادی مورد مقایسه قرار می دهیم.
2-1 بیان مسئله
ابهامات گوناگونی در زمینه عوامل تشکیل دهنده، هوش وجود دارد. این وضعیت به جنبه‌های شخصیتی نیز اشاره می نماید که ما هنوز نیز در شناسایی عوامل شخصیتی موثر بر هوش بهر با محدودیت روبرو می‌باشیم ضعف در خلا نظر فوق می‌تواند احساس مساله تحقیق را بارز کند که این خلا نظری در عوامل شخصیتی موثر بر هوش / هوشبهر/ جای دارد ولی با بررسی دقیق‌تر مساله تحقیق باید آن را محدود کرده و آنگاه فقط به عوامل شخصیتی موثر به هوشبهر جای دارد ولی با بررسی موثر بر هوش تاکید کنیم. از این رو مسئله تحقیق اینگونه عنوان می‌شود که آیا بین عوام شخصیتی و هوش بهر ارتباط معنی داری وجود دارد یا خیر ؟ بنا بر این سوالات پژوهش زیر به شرح زیر عنوان می‌شوند:
- آیا نیمرخ روانی با هوش بهر در ارتباط می‌باشد یا خیر؟
- آیا افراد تیزهوش در مقایسه با افراد با هوش معمولی از نیمرخ روانی متفاوتی برخوردارند؟
- آیا افراد تیز هوش در مقایسه با دیگران از میزان برونگرایی- روانگرایی متفاوتی برخوردارند؟
- آیا افراد تیزهوش در مقایسه با دیگران از میزان ثبات- بی‌ثبات هیجانی متفاوتی برخوردارند؟
3-1: هدف تحقیق
هدف این تحقیق در حیطه تحقیقات بنیادی یا ناب جای می‌گیرد.
زیرا که به شناسایی روابط بین متغیرها معطوف است و تلاش دارد تا به چرایی پدیده‌های پاسخ دهد. از آنجایی که در این تحقیق فرضیه به صورت قیاسی عنوان شده‌اند و هدف این تحقیق کسب نظریه در زمینه روابط بین هوش و ویژگیهای شخصیتی می باشد، می‌توان هدف تحقیق را در حیطه تحقیقات بنیادی قرار داد. بنابراین، هدف این تحقیق به توصیف رابطه جزیی بین نیمرخ روانی افراد تیزهوش می‌پردازد و از این طریق به شناسایی عوامل شخصیتی موثر بر تیزهوشی پی برد. تا بتوانیم ارتباط بین تیزهوشی و برونگرایی- درونگرایی و همچنین با ثبات هیجانی- بی‌ثبات هیجانی را توصیف، تبیین، کنترل و پیش بینی نماییم.
4-1: فرضیه‌های تحقیق
فرضیه‌های این تحقیق که به صورت فرض خلاق یا مقابل بدون جهت تدوین شده‌اند به شرح زیر می باشند:
- میزان درونگرایی- برونگرایی افراد هوش دی عادی متفاوت است.
- میزان بی‌ثبات هیجانی- با ثبات هیجانی افراد تیزهوش با افراد عادی متفاوت است.
5-1: روش تحقیق
درونگرایی – برونگرایی:
بر طبق نظریه آیزنگ و نظریه یونگ برونگرایی را می توان کنشی از شخصیت محسوب نمود که با فعالیت‌های اجتماعی در ارتباط است در حالی که درونگرایی یا حالتهای همچون تفکر نسبت به خویشتن و گوشه عزلت طلبید همراه است.
با ثبات هیجانی – بی‌ثبات هیجانی:
افرادی که دارای ثبات هیجانی هستند از گرایش‌های روان نژندی و اختلالات هیجانی کمتری برخوردارند و می توانند کنترل بیشتری را نسبت به خویشتن اعمال دارند در حالی که افراد بی ثبات هیجانی نقطه مقابل این وضعیت را دارند.
موفقیت در آزمون استعدادهای درخشان:
عبارتست از قبولی در آزمونی که سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان ایران با همکاری وزارت آموزش و پرورش در دو مرحله برگزار می کند. شرط موفقیت نهایی ورود به این مراکز، قبولی در هر دو مرحله است.
تیزهوش موفق (پیش آموز):
تیزهوش موفق کودکی است که در مدرسه کار کرد خوبی دارد و انتظارات معلم را بر آورده می‌کند. این کودک همه کارهایش را به خوبی انجام داده، نمرات خوبی کسب می‌کند و لایق مفهوم کلی دانش آموز خوب کودک یا بهره هوشی او مطابقت دارد.
تیزهوش ناموفق (کم آموز):
تیز هوش ناموفق به کودکی گفته می شود که کار کرد مدرسه‌ای او با برآورد معلم از توانایی یادگیریش تطبیق نمی‌کند یا به جای نظر معلم ممکن است نمره IQ املاک متفاوت قرار گیرد. به این ترتیب، از کودکی با IQ نسبتاً بالا انتظار می ورد که در خواندن یا انجام دادن سایر درون نیز عملکردی متناسب با آن IQ داشته باشد. این توقع ناشی از رابطه آماری بین IQ بالا و کار کرد در مواد درس از قبیل رو خوانی توانایی تخمین بالا، عملکرد خوبی در مدرسه ندارد در چنین مواردی باید علت مغایرت را جستجو کرد، تا مشخص شود که مثلا آیا احتمال علل جسمانی، اجتماعی، یا عاطفی مانع فراگیری کودک می شود. بنابراین، والدین باید بین عدم موفقیت واقعی که می‌تواند معلول مسائل جدید که نیازمند به توجه باشد، و استفاده غلط این واژه در مورد کودکانی که صرفا مانند (همه مردم) عملکرد عادی دارند تمایز قایل شوند.
تیزهوشان سر آمد:
تیز هوشان سرآمد یک تصور ذهنی است. اگر کودکی در سطح بالاتر از آنچه که ما طور معمول Over Achiver-1 انتظار داریم، عمل نماید تخمین‌های ما اشتباه بوده نه عملکرد کودک، کودکانی هستند که با حداکثر ظرفیت خودکار می کنند و کارشان این تلاش آنها را منعکس می سازد، آنها ممکن است به مثبتی بر انگیخته به وسیله جاه طلبی والدین به تلاش غیرعادی سوق داده شوند. اما، دلیل هر چه باشد، عملکرد نمی تواند از ظرفیت تجاوز کند.
نابغه:
در محافل آموزشی اصطلاح نابغه به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اصطلاح مخصوص انسانهای نادری است. که دانش و توانایی هایشان بی‌انتهاست و به نحو باور نکردنی بر جسته و درخشان به نظر می رسند، ما می توانیم این اصطلاح را برای هنرمندان، موسیقیدانان ، نویسندگان و شاعران نظیر میکل آنژ، بهتون و شکسپیر به کار ببریم و گاهی به دانشمندان
1- Geinivs
سهم ارزنده ای در دانش بشری داشته‌اند نسبت دهیم، نظیر انیمیشن اینها افراد برجسته‌ای هستند که دستاوردهای آنها منحصر به فرد است. آنها تیزهوشان موفق هستند. کارشان تعلیم و تربیت زمانی اصطلاح نابغه را به هر کودکی که دارای بهره‌هوشی یا نمره‌ای بالاتر از 140 در آزمون ویژه‌ای به نام آزمون هوش استنفررد بینه بود نسبت می‌دادند، کاربرد این واژه صرفا به این دلیل بود که لویس تورمن این اصطلاح را در مورد 1000 کودک تیزهوش مورد مطالعه‌اش در کتاب مشهورش تحت عنوان مطالعات ژنتیکی نابغه به کار برد، که این کتاب برای اولین بار در سال 1926 منتشر شد. ناگفته نماند که تعریف نابغه معنای واقعی خود را در سومین چاپ فرهنگی بین‌المللی جدید و بشر یافته است: (شخصی با برتری ذهنی، نیروی ابداع و ابتکار، توانایی برتر از حد معمول . . . . شخصی با بهره هوشی بالا معمولا در حدود 140 یا بالاتر، مترادف . . . . . . موهبت).
قبلا از اینکه تعاریف به کودکانی که دارای نمرات در سطح بالایی بوده‌اند بچه‌ها (ترمن) گفته می شد. این علت تحقیقات وی در زمینه انطباق آزمون های بینه سیمون از زبان فرانسوی با کار خود بود.
در زیر نمونه‌هایی از تکالیف شناختی ابتدای مطرح شده‌اند:
1- تکالیف صورت بندی ادراکی این آزمون مستلزم آن است که آزمودنی محرک‌های مبهم را تفسیر یا بازشناسی کند و به عنوان مثال کلمه‌هایی که بعضی از آنها حذف شده است با درجه‌های مختلف ابهام ارائه می‌شود و آزمودنی باید آنها را بازشناسی کند در این آزمون تعداد پاسخ‌های درست و زمان واکنش هر دو اندازه‌گیری می شود.
2- ابهام ها در این تکلیف عبارت‌هایی به آزمودنی ارائه می‌شود و او باید درست یا غلط بودن آنها را تشخیص دهد. مثال درست (سگ پا دارد) غلط کتاب بال دارد)، مبهم (شصت یک ع دد است).
اگر آزمودنی از کلمه (شصت) عدد شصت را در حافظه خود بازیابی کند آن را درست و اگر انگشت را بازیابی کند آن را غلط تشخیص می‌دهد. این تکلیف توانایی فرد را در سرعت بازیابی معانی مختلف اندازه می گیرد اگر سرعت بازیابی کند باشد آزمونی معنای متداول کلمه را به یاد می آورد و جمله مبهم را درست تشخیص می‌دهد. اگر سرعت بازیابی معانی لغات زیاد باشد، معنای کمتر متداول را غلط تشخیص می دهد این تکلیف ارزشیابی و تصمیم را اندازه‌گیری می‌کند.
به طور کلی، ملاحظه می‌شود که روان شناختی الگوهای تفکر و حل مسأله را کار کرد مغز می‌داند که با داشتن ذخایر عظیمی از اطلاعات در حافظه، محرک ماه دریافتی را پرورش کرده و آنها را سازمان می دهد و انواع برنامه‌ها و راهبر دمای پیچیده در خزانه حافظه اندوخته شده‌اند که هر یک از آنها با محرک درون داد خاصی فرا خوانده می‌شود. بنابراین، روان شناسان شناختی هوش را بر حسب متغیرهایی مانند گنجایش‌اند ورزش، سرعت انجام عملیات اساسی، سرعت دستیابی به محتوی خزانه حافظه و تعداد و تنوع برنامه‌های ذخیره شده در حافظه تجزیه و تحلیل می‌کنند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول (طرح تحقیق)
کلیات موضوع تحقیق.........................................................................................................................
مقدمه......................................................................................................................................................
بیان مساله ............................................................................................................................................
هدف تحقیق ........................................................................................................................................
فرضیه‌های تحقیق ..............................................................................................................................
روش تحقیق ........................................................................................................................................
جامعه آماری ........................................................................................................................................
نمونه آماری نحوه گزینش ................................................................................................................
ابزار جمع‌آوری اطلاعات ...................................................................................................................
روش آماری ..........................................................................................................................................
اهمیت و ضرورت تحقیق .................................................................................................................
محدودیتها .............................................................................................................................................
تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق .................................................................................................
فصل دوم (ادبیات و پیشینه تحقیق)
درونگرایی و برونگرایی .......................................................................................................................
تیز هوش موفق (پیش آموز) ...........................................................................................................
تیز هوش و با استعداد........................................................................................................................
فصل سوم (روش تحقیق)
روش تحقیق ........................................................................................................................................
جامع آماری ..........................................................................................................................................
نمونه آماری و نحوه گزینش داده‌ها ...............................................................................................
روش آماری ..........................................................................................................................................
فصل چهارم (یافته‌ها و تجزیه و تحلیل داده‌ها)
جدول توزیع فراوانی ..........................................................................................................................
تفسیر .....................................................................................................................................................
فصل پنجم (خلاصه تحقیق و پیشنهادات
خلاصه و نتیجه‌گیری ........................................................................................................................
محدودیتها..............................................................................................................................................
پیشنهادات تحقیق...............................................................................................................................