پدر و مادر آرمانی می دانند که در حقیقت همه چیز را نمی دانند.
برای بعضی از پدرها و مادرها سالهای نوجوانی فرزندانشان دورانی آرام و ملایم و توأم با لذت و خوشی است، در صورتی که از نظر عده ای دیگر عکس این قضیه صدق می کند. بعضی از والدین هر لحظه ی بودن در کنار نوجوانشان را دوست دارند چون به این مسأله واقفند که او به هر حال روزی از زندگی شان خارج می شود. ولی عده ای از آنان روزشماری می کنند تا سالهای دشوار و پرزحمت سپری و فرزند نوجوانشان از زندگی آنها خارج شود. میان برخی از پدران و مادران با نوجوانانشان رابطه ای پربار و غنی برقرار است، زیرا آنان نه تنها هنر کنار آمدن با نوجوانان را می دانند، بلکه محیطی پرنشاط و شاداب برای خانواده ایجاد می کنند. ولی هستند پدران و مادرانی که با نوجوانشان رفتاری مستبدانه دارند و همواره آنان را تهدید یا تنبیه می کنند.
بیشتر اوقات این طور به نظر می رسد که نوجوانان خواستار عشق و محبت ما نیستند و در حقیقت همین طور هم هست. با وجود بغرنج بودن قضیه، من قانع شده ام که بهتر است انسان بکوشد با نوجوانان خود رابطه ای هشیارانه برقرار کند. شاید در طی این دوران نیرویی بیش از توان خود برای آنان صرف کند، ولی من براساس تجارب شخصی و جرو بحث با صدها پدر و مادر به حقیقت معتقدم اگر به راستی گمان می کنید کنار آمدن با نوجوانانتان امری امکان ناپذیر است، به دلیل نداشتن روشی مناسب برای دستیابی بدین منظور است. وقتی راه را بیابید، ایجاد چنین ارتباطی دشوار نخواهد بود. در واقع دوران نوجوانی نسبت به مراحل دیگر زندگی مشکل تر نیست، بلکه به مثاله تجربه ی تازه ای برای انسان است.
درک این مطلب که نمی توان همان روشی را که در زمان کودکی نوجوان در پیش داشته اید، در دوران نوجوانی او نیز به کار برد، بسیار حائز اهمیت است. اگر منطقی باشید پی خواهید برد که کنار آمدن با نوجوانی که اکنون در برابر سخنان شما در مقام پرخاشگری و پاسخگویی برمی آید و همه ی کاسه کوزه ها را برسرتان می شکند و حتی شما را کنار می گذارد، امری ساده و بدیهی است. به وظیفه ی پدری و مادری عمل کردن و دوست داشتن فرزند نوجوان مستلزم در پیش گرفتن شیوه ای زیرکانه به همراه نرمش و مهارتی خاص است. به همین دلیل است که داشتن رابطه ای خوب و کنار آمدن با نوجوانان را در حکم هنر می دانند؛ هنری که لازمه اش طی مسیری هوشمندانه برای پدران و مادران است و مانند هر هنر دیگر، تنها با تمرین و پشتکار می توان مهارت لازم را به دست آورد. با گذشت زمان موقعیت های ویژه ای برای شما پیش خواهد آمد که از طریق آنها خواهید توانست شیوه ی خود را بهبود بخشید.
انجام وظیفه ی پدری و مادری به نحو احسن در مورد نوجوانان، از دشوارترین فنونی است که تاکنون مسؤولیت آن را به عهده گرفته اید : برنامه ی گسترده ی آموزشی همراه با دلسوزی و ستیزه و کشمشکهای سیاست مدارانه برای برقراری ارتباط، مانند این است که شما در یک گروه تهاجمی قرار گرفته اید.
با پشت سر گذاشتن چند سال در کنار نوجوان، به این نتیجه خواهید رسید که چقدر صبور و سخاوتمند و در عین حال تا چه حد خام و بی تجربه بوده و چه آسان در آبی کم عمق غرق شده اید. با وجود نوجوان در زندگی شما، مطمئناً به زودی پرده از روی خصوصیاتی نظیر حسادت، عصبانیت، ترس یا عدم امنیتتان برداشته خواهد شد و آنچنان نومید می شوید که دلتان می خواهد مو به سر خود باقی نگذارید. گاهی اوقات از شدت خشم و درماندگی فریاد می زنید و اعمالی غیرمنطقی مرتکب می شوید. در اوج بیچارگی نمی دانید چه می کنید و در این هنگام است که پی می برید هیچ راه فراری نیز وجود ندارد. اما لازم نیست حالت رنجوری و پریشانی تان برای همیشه ادامه یابد و این بستگی به شما دارد که بتوانید به مرحله ی رشد و تعالی برسید. باید استقامت به خرج دهید و مشکلات را با عقل و منطق حل کنید.
زمانی که الی هجده ساله به دانشگاه رفت، این یادداشت را برای پدر و مادرش فرستاد: “من همیشه به شما احتیاج داشته ام و در آینده نیز احتیاج خواهم داشت. هر که باشم و هر آنچه بشوم، صرفاً بدین دلیل است که می دانم شما مرا دوست دارید.
برخلاف عقیده ی عموم، وقتی شما با نوجوان خود صبور باشید، به او اصرار نورزید و او را وادار نکنید، بیش از آنچه انتظار دارید اتفاق خواهد افتاد.
پدر و مادری که نوجوان خود را با موفقیت بزرگ کرده اند به خوبی می دانند که در این مرحله چقدر پستی و بلندی وجود داشته است؛ درست مانند اینکه سوار بر قطاری برقی که به سرعت بالا و پایین می رود باشید؛ حتی اگر بدانید فراز و نشیبهایی بر سر راهتان است باز هم جا خواهید خورد.
پدران و مادران موظف هستند محیطی امن و راحت برای نوجوانانشان ایجاد کنند. نوجوانان نیز لازم است معاشرت کنند، چیزهای تازه یاد بگیرند و اوقات خود را به سرگرمی و شادمانی بگذرانند. آنان به هوای تازه و خیابانهایی امن محتاجند. آنان نگران آینده و فرصتها و موقعیتهای خود هستند. از نظر عده ای از آنها زندگی مانند کوچه ای بن بست است. یک دختر سیزده ساله به من گفت:
- “گمان نمی کنم زیاد عمر کنم.”
دربارة این جمله فکر کنید.
صرفاً گفتن اینکه “من نگران نوجوانان هستم” کافی نیست. باید مشتاق باشید و از روی علاقه کار انجام دهید. شما باید مرد عمل باشید نه حرف- پس از همین حالا شروع کنید !
زندگی شما با نوجوانتان پر از شگفتی، تناقض و چیزهای مضحک و خنده دار است. اگر شما شخصی جدی و سختگیر باشید تمام لذات بودن با او را از دست می دهید. نوجوانان خواستار اطمینان و عشق بی پایان در کلام شما هستند. هر چند ممکن است رفتاری متفاوت با سیلقه ی شما داشته باشند، اظهار محبتتان برای آنان مهم و اساسی است.
سالهای بین سیزده تا نوزده از لحاظ احساسی برای نوجوانان سالهای سخت و دشواری است و اگر شما با وجود پستی و بلندیهای زندگی روزانه ی نوجوان، روشی لذتبخش را که در حکم بازی باشد پیش بگیرید دچار خستگی روحی و جسمی نخواهید شد. کسی که در یک نقش کمدی بازی
می کند، می داند که برای ایفای چنین نقشی مسأله ی زمان بسیار مهم است. همین مسأله در مورد شما و نوجوانتان نیز صادق است. با انتخاب وقت صحیح و مناسب می توانید جبهه گیری اعصاب خردکن را به همکاری و تعاونی از روی میل و اشتیاق تبدیل کنید. وقتی یاد گرفتید که نقش سازنده ی خود را کجا و چگونه و چه موقع ایفا کنید، وقتی دانستید که باید مشکل را با نوجوان خود در میان بگذارید، دیگر دچار مشکل نخواهید شد.
- “من می دانم که کار تو در حرفه ی نوجوانی مخالفت کردن با هر کلامی است که از دهان من خارج می شود. ولی امشب دیگر حسابی از دست تو خسته شده ام. آیا حاضری از شغلت دست برداری و به مرخصی بروی؟ محض رضای خدا امشب به مرخصی برو. کار نوجوانی ات را دوباره از فردا آغاز کن.”
فهرست مطالب
عنوان صفحه
هنر برقراری ارتباط................................................................................................... 1
آرامش..................................................................................................................... 3
انتظار غیرمترقب....................................................................................................... 3
خندیدن به تناقضات................................................................................................. 5
انتخاب روش عاقلانه برای مبارزه............................................................................... 5
با ذکر دلایل منطقی کاری کنید به شما افتخار کنند....................................................... 6
نقش مربی............................................................................................................... 9
دید خود را نسبت به فرزندانتان وسعت بخشید........................................................... 10
روحیه..................................................................................................................... 10