شرح مختصر: انسان برای رسیدن به کمال و قرب به حق آفریده شده است. خداوند نیز پیامبران و اولیای الهی را با برنامه جامع سعادت به میان انسانها فرستاد تا با پیروی از آن بزرگواران به سعادت حقیقی دست یابند. در این میان، هویت دینی، پدیدهای است که به تدریج و در پی عمل به آموزههای وحیانی بهدست میآید.
بحران هویت که امروزه گریبانگیر انسان غربی شده، برآیند دیدگاه مادی گرایانه انسان به زندگی و بیتوجهی به پدیده وحی و دین است. نسل جوان بیشتر از دیگران با بحران هویت روبهرو است. با ارزیابی و تحلیل عوامل و عناصر آسیبزا در نسل جوان میتوان به این نتیجه رسید که دور بودن فرد از تربیت صحیح دینی در سالهای کودکی و نوجوانی، زمینهساز بیهویتی آنان میشود.
بیشک، اگر افرادی در آغاز دوران کودکی و در ادامه، در سالهای نوجوانی، از آموزههای دینی بیبهره بمانند و متولیان امور تربیتی مانند خانواده و مدرسه نیز نسبت به شکوفایی هویت دینی آنان بیتوجه باشند، تصور صحیحی از هویت دینی به دست نخواهند آورد
فهرست مطالب
دیباچه
پیشگفتار
بخش اول: کلیـات
1. بیان مسئله
2. ضرورت و اهمیت پژوهش
3. اهداف پژوهش
4. چارچوب نظری پژوهش
5. واژهشناسی
6. دستهبندی گونههای هویت
7. پیشینه پژوهش
8. پرسشهای پژوهش
بخش دوم: بررسی مراحل شکلگیری هویت دینی در کودکان و نوجوانان
فصل اول: ابعاد و عوامل رشد هویت اخلاقی و دینی از دیدگاه نظریهپردازان غربی و اسلامی
1. نظریههای روانشناسان غربی
الف) ویژگیهای رشد اخلاقی
ب) آغاز رشد اخلاقی و دگرگونیهای آن
ج) ابعاد و عوامل رشد اخلاقی و دینی از دیدگاه مکتبهای روانشناسی
2. نظریههای اندیشمندان مسلمان
الف) ابوعلی سینا
ب) محمد غزالی
ج) خواجه نصیرالدین طوسی
د) مولوی
ه) سعدی شیرازی
و) محمدمهدی و ملا احمد نراقی
نتیجه
فصل دوم: عوامل شکلگیری هویت دینی از دیدگاه اسلام
تعامل وراثت و محیط
1. عوامل محیطی اثرگذار بر شکلگیری هویت
الف) وضعیت خانوادگی
ب) وضعیت فرهنگی
ج) تأثیر گروه بر جمع و همسالان
د) وضعیت الگودهی
2. عوامل و مراحل شکلگیری هویت دینی در قرآن و حدیث
مراحل شکلگیری هویت دینی
3. روشهای اثرگذار بر شکلگیری هویت دینی
الف) روش قصهگویی
ب) روش مشاهده مستقیم
ج) روش تمرین و تکرار
د) روش الگویی
ه) روش پرسش و پاسخ
فصل سوم: آسیبشناسی هویت دینی در دورههای رشد
1. نامگذاری نامناسب
2. سرزنش و محبت بیش از اندازه
3. آسیبهای تنبیه
4. افراط و تفریط والدین در آموزش مسائل دینی
5. محیط خانوادگی ناسالم
6. تبعیض
7. ناهماهنگی در گفتار و کردار
8. آسیبهای محیط بیرون خانه
9. آسیبهای خطرناک انحرافهای جنسی
10. ریشههای به کارگیری روشهای آسیبزا
بخش سوم: همراه با برنامهسازان
فصل اول: راهکارهای پرداختن به شکلگیری هویت دینی در برنامههای رسانه
1. ساختار دراماتیک (روال داستان، ماجراهای فرعی)
2. دیالوگها و رفتارها در حال ایفای نقش
3. طراحی صحنه و لوکیشن
4. نماآهنگ هویت دینی
5. طرحهای کوتاه
6. زیرنویسها و پیام مجری
7. برنامه کودک و نوجوان
8. گزارشهای خبری
9. برنامههای ورزشی
10. مستندسازی
11. برنامههای مستقل
12. تاک شو ویژه شکلگیری هویت دینی در کودک و نوجوان
فصل دوم: محورهای قابل توجه در سیاستگذاری و برنامهریزی کلان
1. توجه دستاندرکاران رسانه به اهمیت هویت دینی
2. مخاطبشناسی در برنامهها
3. توجه به پیآمدهای مثبت آموزشهای دینی
4. توجه به عوامل و پیآمدهای بیتوجهی به آموزشهای دینی
5. استفاده از کارشناسان مناسب
6. الگوسازی
7. توجه به جملههای کوتاه و زیرنویس
8. ضرورت هماهنگی در برنامههای سیما
معرفی برخی کتابها جهت مطالعه بیشتر
کتابنامه