فرمت فایل ورد با قابلیت ویرایش
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
مقدمه
1
دوزبانه(منطقه عرب نشین)
2
داشتن دانش آموز کم شنوا و ناتوانی در بیان الفاظ و کلمات (پایه اول)
2
دانش آموزان عقب مانده ذهنی یا دیرآموز در مدرسه های عادی
3
تجربیات پایه سوم
5
درس اجتماعی
5
تجربه دیکته در کلاس سوم
5
تجربیاتی در رابطه آموزش جدول ضرب در پایه سوم
6
پایه چهارم ابتدایی
7
معاونت دبستان و آسفالت کردن مدرسه
9
اهمیت ایجاد انگیزه در جلسه اول: 14
نحوه شروع تدریس: 14
روش موفق تدریس از دیدگاه دانشآموزان 15
نحوه فعال نگاهداشتن کلاس توسط معلم: 15
16 علل لزوم پرسش درس از دیدگاه بچهها و معلمین
بررسی لحن ادای مطالب از دیدگاه بچهها و معلمین: 17
نحوه انتقال مطالب از دیدگاه قرآن 17
نحوه برخورد معلم با دانشآموز (بعد عاطفی) 18
بررسی بهترین روشهای تشویق و تنبیه 19
نحوه تشویق موفق از دیدگاه روانشناسان: 20
نحوه برخورد با شاگردان ناسازگار: 22
روشهای جلب توجه دانشآموزان 23
بررسی نقش روحیه معلم در امر کلاسداری: 24
چگونه میتوان روحیهای شاد داشت: 24
نیاز به انجام کار گروهی در شاگردان: 26
نیاز به جلب توجه در دانشآموزان: 27
بررسی نحوه ارتباط صحیح با دانشآموزان 28
پرهیز از مباحثه در کلاس: 29
نحوه نفوذ در متقاعد ساختن کلاس: 30
چالش ها 31
راهکار ها 33
نتیجه گیری 34
فرمت فایل ورد با قابلیت ویرایش
فهرست
مقدمه 2
روش تدریس در هر منطقه 3
گام های تدریس : 4
توانایی دانش اموز و روش تدریس 5
تجارب شخصی در امر یاددهی 6
روش شروع تدریس: 7
کلاس پویا و پر تحرک 8
ادای مطالب از دیدگاه بچهها و معلمین: 9
نحوه برخورد با شاگردان ناسازگار: 10
تجربه ای از تدریس 12
تجربه دوم 13
مشکلات و چالش ها 27
در مورد املا 15
چندر بار نوشتن از روی غلط 17
خواندن درس به کمک دانش آموزان 21
نحوه تشویق و تنبیه 23
عوامل تباه سازی آینده 25
روحیه معلم در امر کلاس داری 26
مشکلات و چالش ها 28
راهکار ها 29
نتیجه گیری : 30
اصطلاح نارسایی در یادگیری به وسیله روانشناسان و متخصصین تعلیم و تربیت مورد استفاده قرار میگیرد درحالیکه متخصصان پزشکی اختلال یادگیری را ترجیح میدهند مشکل یادگیری به یکی از منابع زیر نسبت داده میشود: 1-آسیبهای عصبی 2-بدکاری و نارسایی در فهم و درک مطالب 3-اختلال حسی 4-بینظمی و آشفتگی زبان 5-عقبماندگی ذهنی 6-محرومیت فرهنگی 7-نقص و نارسایی زبان 8-مشکلات آموزشی
این پایاننامه به منظور دستیابی به نقطه نظرات و دیدگاههای معلمان در زمینه رابطه اختلالهای یادگیری بر عملکرد تحصیلی دانشآموزان دوره ابتدایی «شهرستان آمل» انجام گردید.
محقق در این تحقیق به دنبال رابطه بین عوامل نارسایی در فهمو درک مطلب یادگیرنده، عقبماندگی ذهنی، اختلال حسی، محرومیت فرهنگی، نقض و نارسایی زبان، مشکلات آموزشی به عنوان عوامل اختلال در یادگیری با عملکرد تحصیلی دانشآموزان میباشد جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان آمل تعداد 1002نفر میباشد. حجم نمونه در این تحقیق 278 نفر میباشد که برای برآورد حجم نمونه از جدول کرجسی و مورگان استفاده شده است. روش نمونهگیری که از روش نمونهگیری تصادفی ساده استفاده شده است
ابزار گردآوری اطلاعات:الف-کتابخانهای : با استفاده از کتابها، مجلات و مقالات
ب-پرسشنامه: که پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ 85% میباشد.
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات : الف-روش توصیفی، جهت دستهبندی دادهها، تنظیم جداول، محاسبه درصدها و انحراف معیار و واریانس و پراکندگی ب-روش آمار استنباطی: از آزمون T-test استفاده شده است.
نتایج بدست آمده تحقیق با توجه به سوالهای ویژه اول و دادههای فصل چهارم و تفسیر فصل پنجم نشان میدهد که شش سوال ویژه تحقیق مورد تأئید قرار گرفته است.
برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار) و برای آمار استنباطی از آزمون T-test استفاده شده است که نشان میدهد Tمشاهده شده هر یک از شش سوال ویژه تحقیق از T جدول (96/1) با درجه آزادی 277 و سطح معناداری 5% بزرگتر است در نتیجه فرض صفر رد شده و فرضیه تحقیق تأئید میگردد و سپس میتوان نتیجه گرفت که بین شش متغیر عامل اختلال در یادگیری با متغیر عملکرد تحصیلی رابطه وجود دارد.
فهرست مطالب
عنوان .......................................... صفحه
چکیده.............................................. 1
فصل اول: کلیات تحقیق
مقدمه.............................................. 3
بیان مسئله......................................... 4
اهمیت و ضرورت پژوهش................................ 5
اهداف کلی و جزئی................................... 6
سوالات ویژه......................................... 6
تعریف نظری......................................... 7
تعریف عملیاتی...................................... 7
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه............................................. 10
تاریخچه اختلالهای یادگیری.......................... 10
نظریات مرتبط با نارسایی ویژه در یادگیری........... 13
مراحل رشد پیاژه................................... 14
نظریات رشدی....................................... 14
کاربرد نظریات رشدی در نارسایی ویژه در یادگیری..... 15
ویژگیهای کودکان با نارساییهای ویژه در یادگیری..... 22
علل احتمالی نارسایی ویژه در یادگیری............... 25
طبقهبندی نارساییهای ویژه در کودکان................ 34
هوشهای چندگانه و ناتوانیهای یادگیری............... 46
ویژگیهای معلم نارساییهای ویژه در یادگیری ......... 49
مطالعات مغزی...................................... 54
ارتباط نوشتاری در نظامک یکپارچه زبان.............. 56
روش فرنال......................................... 57
ناتوانی در ریاضیات................................ 57
رفتار اجتماعی و هیجانی............................ 59
راهبردهای ایجاد اعتماد به نفس..................... 59
پیامدهای ناتوانیهای خواندن........................ 60
نارساخوانی........................................ 65
مطالعات تشریحی مغز مرده........................... 66
علوم اعصاب و مطالعه مغز........................... 66
اختلال کارکرد دستگاه عصبی مرکزی.................... 69
الگوی رشد ناهماهنگ................................ 69
دشواری در انجام دادن تکالیف تحصیلی و یادگیری...... 69
نقش معلم در اجرای موفقتر برنامههای درسی........... 70
یادگیری مبتنی بر مغز.............................. 70
تئوریهای شناخت مغز و آموزش........................ 71
پیامدهای پژوهشهای مغز در برنامه درسی.............. 76
فعالیتهای یادگیری................................. 79
یادگیری پیشدبستانی: دستگاههای ادراکی.............. 81
مفهوم جهت ادراکی.................................. 82
اضافه بار دستگاههای ادراکی........................ 82
ادراک شنیداری..................................... 83
ادراک دیداری...................................... 83
روابط فضایی....................................... 85
ادراک کل و جزء.................................... 86
ادراک بساوایی و حرکتی............................. 86
نظامهای زبانشناختی................................ 87
زبان شفاهی........................................ 88
اشکال گوناگون زبان................................ 89
زبان به منزله فرآیند برقراری ارتباط............... 90
نظریههای چگونگی فراگیری زبان در کودکان............ 90
نظریههای فطرینگر.................................. 91
نظریههای شناختی................................... 91
نظریههای اجتماعی.................................. 92
مشکلات زبانی دانشآموزان دچار ناتوانیهای یادگیری.... 92
اختلالات زبانی...................................... 93
گوش دادن.......................................... 93
درک واژهها و مفاهیم ، درک جمله.................... 94
تخصصهای پزشکی که با ناتوانیهای یادگیری سر و کار دارند95
سایر تخصصهای پزشکی................................ 95
الگوهای برنامه درسی دوره اول کودکی................ 96
تمرین خاص رشد ذهنی................................ 97
برنامه درسی غنیسازی............................... 98
استفاده از فناوری برای کودکان خردسال دچار ناتوانی100
آموزش بالینی..................................... 101
چرخه آموزش بالینی................................ 102
ملاحظات زیست محیطی................................ 103
طبقهبندی روشهای تدریس............................ 106
رویکردهای پردازش شناختی.......................... 106
رویکردهای راهبردی یادگیری........................ 109
تحلیل برنامه درس................................. 110
رویکرد فنون ویژه................................. 110
رویکرد آموزش و پرورش............................. 113
مهار متغیرهای آموزش.............................. 114
پژوهش در داخل کشور .............................. 117
پژوهش در خارج کشور............................... 119
جمعبندی.......................................... 121
فصل سوم: روششناسی تحقیق
مقدمه............................................ 123
روش و نوع تحقیق.................................. 124
جامعه آماری...................................... 124
نمونه و روش نمونهگیری............................ 124
ابزار گردآوری اطلاعات............................. 125
جدول تناظر سوالات پرسشنامه یا سوالات............... 126
روش تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق.................. 127
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل دادهها
بخش اول : مقدمه.................................. 129
بررسی ویژگیهای دموگرافیک نمونهها................. 130
تجزیه و تحلیل اطلاعات............................. 133
بررسی سوال اول تحقیق............................. 134
بررسی سوال دوم تحقیق............................. 135
بررسی سوال سوم تحقیق............................. 136
بررسی سوال چهارم تحقیق........................... 137
بررسی سوال پنجم تحقیق............................ 138
بررسی سوال ششم تحقیق............................. 139
بخش دوم : تحلیل آماری مربوط به سوال ویژه شماره یک142
تحلیل آماری مربوط به سوال ویژه شماره دو.......... 143
تحلیل آماری مربوط به سوال ویژه شماره سه.......... 144
تحلیل آماری مربوط به سوال ویژه شماره چهار........ 145
تحلیل آماری مربوط به سوال ویژه شماره پنج......... 146
تحلیل آماری مربوط به سوال ویژه شماره شش.......... 147
فصل پنجم: خلاصه، نتیجهگیری، پیشنهادات
جمعبندی.......................................... 149
یافتههای تحقیق................................... 150
بحث و تفسیر...................................... 151
پاسخ به سوال تحقیق............................... 154
محدودیتهای تحت کنترل محقق........................ 155
پیشنهادات........................................ 156
منابع............................................ 162
ضمائم
فهرست جداول
جدول شماره (1-3) تناظر سوالات پرسشنامه با سوالات تحقیق126
جدول شماره (1-4) اطلاعات مربوط به جنسیت...... 130
جدول شماره (2-4) اطلاعات مربوط به مدرک تحصیلی131
جدول شماره (3-4) اطلاعات مربوط به سابقه خدمت. 132
جدول شماره (4-4) توزیع پاسخگویان برحسب سوال ویژه اول تحقیق 134
جدول شماره (5-4) توزیع پاسخگویان برحسب سوال ویژه دوم تحقیق 135
جدول شماره (6-4) توزیع پاسخگویان برحسب سوال ویژه سوم تحقیق 136
جدول شماره (7-4) توزیع پاسخگویان برحسب سوال ویژه چهارم تحقیق137
جدول شماره (8-4) توزیع پاسخگویان برحسب سوال ویژه پنجم تحقیق 138
جدول شماره (9-4) توزیع پاسخگویان برحسب سوال ویژه ششم تحقیق 139
جدول شماره (10-4) سوال ویژه اول............. 140
جدول شماره (11-4) سوال ویژه دوم............. 140
جدول شماره (12-4) سوال ویژه سوم............. 140
جدول شماره (13-4) سوال ویژه چهارم........... 140
جدول شماره (14-4) سوال ویژه پنجم............ 141
جدول شماره (15-4) سوال ویژه ششم............. 141
جدول شماره (16-4) نتایج تحلیل آماری سوال شماره اول 142
جدول شماره (17-4) نتایج تحلیل آماری سوال شماره دوم 143
جدول شماره (18-4) نتایج تحلیل آماری سوال شماره سوم 144
جدول شماره (19-4) نتایج تحلیل آماری سوال شماره چهارم145
جدول شماره (20-4) نتایج تحلیل آماری سوال شماره پنجم146
جدول شماره (21-4) نتایج تحلیل آماری سوال شماره ششم 147
فهرست نمودارها
نمودار (1-4) نمودار ستونی پاسخدهندگان به پرسشنامه برحسب جنسیت............................................ 130
نمودار (2-4) نمودار ستونی پاسخدهندگان به پرسشنامه برحسب مدرک تحصیلی............................................ 131
نمودار (3-4) نمودار ستونی پاسخدهندگان به پرسشنامه برحسب سابقه خدمت............................................ 132
دانشآموزان در دوران ابتدایی بنا بر ضرورت نیازهاى درونى و فطرى خویش بدنبال کسب دانش و آگاهى هستند، بنابراین بصورت طبیعى به تحصیل علاقهمندند.
اغلب دانشآموزان در حال تحصیل در مدارس، از بهرهى هوشى لازم براى انجام تحصیل در مقطع مربوط به خود برخوردارند و به گفتهى بنیامین بلوم اغلب دانشآموزان قادر به کسب اهداف آموزشى هستند و تنها زمان یادگیرى براى آنها متفاوت است.
درس : اول
خانواده هاشمی
1- معرفی درس : این درس اولین درس کتاب است . متن درس در 2 صفحه ارائه شده است. در صفحه ی اول قسمت بالا تصویری از خانواده ی هاشمی و در صفحه دوم پایین صفحه تصویری از نحوه ی کار کردن اعضای خانواده هاشمی آمده است. در صفحه ی سوم نیز 4 پوشش و 4 فعالیت در کلاس آورده شده است.
2- هدف های آموزشی : 1- آشنایی با اعضای خانواده هاشمی – آشنایی دانش آموزان با کلمه ی همکاری و همیاری و نحوه ی کمک به یکدیگر. آشنایی با دانش آموزان با احترام گذاشتن به بزرگ ترها – ایجاد علاقه و محبت بین اعضای خانواده.
3- روش تدریس : بارش فکری با استفاده از کلمه ی خانواده – داستان گویی – ایفای نقش – پرسش و پاسخ
4- تحلیل محتوا : این درس و اکثر دروس درس تعلیمات اجتماعی سوم ابتدایی غیر فعال است که برای فعال کردن درس می توان با استفاده از بارش فکری و پرسش و پاسخ از خود دانش آموزان و همچنین با استفاده از روش داستان گویی و بازی نمایش توسط دانش آموزان این درس را ارائه کرد و به صورت فعال در آورد.
برای فعال کردن تصویر صفحه دوم می توان با استفاده از فعالیت در کلاس شمار2 آن را به صورت فعال در آورد و یا با بزرگ کردن تصویر صفحه ی اول و چسباندن
به تابلوی کلاس و توضیح خواستن از دانش آموزان و پرسش از آن به صورت فعال در آید.
شرح مختصر:
ضرورت رشد اجتماعی فرزندان این آب و خاک در تحقق اهداف تعلیم و تربیت است که بلندای مرزهای آن در تمدن و نفش های فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی و... سیاست گذارانش هویدا می شود .
بر کسی پوشیده نیست که نتیجه ی فعالیت های آموزشی و پرورشی هر کشور در فراهم آوردن زندگی بهتر برای فردای بهتر نسل جوانش می باشد .این امر با توجه به انقلاب علمی و فن آوری ها ی نوین در نسل جدید هوشیار و پرجنب و جوش خود نمایی می کند ( عصر تکنولوژی ، فن آوری اطلاعات و..) . در عصر انفجار اطلاعات و تحولات شگرف زندگی و ارتباطات ، شاخص های توسعه و تسلط بر آن ، مسئولیت ما را بیش از پیش آشکار می نماید .
شاید نظر بعضی از صاحب نظران تعلیم و تربیت را نتوان نادیده گرفت که ریشه ی بسیاری از مشکلات نظام آموزشی را در گذشته می دانند ؛ بی گمان و به تصدیق با تجربه ها، هر از گاهی تغییر و تحولات جدید نظام آموزشی و بازگشت به همان روش ها و شیوه های قدیمی مطرود ، خود کلاف سردرگمی را می نماید . بعضی دیگر از این نظریه پردازان معتقد بوده و هستند که باید با مطالعه و برنامه ریزی دقیق نظامات آموزشی دیگر کشورها ، برنامهی مدون با اهداف والای کشورمان ، ایران را پیدا کنیم . شاید به تعبیر من ، آزمایشگاه خوب و بد دیگران باشیم
فهرست مطالب
چکیده1
1- مقدمه2
2- نقد و بررسی. 6
2-1-تعریف افسردگی و علل آن. 6
2-2-نگاهی به افسردگی و پیامدهای آن بر یادگیری دانش آموزان. 10
2-3- علائم افسردگی در دانش آموزان. 15
2-4- تاثیر افسردگی بر یادگیری دانش آموزان. 19
3-5- دلایل افسردگی در کودکان. 22
3- راهکارها25
3-1- عدم توجه به فضای آموزشی مدارس موجب افسردگی دانشآموزان میشود. 25
3-2- والدین چگونه رفتار کنند؟. 28
3-3- اقدامات پیشگیرانه در مدرسه. 31
3-4- اقدامات پیشگیرانه در خانواده32
3-5- روشهای درمان افسردگی در کودکان. 33
4- نتیجهگیری. 41
منابع :44
فهرست.. 1
بیان مساله 2
اهمیت و ضرورت موضوع 6
ویژگی های رشد در کودکان پنج تا شش ساله 9
اهداف تحقیق. 12
فرضیه تحقیق. 13
تعریف متغیر ها 14
1-پیش دبستانی : 14
2-آموزش پیش دبستانی : 14
3-عملکرد تحصیلی: 14
لزوم برداشتی نو و دیدی تازه 15
5ـ آموزش و پرورش قبل از دبستان در ایران 16
انواع دوره های پیش دبستانی و ویژگیهای برنامه های آنها 22
اهداف آموزش و پرورش قبل از دبستان 26
دورة اساس یا قصد کلی دوره پیش از دبستان. 28
پیشینه تحقیق. 30
روش تحقیق. 38
جامعه آماری. 38
روش نمونه گیری (تعیین حجم نمونه) 39
ابزار جمع آوری اطلاعات.. 40
روش تحلیل داده ها 40
روش ارائه یافته ها 41
تجزیه و تحلیل داده ها 41
فرضیه طرح شده به شرح زیر می باشد : 41
بحث و نتیجه گیری. 46
فرضیه : 47
مشخص کردن فرضیه : 48
محدودیت های تحقیق. 49
پیشنهادات.. 50
منابع و مآخذ : 51
تاثیر تشویق بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی
در عرصه روح – روان آدمی بخصوص در امر تعلیم و تربیت کارشناسان همه روزه در جهان ما باب نویسی را می گشایند و شیوه های تربیتی تازه تری را ارائه می دهند . تلاش ، کنکاش آنها همواره این است که نوآموزان و نونهالان و دانش پژوهان را در مسیری بهتر قرار دهند . ( سیاوش سرتیپی ، 1380 ).
دانش امروزی در رشته تعلیم و تربیت ، نسبت به گذشته های دور و نزدیک جهش و سویه بهتر و روشن تری یافته است و نا گفته پیداست که این نهال کوچک مراقبت و مواظبت بیشتری را طلب می کند تا به درختی تناور تبدیل شود و ثمری نیکو و مفید بخشد . (سیاوش سرتیپی ، 1380 ).
هر چند علم تعلیم و تربیت ریشه ای چندین هزار ساله دارد و از صدها سال قبل از میلاد هم به تاثیر مستقیم آن بروی آحاد مردم و جوامع توجه زیادی مبذول شده است . ولی تا امروز روش سنتی تعلیم و تربیت تغییرات چندانی را شاهد نبوده است ، و به رغم گفته و نوشته های صاحب نظران ، امر تعلیم و تربیت آن طور که باید و شاید مورد عنایت قرار نگرفته یا به عبارتی به عمل در نیامده است . در مورد تنبیه متاسفانه تنبیه در نظر برخی اولیا و مربیان امروزی به عنوان شیوه ای کارساز در امر تعلیم و تربیت شناخته شده است و بعضی از ایشان مانند پیشه وران دوره های گذشته تنبیه کردن شاگردان خود را الزامی می دانند امروزه یکی دیگر از دستاورد های جدید تکنیکهای آموزشی « احترام به شخصیت کودک » را الزامی می دانند . و این مسلم است که هر چه بیشتر به شخصیت کودکان و شرایط سنی شان توجه شود . آنها را تربیت پذیرتر می کند بویژه گروه سنی نوجوانان و جوانان از اهمیت بالاتر برخوردار می باشد (سیاوش سرتیبی ، 1380).بنا به گفته کارشناسان روان شناسی : جملگی بر لزوم چنین شناخت و ارتباطی با دانش آموزان و در حالت کلی با همه نوآموزان در هر گروه سنی و اجتماعی تاکید دارند و معتقدند که یکی از راه های موثر برای رسیدن اولیای مدرسه به این گونه شناخت و رابطه های خوب ، بهره مندی از « تشویق و تنبیه » است (سیاوش سرتیبی ، 1380).
تحقیق حاضر در ارتباط با روش های مختلف تشویق و تنبیه و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی در مدارس ابتدایی از دیدگاه معلمان و دانش آموزان به رشد تحریر آورده شده است . و نیز در مورد پیامدهای تشویق و تنبیه به طور اخص از سوی معلمان و دست اندرکاران امر تعلیم و تربیت نگاشته شده است . تا شاید در اثر آن محیط های آموزشی بیشتر و بهتر از صفات انسانی برخوردار شوند . (سیاوش سرتیبی ، 1380)
یکی از نیازهای طبیعی انسان، احساس موفقیت و پیروزی است. تشویق، تنبیه بعنوان یکی از محورهای اصلی تعلیم و تربیت از دیر باز مورد توجه متخصصان و نظریه پردازان بوده است. دیدگاه اسلام نیز در این زمینه در آیات و قرآن و روایات منعکس است در حالیکه این پیامهای تربیتی انسان ساز، بشارت ها و نویدهای تعیین کننده، ترس از دنیای باقی به هدایت انسان ها و راهنمایی آنان پرداخته است. (سیاوش سرتیپی، 1382)
در نظام های آموزشی تشویق و تنبیه جایگاه خاص داشتند و همواره مورد نظر برنامه ریزان و مسئولان بوده است.
منظور از «تشویق[2]» پاسخ مثبت در برابر رفتار مطلوب است. و در فارسی به معنی آرزومند کردن، به تشویق آوردن، راضی ساختن است. مقصود از «تنبیه[3] » نیز پاسخ منفی در برابر نا مطلوب متربی است و برای آن مصادیقی است، از جمله : نگاه سرد، روی برگرداندن، بی اعتنایی، تغییر چهره، حبس کردن، محروم ساختن، جریمه و تنبیه بدنی. چنس تشویق ها را به تشویقهای درونی و بیرونی تقسیم می کند. و تشویقهای درونی را نتیجه طبیعی رفتاری می داند. در حالیکه تشویقهای بیرونی از یک منبع خارجی بدست می آیند که معمول ترین آنها تمجید و تحسین است (سیاوش سرتیپی، 1382).
یاد گرفتن : بیشتر فهمید، بیشتر دانستن، کشف قانونمندی های طبیعت و اجتماع درک آثار هنری انگیزه های لازم را برای تشویق و ترغیب در خود دارند. و در این قلمروها نیازی به عوامل بیرونی نیست. همره بیست و کارت آفرین ارزش درونی، سازنده کار دانش آموزان را از بین می برد.در ظاهر هدف از تشویق برانگیختن دانش آموزان به تلاش بیشتر و حرکت سریعتر است ولی در اصل خودخواهی خانوده، ارضاء و تسلط معلم بر مجموعه شاگردان تحکیم می شود. دانش آموزی که جایزه می گیرد یا شاگرد اول می شود. احساس غرور می کند خودخواهی و خود پسندی در او رشد می کند و به تدریج شخصیت کاذبی به دست می آورد. در مقابل سایر شاگردانی که تلاش کرده اند، با شاگرد اول شدن تنها یک خرده احساس شکست و محرومیت می کنند. (سیاوش سرتیپی، 1382)
بطور کلی می توان گفت وقتی عوامل بیرونی مانند معدل، شاگرد اولی، جایزه، تشویق کننده و موجبات حرکت و تلاش را در انسان فراهم آورند، احتمال شرطی شدن رفتار بوجود می آید. کوشش و تلاش ماهیت اصلی خود را از دست می دهد.
فعالیت های تصنعی، رفتارها، حرکات قالبی و مکانیکی شده، سرانجام مخرب ترین ضایعه اجتماعی در شخصیت فرد شکل می گیرد. و تا از کسی چیزی نگیرد کری برای او انجام نمی دهد. (سیاوش سرتیپی، 1382)
ممکن است عامل تشویق یک میل و انگیزه درونی باشد. مثل یک اثر هنری که خالق آن بدون مشوق های بیرونی از نفس اثر خود لذت می برد. همه می توانند در صورتی که فرصتی برای بررسی و فکر کردن به آنها داده شود. به نوعی خود و توانایی های خود را مطرح سازند، کسانی که بیشترین ساعات زندگی خود را در آزمایشگاهها و موسسات تحقیقی می گذراند در کودکی به گونه ای تربیت شده اند که برای رضایت خاطر خود کار می کنند. و از نفس کار و اهمیت کار خود لذت می برند. و نه از تشویق های بیرونی که مقطعی و موردی هستند. (سیاوش سرتیپی، 1382)
[1] - statement of problem
[2]- encouragement.
[3] - punishment.
بررسی ارتباط مهارت اجتماعی با عزت نفس کودکان مقطع ابتدایی
محدودترین جمع انسانی خانواده است که از زن ومرد و فرزندان آنها تشکیل میشود. واقعیت این است که کودک در مرکز تعاملاتی قرار دارد که از متغیرهای خانوادگی و روشهای فرزند پروری اثرمیپذیرد .ارتباط یکی از مهمترین زمینه های سلامت زندگی اجتماعی و منشأ فرهنگ و به عنوان زمینه و مبنای حرکت و ارتقای انسانی است که اگر ویروسی شود، بی شک پایه اصلی زندگی می لغزد و رضایت از آن محو می شود. در این میان ارتباط مؤثر با دیگران، مهارتی است که انسان را در موقعیّت ممتاز و بهتری قرار می دهد و دستیابی به موفّقیّت و خوشبختی را سهل تر می سازد(نظری نژاد1376).
ارتباط مؤثر رابطه ای است که در آن شخص به گونه ای عمل می کند که در آن علاوه بر اینکه خودش به خواستههایش می رسد، افراد مقابل نیز احساس رضایت دارند.بسیاری ازمحققان اتفاق نظر دارند که مهارتهای اجتماعی آموختنی هستند زیرا کودکانی که در محیط های نامناسب بزرگ شده اند ازلحاظ اجتماعی رفتارهای نامعقول دارند . باتوجه به این مسائل دست اندرکاران تعلیم وتربیت کودکان نقش مهمی در طراحی برنامه های آموزشی دارند. و از مهارتهای اجتماعی بهره گرفته وبا استفاده از تجارب خود برنامه های مربوط به مهارت های اجتماعی راطراحی میکنند. کیفیت روابط در دوران کودکی اهمیت اساسی دارد. زیرادر این زمان است که بذرهای عزت نفس کاشته می شود ،تصور می شود که مادر از این لحاظ نقش محوری ایفا می کند.(بیابانگرد1376). اگر مادر با فرزند رابطه سالم داشته باشد کودک خواهد توانست در مورد خود و توانایی برقراری روابط شخصی و صمیمی در بزرگسالی احساس مثبت داشته باشد و عکس این موضوع صادق است ، شکست در ایجاد همبستگی عاطفی با مادر می تواند به اضطراب دایمی ناشی از بی توجهی یا طرد منجر شود . پیام هایی که کودکان به مرور و با گذشت زمان از افراد مهم پیرامون خود در مورد خودشان دریافت می کنند برای عزت نفس آن ها بسیار مهم است بعلاوه عزت نفس خود پدر و مادر ،عملکرد وساختار خانواده نیز درمیزان عزت نفس کودک اهمیت دارد. (اسمیت-موت1999)[1]
همسالان و دوستان از مهمترین عوامل اجتماعی شدن کودکان به شمار می آیند. آنها از طرق مختلف بر یکدیگر تأثیر می گذارند و از یکدیگر تأثیر می پذیرند. بسیاری از محققان بر این عامل تأکید دارند و از آن به عنوان ارتباط افقی یاد کرده اند، یعنی ارتباطی که در بین افرادی نسبتاً هم سطح از لحاظ سنی، طبقه اجتماعی، تحصیلی، اقتصادی و ... برقرار است. تا قبل از یک سالگی به ندرت ارتباطی معنی دار بین کودکان برقرار می شود. کودکان ده ماهه به گونه ای با یکدیگر برخورد می کنند که انگار عروسک اند، برای هم صدا در می آورند، موهای همدیگر را می کشند یا اعتنایی به یکدیگر نمی کنند. از حدود دو سالگی به بعد اولین ارتباط های معنی دار میان کودکان ایجاد می شود. البته دوام این ارتباط ها بسیار اندک است و در حد چند دقیقه بازی با یکدیگر باقی می ماند. در سنین دبستانی و پیش دبستانی، کودکان علاقه مند به برقراری ارتباط با همسالانی اند که شاد و زیبا باشند و اسباب بازی ها، خوراکی ها و وسائل خود را در اختیار آنها قرار دهند. ارتباط و دوستی های این دوره حالت موقت و گذرا داشته، به سرعت شکل می گیرند و سریعاً تغییر می کنند. ویژگی های ارتباطات خاص این دوره تقریباً مطابق رشد اخلاقی کودکان این دوره است ( پیش قراردادی). کودک ,پایبندی مداوم به ارتباطات خود ندارد، به راحتی دوستانش را کنار می گذارد بدون این که علت خاصی وجود داشته باشد. و درک عمیقی از دوستان، صمیمیت و ارتباط متقابل ندارد. در سال های میانه و پایانی کودکی ارتباطات براساس کمک به یکدیگر و رفع نیازهای هم شکل می گیرند و اعتماد به هم نقش مهمی در تداوم آن ایفا می کند. کودکان درکی ذهنی از دوستان پیدا می کنند و دوستان تنها اشخاصی نیستند که با هم بازی می کنند، بلکه کسانی اند که ویژگی ها و مشترکات خاصی بین آنها برقرار است که یکی از آنها دوست داشتن همدیگر است. تحول و تغییر در استدلال های پنهان مربوط به دوستی با فرد یا اشخاص خاص، با افزایش سن تغییر می یابد. در اولین مرحله رشد دوستی و ارتباط، معمولاً استدلال نهان در ارتباط بین دو کودک و نزدیکی فیزیکی آنها به همدیگر است. یعنی این دو به این دلیل ساده با هم دوست اند که همسایه، دوست خانوادگی، هم مدرسه یا هم کلاس اند.(باستانی1386).
فرهنگ اجتماعی و آموزش آن به کودکان از عناصر اصلی شکل گیری تمدن درخشان مسلمانان بوده است و در روند اجتماعی کردن کودکان ، موثر بوده است. فرد آموزش دیده می توانست با انتخاب و ارائه رفتار مناسب در زمان و وضعیت معین از هدر رفتن نیروها جلوگیری به عمل آورد و بدین گونه پیشرفت و توسعه جامعه از سرعت کافی برخوردار شود. طرد کردن یا نادیده گرفتن کودکان در حقیقت تحت تاثیر ویژگی های اخلاقی و موقعیت های مختلف نهفته در متن مورد آموزش قرار می گیرد و کودکانی که رفتار اجتماعی منفی را کسب می کنند پس از گذشت مدتی حتی تا دوران بزرگسالی از جلب توجه دیگران ناتوان می مانند. اجتماعی شدن و ارائه رفتار مناسب، یک سیستم دو جانبه ارتباطی، میان فرد و جامعه است به همین جهت هم تاثیرات فرهنگی و هم الگوهای رشدی فرد بطور هم زمان مد نظر قرار داده می شود و به همین دلیل آموزش مهارت های اجتماعی را نمیتوان از زمینه هایی که رفتار در آن واقع می شود (مدرسه) جدا کرد. اختلال رفتار اجتماعی در سنین کودکی به شکل پرخاشگری، انزوا، گوشه گیری و ناپختگی جلوه می کند که در حقیقت هر سه شکل اختلال، حاکی از عدم یادگیری مهارت های اجتماعی است (حسینی و دری) .
مهارت های اجتماعی را می توان شامل: مهارت در تشخیص احساس های خویش، مهارت کنترل خویش، مهارت در ارتباط کلامی، مهارت در همدلی و همدردی، مهارت در ارتباط با گروه، مهارت در تشخیص خصوصیات گروه,جرئت ورزی و ... است.
بنا به تعریف، مهارتهای اجتماعی به رفتارهای آموخته شده و مقبول جامعه اطلاق میشود، رفتارهایی که شخص میتواند با دیگران به نحوی ارتباط متقابل برقرار کند که به بروز پاسخهای مثبت و پرهیز از پاسخهای منفی بینجامد (کارتلج و میلبرن، 1985، ترجمه نظرینژاد).[2]
در این راستا، رفتار اجتماعی بر تمامی جنبههای زندگی کودکان سایه میافکند و بر سلامت روانی، سازگاری و شادکامی بعدی آنها تاثیر میگذارد. توانایی فرد از نظر کنار آمدن با دیگران و انجام رفتارهای اجتماعی مطلوب، میزان محبوبیت او را میان همسالان و نزد معلمان، والدین و دیگر بزرگسالان مشخص میکند. میزان توانایی فرد در مهارتهای اجتماعی به طور مستقیم به رشد اجتماعی فرد و کمیت و کیفیت رفتارهای اجتماعی مطلوبی که از خود نشان میدهد، مربوط میشود (متسون و اولندیک، 1988، ترجمه بهپژوه، 1384)[3]
طبق تحقیقات و مطالعات انجام شده، یکی از مسائلی که در مقطع ابتدایی از اهمیت زیادی بر خوردار است، داشتن مهارت اجتماعی دانش آموزان است.مهارت اجتماعی به مجموعه رفتارهای فراگرفته قابل قبولی گفته می شود که فرد را قادر میسازد با دیگران رابطه موثر داشته و از عکس العمل های نا معقول اجتماعی خودداری کند. ( گرشام و الیوت 1984)[4]
در این دوران (کودکی)است که فرد نسبت به شخصیت خود آگاهی پیدا میکند .دراین راستا ارزش گذارشتن به ویژگی های خودکه یکی از ویژگیهای مهم وقابل بحث درباره رشد خود محسوب می شود میتواند به شکل گیری یکی دیگراز جنبه های مهم رشدکه همان شکل گیری و تکوین هویت فردی است بینجامد(براهنی1378 ). یکی از دلایل اصلی که سبب می شود کودکان خاصی محبوبیت نداشته باشند این است که این کودکان مهارت های اجتماعی مناسبی که می تواند آن ها را دوست داشتنی جلوه دهد، ندارند. آن ها در یک وضعیت دو سویه گرفتارند. از طرفی، دانش آموزان بی دقت فرصتی برای تمرین مهارت اجتماعی نمی یابند و از طرف دیگر آن هایی که در مهارت های اجتماعی ضعیف هستند قادر به برقراری دوستی نیستند(لوییس و دورلاگ 1991)[5]
احساس عزت نفس در کودکان ازنگرش والدین و معلمین نشأت می گیرد(مارسیا کروگر1979) [6]
همه کودکانی که پا به مرحله رشدمی گذارند بایداز آزادی و استقلال نسبی برخوردارباشند.
لذا باید عزت نفس کودکان را تقویت کرد برای این کار چهار رکن
وجوددارد:محبت،زمان،انضباط،پذیرش.نخستین محیطی که کودک در آن زندگی را آغاز می کند خانواده است. کودکی که موردبی اعتنایی و توهین دیگران قرار گیرد دچار حس حقارت و خود کم بینی می شود.تمام افراد انسان از زایل شدن شخصیت خود ناراحت می شوند و این عارضه در کودکان عاطفی تر و حساس تر است . راجرز احترام بدون شرط به کودکان را اساس تشکیل عزت نفس در آنان می داند(شاملو1378).
پدرومادر نخستین معلم ومربی کودک اند.عملکردورفتارآنها درس آموزنده ایی برای کودکان است. بسیاری از کودکان نمیتوانند اعتماد بنفس داشته باشند چون مهارت اجتماعی کافی کسب نکرده اند. بدین سان آموزش و مهارت و روش کسب موفقیت و پیروزی در امور, خود ازعوامل عزت نفس است .درطول سالهای مدرسه برخی از کودکان به وسیله همسالان خود طرد می شوند که این به دلیل نداشتن مهارت اجتماعی کافی است (پارکر و اشر1978)(1).
علاوه بر عوامل فردی نقش عوامل خانوادگی و اجتماع هم در ایجاد و گسترش این آسیب ها و هم اتخاذ رویکرد های اجتماعی در پیشگیری و کنترل آنها ملموس تر می گردد لذا موقعیت نهاد خانواده و اجتماع در محیطی که به طور دائم درحال دگرگونی است مستلزم اتخاذ رویکرد ها روش ها و ابزارهایی است که امکان انعطاف مبتنی بر دانایی و خلاقیت را بسرعت به آن بدهد .چه در دنیایی ساده و آرام وچه در دنیای پر تحول کودکان ما زندگی خواهند کردو صد درصد نیاز به ابزاری قدرتمند جهت سازگاری با این محیط دارند(پایان نامه).
در اسلام نیز نظراتی در این مورد ارائه شده است.خداوند برای انسان در اساس انسان بودنش بهره وری هایی را فراهم کرده که مایه امتیازاواز دیگر موجودات است.مقصود ازاصل عزت این است که باید انسان مکرم را عزیز داشت.و مایه های عزت نفس اورا فراهم کرد.از این رو یکی از اوصاف خداوند رب العز[7] است.
2.خداوند صاحب عزت
این وصف بیانگر ان است که خداوند مالک وصاحب عزت است.قرآن کریم نیز در آیاتی به عزت نفس اشاره میکندودر چند جا تصریح شده که تمام عزت نزد خداوند است. پیامبر(ص)در حدیثی فرمودند:پروردگار شما همه روزه می گوید منم عزیز و هرکس عزت دو جهان خواهدباید اطاعت عزیزکند (تفسیرنورالثقلین).
همچنین اما حسن (ع)در روایتی می فرماید:هرگاه بخواهی بدون داشتن قبیله عزیز باشی از سایه لذت معصیت خدا بدرآی و در پناه عزت اطاعت او قراربگیر.(بحارالانوار).
همه ما مستحق دریافت احترام از دیگران هستیم در مورد کودکان نیز دروهله اول بعنوان انسان صرف نظر ازطبقه اجتماعی،نژاد،جنسیت،سن،مذهب و در وهله دوم بعنوان وکودک خانواده صرف نظر از فرزند اول یا دوم بزرگی یا کوچکی باید مورد احترام واقع شویم بنابراین عزت نفس نقش بسزایی در احقاق حقوق افراد دارد. (ریس و گراهام 1991)
فهرست مطالب
فصل اول
1-1مقدمه. 1
1-2 بیان مسئله و سوالهای پژوهش.... 7
1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش.... 8
1-4 فرضیه های پژوهش.... 9
هدف پژوهش.... 10
متغییرها 10
1-5 تعاریف و اصطلاحات... 10
تعاریف عملیاتی.. 11
فصل دوم
2-1 چهارچوب نظری.. 14
2-2آماده سازی مهارت های اجتماعی در6 مرحله. 16
2-3 عزت نفس از دو بخش تشکیل می شود. 18
2-4 ابعاد مهارتهای اجتماعی.. 19
2-5 انواع رفتار جرأت مندانه. 25
هدف های جرأت ورزی.. 25
2-6 مزایای رفتار جرأتمندانه. 25
2-7 والدین و روابط همسالان. 28
2-8 ماهیت عزت نفس.... 30
2-9 نحوه شکل گیری عزت نفس.... 31
2-10 پیشنهادهایی برای تقویت عزت نفس کودکان. 33
2-11 مؤلفههای اساسی عزتنفس.... 39
2-12 علل پیدایش خویشتن و عزتنفس.... 41
2-13 مفهوم عزتنفس.... 46
2-14 بدرفتاری جسمانی یا جنسی.. 51
2-15 رویکرد اسلام نسبت به عزت نفس.... 55
2-16 تعریف عزت نفس از دیدگاه اسلامی.. 56
2-17 نفس در نظریه دانشمندان اسلامی.. 57
2-18 تاریخچه. 57
2-19 .به نظرکوپر اسمیت منابع عزت نفس شامل موارد ذیل می باشد. 60
2-20 پیشینه های پژوهش.... 60
پژوهش های انجام یافته در داخل.. 62
پژوهش های انجام یافته در خارج.. 64
فصل سوم
3-1 روش پژوهش.... 68
3-2 جامعه آماری.. 68
3-3 نمونه آماری و نحوه نمونه گیری.. 69
3-4 شیوه جمع آوری اطلاعات آزمون آماری.. 69
ابزار گرد آوری پژوهش.... 70
فصل چهارم
4-1 بخش اول آمار توصیفی.. 73
بخش دوم :آمار استنباطی.. 77
فصل پنجم
5-1 بحث و نتیجه گیری.. 81
5-2 پیشنهادات... 83
5-3 محدودیت ها 84
منابع.. 85
انگیزه تحصیلی در دوره ابتدایی
مقدمه:
نخستین نکته ای که معلمان باید بدانند این است که انگیزش انسانی یک موضوع بسیار پیچیده است صدها روان شناس زندگی خود را صرف کرده اند تاعلت نحوه رفتار انسان راکشف کنند کوشش های آنان به موفقیت های زیادی منجرشده است امروزه مانسبت به چند دهه ی قبل اطلاعات زیادی درباره ی این موضوع داریم اما این موفقیت ها بدین معنا نیست که درک و فهم ماکامل شده است و اکنون می توانیم به این دانش جدید تمام اشکال رفتارها و نگرش های ضد باروری در مدارس کلاسها رامتوقف کنیم اگرموضوع انگیزش انسان اینقدرساده بود معلمان به حل بسیاری از مشکلاتی که با اندک انگیزش دانش آموزان قابل رفع بود فایق می آمدند بنا براین معلمانی که برای افزایش انگیزش تحصیلی دانش اموزان فعالیت می کنند باید بینش و اهدافی متعادل داشته باشئد معلمان باید علاوه برداشتن اهدافی متعادل برای افزایش انگیزش تحصلی دانش آموزان باید آگاه باشند که مجموعه ی یکسانی از شیوه های علمی که در تمام موفقیت موثر باشند وجود ندارد.
از آنجایی که تدارک محیط های مناسب برای دانش آموزان باعث افزایش انگیزش یادگیری آنان می شود از این رو معلمان باید زمان زیادی را جهت آموختن شیوه های آماده سازی محیط مناسب برای دانش آموزان صرف کنند،زیرا این عمل بسیار پیچیده است معلمانی که با تغییر پی در پی روش های تربیتی خود سعی در ایجاد تقویت و پیشبرد انگیزش تحصیلی هستند توصیه می شود که این عمل را بتدریج انجام دهند زیرا ایجاد تغییرات پی درپی حالتی از شوک در افراد ایجاد می کند
انگیزه تحصیلی:
انگیزه در واقع همان نیروی محرک انسان برای انجام رفتارها و اعمال او می باشد به گونه ای که اگر فردی از انگیزه کافی برای انجام یک فعالیت برخوردار نباشد، آن کار را ترک خواهد کرد. اما انگیزه ها به دو دسته انگیزه های درونی و بیرونی تقسیم می شوند. بطور کلی زمانی که به دنبال ایجاد تغییرات پایا و مستمر هستیم و زمان کافی برای اعمال برنامهها داریم کار با سیستم انگیزش درونی نتایج مفیدتری خواهد داشت. بر این اساس برنامههای طولانی مدت از اصول مربوط بکارگیری انگیزش درونی استفاده میکنند. اما در مقابل برای بدست آوردن تغییرات سریع و شدید می توان از عوامل انگیزشی بیرونی که درواقع همان مشوق های ظاهری مانند استفاده از آنچه فرد دوست دارد و از آن لذت می برد؛ استفاده کرد.
فرآیند تحصیل از عمده جریاناتی است که با سیستم انگیزشی درگیر است. فعالسازی و تقویت انگیزش درونی در دانش جویان اهداف مبتنی بر یادگیری آنها را برآورده خواهد ساخت و دوام و پایایی آنها را تضمین خواهد کرد. دانش جویی که دارای انگیزه های درونی قوی می باشد، نه صرفا بر مبنای کسب نمرات برتر ، جوائز و امتیازات ویژه ، بلکه بر اساس انگیزههای درونی خویش وارد عمل خواهد شد. غالبا افرادی که با تحمل انواع سختیها و مشقتها به دنبال رسیدن به اهداف خود هستند در واقع از انگیزش درونی خود به عنوان نیرو دهنده و تقویت کننده استفاده میکنند. افراد خود انگیخته یا افرادی که دارای انگیزش درونی هستند، نیاز به استفاده مداوم از انگیزشهای بیرونی ندارند. هر چند استفاده از این مشوقها آنها را فعالتر و انگیختهتر میسازد اما کاهش یا فقدان آنها چندان تاثیری در کاهش انگیزش آنها برای فعالیت و در نتیجه کاهش عملکردشان نخواهد داشت.
اما برای ایجاد انگیزه تحصیلی بهترین روش این است که پس از برطرف کردن موانع انگیزشی، همزمان به انگیزه های بیرونی و درونی پرداخت و آنها را تقویت نمود. به این ترتیب با وجود انگیزه های بیرونی فرد به سرعت نیرو بدست آورده و حرکت تحصیلی خود را آغاز خواهد نمود و تضمین و ادامه راهش نیز با بوجود آمدن انگیزه های درونی در طول زمان تضمین خواهد شد.
اما برای افزایش انگیزه تحصیل دو گام اساسی را باید برداشت، گام اول کشف و برطرف کردن عوامل بی انگیزشی است، و گام بعدی بکاربردن هم زمان راهکارهای افزایش انگیزه درونی و بیرونی. در این صورت شما خواهید توانست با یاری خداوند متعال انگیزه تحصیلی را در خود ایجاد نمایید و یا افزایش دهید.
فهرست
موضوع صفحه
مقدمه : ...............................................................................................................................5
انگیزه تحصیلی...................................................................................................................7
عوامل بی انگیزشی............................................................................................................ 8
راهکار های عملی برای افزایش انگیزه ..............................................................................9
روش های ایجاد انگیزه و ترغیب دانش آموزان به تحصیل............................................. 15
آموزش انگیزه.................................................................................................................... 24
چهل نکته........................................................................................................................... 26
درک معلمین، اولیا و دانش آموزان از این فرآیند چیست؟...............................................34
بیست راهبرد ....................................................................................................................... 41
پیامی ازیک معلّم به همکاران:............................................................................................ 44
نتیجه گیری......................................................................................................................... 47
منابع..................................................................................................................................... 50