تحقیق درباره شغل مدیر کنترل پروژه
فهرست مطالب
آشنایی با کار مدیر کنترل پروژه و وظایف او. 4
ساعات کار و محیط کار مدیر کنترل پروژه. 4
وظایف مدیر کنترل پروژه. 5
شخصیت شناسی مدیر کنترل پروژه. 5
تحقیق درباره شغل کارشناس کنترل کیفیت
فهرست مطالب
کنترل کیفیت چیست؟ کار کارشناس کنترل کیفیت کدامست؟. 4
ساعات کار و محل کار کارشناس کنترل کیفیت.. 4
وظایف کارشناس کنترل کیفیت (مشترک در همه صنایع). 5
شخصیت شناسی کارشناس کنترل کیفیت.. 6
کنترل وسایل منزل با استفاده از فرامین صوتی
فصل اول
تبدیل فوریه
1-1 -تبدیل فوریه :
بدست آوردن طیف فرکانسی موج صوتی در گوش بصورت مکانیکی صورت می گیرد. در ریاضیات با استفاده از تبدیلهای فوریه و در کامپیوتر با استفاده از FFT ( Fast Fourier Transform) این امر صورت میگیرد.
ساختار صوت :
صوت ارتعاشی است که در هوا منتشر می شود. ( یا در محیط های فیزیکی دیگر به جز خلا ) اغلب صداها در طبیعت طیف فرکانسی مشخصی ندارند و اطلاعات مفید کمی را شامل می شوند . صداهای با طیف فرکانسی مشخص محتوی اطلاعات بیشتری هستند . برای شناخت اهمیت فرکانس در صدا باید در مورد نحوه تولید ودریافت صوت بررسی صورت گیرد. بسیاری از اشیا در زمان نوسان ، امواج صوتی تولید
می کنند . وقتی صحبت می کنیم یا آواز می خوانیم تارهای صوتی به ارتعاش در می آیند و صدا در گلو دهان و بینی نوسان می کند. آنچه مهم است این است که تکرار حرکت یک شکل موج باعث تشخیص صوت از نویز می شود . هر صوت فرازو فرودی دارد . بوسیله فرکانس مشخص می شود که شکل موج به چه صورت تکرار می شود .
روشی که گوش فرکانسهای مختلف را تفکیک می کند جالب توجه است . مبنای آن بر اصل تشدید ( رزونانس ) استوار است . ضربه یک جسم با فرکانس خاص را به ارتفاش وا می دارد. همچنین آن جسم با موج صوتی با فرکانس مشابه شروع به نوسان می کند . به عنوان مثال اگر به یک لیوان شیشه ای ضربه وارد کنیم صدایی از آن متصاعد می شود . اگر سعی کنیم همان صدا را تولید کنیم و لیوان را در معرض آن قرار دهیم لیوان شروع به ارتعاش می کند . مولکولهای هوا که توسط ارتعاشات صوتی مرتعش شده اند سطح لیوان را دچار فشار و کشش می کنند . هنگامی که این کشش وفشارهای کوچک منطبق با فرکانس طبیعی لیوان باشند می توانند لیوان را تحریک به نوسان کنند.
در گوش تشدید در داخلی ترین بخش گوش که حلزون گوش نامیده می شود اتفاق میافتد . قسمتهای مختلف این بخش حلزونی شکل با فرکانسهای مختلف نوسان می کنند. وقتی یک قسمت خاص از حلزون گوش شروع به تشدید می کند گیرنده های عصبی که در آنجا قرار دارند سیگنال را دریافت می کنند و آنرا به مغز می فرستند .
اغلب صداها به یکباره در مناطق مختلف حلزون گوش تشدید ایجاد میکنند که این صداها بصورت مختلط شنیده می شود.
1-2 -نمونه گیری صدا :
امروزه اغلب صدا بصورت دیجیتالی ذخیره میشود . ابتدا میکروفن صوت را به جریانهای الکتریکی تبدیل می کند. نوسان متوالی فشار هوا به نوسان متوالی ولتاژ در یک مدار الکتریکی تبدیل می شود . این تغییرات سریع ولتاژ در یک مبدل آنالوگ به دیجیتال به یک سری از اعداد تبدیل می شود. عملکرد مبدل ADC شبیه یک ولتمتر دیجیتال است که تعداد زیادی اندازه گیری در ثانیه انجام میدهد . هر یک از نتایج اندازه گیری بصورت یک عدد ذخیره میشود . این اعداد نمونه یا سمپل نامیده می شوند . تبدیل کامل یک صدا به یک سری از اعداد ، نمونه گیری (Sampling) نامیده می شود . کارت صدا در کامپیوتر در واقع یک مبدل دیجیتال کننده است که جریانی از سمپل ها را تولید می کند که بوسیله نرم افزار سیستم می تواند مورد استفاده قرار گیرد .
مثال :
به عنوان نمونه وضعیت ضبط موسیقی در یک CD را مورد بررسی قرار میدهیم . موسیقی بصورت 44100 سمپل در ثانیه ضبط می شود که هر نمونه بصورت 16 بیت ذخیره می شوند . در ضبط استریو این میزان دو برابر می شود.
به بیان دیگر برای ضبط موسیقی بصورت استریو برای یک ساعت به635,000,000 بایت فضا نیاز است .
1-3 -بردارها و موج ضربه ای :
صدا در کامپیوتر در بافرهای حاوی سمپل ذخیره می شود . یک سری از اعداد صحیح که هر یک متناظر با دامنه صدا در یک لحظه مجزا است .
یک بردار را می توان بصورت آرایه ای از اعداد نمایش داد .
استفاده از کنترل کننده‌های پارامتری برای دست یابی به درجات آزادی مناسب در طراحی کنترل کننده ها
طراحی کنترل کننده های مقاوم، یکی از اساسی ترین مسائل در طراحی سیستم های کنترل است. یکی از علایق طراحان سیستم های کنترل این است که کنترل کننده به نوعی طراحی شود که دارای حداقل حساسیت یا به عبارت دیگر بیشترین مقاومت در برابر اختلالات وارده بر سیستم باشد. در این راستا یکی از روش ها استفاده از کنترل کننده‌های پارامتری، به منظور دست یابی به درجات آزادی مناسب در طراحی کنترل کننده ها است. آنگاه این پارامترها به روش های متنوعی به گونه ای محاسبه و جایگزین می شوند که مقاومت مورد انتظار البته با حفظ پایداری سیستم میسر گردد.
در این راستا تلاش های زیادی توسط دانشمندان و مهندسان کنترل انجام شده است، که از آن جمله می توان به افرادی مانند، ماین و مردوخ[1] در سال1970، ماکی و وندویچ[2] در سال1974، بارنت[3] در سال1975، گورشیانکار و رامر[4] در سال1976، مونرو[5] در سال
1976، ونهام[6] در سال1979، فلام[7] در سال1980، وارگا[8] 1981، فاهمی و اوریلی در[9] سال1982، کاوتسکی و نیکلوس[10] در1983،1984 و آمین و الابدال [11]در سال1988، کرباسی و بل[12] در1993 اشاره کرد.
در این فصل دو الگوریتم برای محاسبه پاسخ مقاوم در مسأله کنترل کننده های پس خورد حالت خطی چند متغیره ارائه می دهیم در همه حالات ماتریس پس خورد با تخصیص بردارهای ویژه متناظر با مقادیر ویژه مورد نیاز به گونه ای محاسبه می گردد که ماتریس بردارهای ویژه نامنفرد، خوش وضع باشند در این روش طیف مقادیر ویژه به گونه ای تخصیص داده می شود که اولاً سیستم کنترل پذیر باشد ثانیاً حساسیت این مقادیر که متناظر حساسیت کنترل کننده است، حداقل باشد. لذا در بخش بعدی مسأله تخصیص مقادیر ویژه به صورت مفصل تعریف می شود. این فصل دارای دو بخش است که در بخش اول یعنی بخش (2-1) مسأله تخصیص مقادیر ویژه مقاوم برای سیستم های حلقه بسته مطرح می شود در طی فصل با تعریف مقاومت بهینه و بیان معیارهای مقاومت آمادگی لازم را برای ورود به بحث بخش بعدی یعنی بخش (3-1) را مهیا می کند.
در بخش (3-1) کنترل کننده های مقاوم با استفاده از دو الگوریتم پیشنهادی در تخصیص مقاوم مقادیر ویژه طراحی می گردند که در یکی از الگوریتم ها یعنی الگوریتم دوم لازم است که یک مسأله کمترین مربعات خطی حل شود که در این راستا الگوریتم ژنتیک، GA ، یکی از ابزارهای کمک کننده است. و در نهایت با بیان دو مثال کاربردهای این بخش را نمایش می دهیم.
(2-1) تخصیص مقادیر ویژه مقاوم[13]:
(1-2-1) مسأله پس خورد حالت مقاوم:
سیستم چند متغیر خطی ناوردای زمانی زیر را در نظر بگیرید.
| (1) | |
به طوری کهu,x بردارهایm,n بعدی هستند و B,A به ترتیب ماتریس های حقیقیهستند بدون کاستن از کلیت مسأله فرض کنید ماتریسB یک ماتریس رتبه کامل باشد. رفتار سیستم (1) با استفاده از مقادیر ویژه سیستمA مدیریت می گردد. اما قاعدتاً هدف آن است که این مقادیر ویژه به گونه ای تخصیص داده شوند که سیستم پایدار باشد در این راستا از یک کنترل کننده مانندk به گونه ای استفاده میکنند که،
| (2) | u=Kx |
به ماتریسk ماتریس پس خورد حالت یا ماتریس بهره گویند حال با ترکیب روابط (1) و (2) داریم.
| (3) | |
به ماتریسA+BK ماتریس حلقه بسته سیستم (1)و(2) گویند. لذا مسأله تخصیص مقادیر ویژه پس خورد حالت را به صورت زیر بیان می کنیم.
کنترل های داخلی حسابداری
کنترل های داخلی:
سیاست ها و روش های تدوین شده توسط واحد تجاری جهت تأمین اطمینان نسبی از دستیابی از اهداف سازمانی واحد تجاری و در واقع برای دست یابی به اهداف مدیریت در جهت حصول اطمینان از رعایت رویه های مورد نظر مدیریت، حفاظت از دارایی ها، پیشگیری و کشف تقلبات و اشتباهات دقیق و کامل بدون مدارک حسابداری و تهیه به موقع صورت های مالی قابل اعتماد.
سیستم کنترل داخلی به مدیریت در جهت قابلیت اتکا لازم اطلاعات حسابداری که جهت اخذ بسیاری از تصمیمات تجاری هستند، اطمینان نسبی می دهد. در واقع تصمیمات مدیریت به صورت رویه های شرکت در می آیند و این رویه ها باید به مقام قسمت های شرکت ابلاغ و اجرای آن به طور منظم پیگیری شود تا موثر باشند.
سیستم کنترل داخلی نسبت به رعایت رویه های پوشیده اطمینان لازم را به وجود می آورد. کنترل های داخلی برای حسابرسان نیز دارای اهمیت زیادی است چراکه حسابرسان به کیفیت کنترل های داخلی بیشتر از هر عامل دیگری برای تعیین نحوه ی رسیدگی هایشان توجه می نمایند.
کنترل های داخلی حسابداری در برابر کنترل های داخلی اداری:
کنترل های داخلی حسابداری، کنترل هایی هستند که به طور مستقیم و قابلیت اتکاء مدارک حسابداری و صورت های مالی اثر دارند. به عنوان مثال:
تهیه صورت مغایرت بانکی توسط فردی مستقل از مسئول وجوه نقد شرکت یک کنترل داخلی حسابداری است که احتمال در انعکاس مطلوب وجوه نقد در صورت های مالی را افزایش می دهد. اما برخی از کنترل ها در واحدهای تجاری وجود دارند که بر صورت های مالی تأثیری ندارند و یا تأثیرات اندک است. این گونه کنترل ها را کنترل های داخلی اداری می نامند که توسط مدیریت جهت دستیابی به کارآیی عملیاتی و رعایت رویه های مقرر در دوایر و قسمت های مختلف سازمان برقرار کرده اند.
طبق استانداردهای حسابرسی، حسابرسان تنها باید به آن گروه ازکنترل های داخلی توجه کنندکه برای پیشگیری یا کشف موارد رویة نادرست صورت های مالی طراحی شده است. رسیدگی به ساخت / کنترل داخلی برای مقاصد حسابرسی صورت های مالی شامل 3 عنصر زیر است: 1- محیط کنترلی 2- سیستم حسابداری 3- روش های کنترلی
محیط کنترلی:
شامل نگرش کلی، هوشیاری و اقدامات مدیریت در مورد سیستم کنترل داخلی و میزان اهمیت آن در امور اقتصادی است.
محیط کنترلی اثر بخشی روش های خاص کنترلی داخلی را تحت تأثیر قرار می دهد.
عوامل محیط کنترلی شامل طرز تفکر مدیریت و نحوه ی اجرایی آن یک طرح منطقی. سازمان روش های موثر مدیریت نیروی انسانی یک سیستم پیش بینی های مالی و بودجه یک واحد حسابرسی داخلی و یک کمیته ی حسابرسی فعال و همچنین آثار عوامل خارجی مانند قوانین و مقررات لازم الاجرا.
یکی از عوامل محیط کنترلی به عنوان بخشی از سیستم کنترل های داخلی طرح سازمان است که به تفویض اختیار، تقسیم وظایف بین کارکنان اشاره دارد با تفکیک مسئولیت های صدور جواز معاملات، دفترداری معاملات و نگهدای و حفاظت از دارایی ها تأکید می نماید.
یک طرح سازمانی خوب باید، علاوه بر بهبود سیستم کنترل داخلی موجب کارآیی بیشتر عملیات نیز بشود زمانی که 2 یا چند دایره در انجام شدن هر معامله ای دخالت دارند کار هر دایره توسط دایره های دیگر بررسی می شود در این حالت در هر دایره این انگیزه به وجود خواهد آمد که نحوه ی عمل موثرتری را از سایر دوایر بخواهد از لحاظ تفکیک مسئولیت هیچ فرد یا دایره ای نباید به تنهایی عهده دار انجام دادن تمامی مراحل یک معامله باشد از طرف دیگر شیوه های مدیریت نیروی انسانی و سیاست های مربوط به استخدام پرسنل تأثیر عمده ای بر موثر بودن محیط کنترلی دارد به نوعی که می توان گفت موثر بودن محیط کنترلی به ویژگی های کارکنان آن محیط بستگی دارد.
حسابرسی داخلی:
یکی دیگر از ارکان اساسی محیط کنترلی حسابرسی داخلی است که وظیفه ی آن پی جویی و ارزیابی سیستم کنترل داخلی و کارآیی هر یک از بخش های واحد تجاری در انجام دادن وظایف محول گزارش یافته خود و ارائه پیش نهادهای اصلاحی به مدیریت ارشد است حسابرسان داخلی مسئول اجرای روش های روزمره ی کنترل مانند تهیه ی صورت مغایرت بانک، تطبیق حسابهای معین یا کل و یا کنترل صحت محاسبات فاکتورها نیستند بلکه آن ها با طراحی و اجرای روش های رسیدگی که کارآیی تقریباً تمام جنبه های عملیاتی شرکت را آزمون گر سطرح بهتری از کنترل داخلی را به وجود می آورد.
پاورپوینت بررسی مدیریت و کنترل پروژه
تاریخچه
قدمت مدیریت پروژه ها بدون توجه به دانش مدیرت پروژه به حداقل 4500 سال پیش بر میگردد.
پیدایش مدیریت پروژه به عنوان یک علم از جنگ جهانی اول آغاز شد به طوری که در سال1917 آقای هنری ال . گانت نمودار معروف گانت را ابداع کرد.
مدیرت پروژه با دیدگاه امروزی به برنامه ریزی و کنترل و مدیریت پروژه هایی اتلاق می شود که غیر تکراری و منحر به فرد و موقتی بوده و قابل شکسته شدن به مجموعه ای از فعالیت ها هستند که نقاط شروع و پایان تعریف شده ای داشته و مجموعه ای از منابع در سطوح مختلفی بکار می گیرد.
پروژه چیست ؟
• پروژه طبق تعریف PMI عبارت از مجموعه فعالیت های موقتی برای تحقق یک تعهد و ایجاد یک محصول یا ارایه خدمات مشخص است .
ویژگیهای یک پروژه
•یک کار منحصر به فرد- جدید و غیر تکراری است.
•دارای یک نتیجه عینی در قالب محصول یا ارائه خدمت است .
•موقتی است یک نقطه شروع و پایان قابل تعریف دارد .
•باید بتوان آنرا به اجزإ گسسته تقسیم نمود .
•هر جزء دارای زمان – منابع و هزینه خاصی است که روابط وابستگی خاصی بین آنها حاکم است و نیازمند منابع کاری و مصرفی مختلفی است.
•بودجه آن محدود و قابل پیش بینی است و باید یک همایت کننده مالی داشته باشد.
کنترل فرآیند آماری در شرکت طراحی مهندسی شتابکار (ساپکو)
مقدمه:
اصل بقای هرسازمانی، ارایه محصولات و خدمات با کیفیت، مطابق با استانداردهای جهانی و خواست مشتری است. شرکت شتاب کار با بینش جهانی شدن در زمینه تولید قطعات خودرو و ایجاد سازمانی نمونه، پیشرو و تأثیرگذار دراقتصاد ایران یکی از شرکت‌هایی است که کیفیت، رضایت مشتری و بهبود مستمر، پایه تمامی فرآیندهای آن می‌باشد و باتوجه به اینکه اهتمام کلیه کارکنان ارایه محصولات و خدمات با کیفیت است، لذا اجرای پروژه SPC در دستور کار واحدهای تولیدی این شرکت قرارگرفته است. دراین راستا شرکت شتاب کار کنترل فرآیند آماری (SPC) را درخط استکان تایپت واحد شماره یک خود به صورت آزمایشی اجرا نموده و پس از حصول نتایج موردنظر و با استفاده از تجربیات اکتسابی این ابزار را به سایر خطوط و واحدهای تولیدی خود تعمیم داد.
دراین مقاله سعی گردیده تا ضمن معرفی شرکت شتاب کار و بیان تاریخچه اجرای SPC در آن، مراحل اصلی انجام SPC دراین شرکت و نتایج حاصله از آن به اختصار بیان گردد. به امید آنکه این نوشتارگامی هرچند کوچک درجهت معرفی و اشاعه فرهنگ استفاده از این ابزار دربین صنایع این مرز و بوم گردد.
انشاء‌الله
1- آشنایی با شرکت شتاب کار
شرکت شتاب کار با هدف تأمین بخشی از نیازهای صنعت خودروی کشور و با سرمایه‌گذاری صددرصد شرکت طراحی مهندسی و تأمین قطعات خودرو داخلی (ساپکو) تأسیس گردیده است. این شرکت درسال 1362 با عنوان ساپکو 4 فعالیت خود را ادامه داد و در تاریخ 20/5/76 شرکت چدن نشکن (سهامی خاص) به ثبت رسیده و از سال 1375 به شکل رسمی به شرکت شتاب کار تغییرنام داد.
فعالیتهای شرکت تولیدی شتاب کار در چهارکارخانه به شرح زیر انجام میگیرد:
تولید استکان تایپت، انگشتی(چپ و راست)، پایه انگشتی، میل فرمان کوتاه پیکان درکارخانه شماره یک واقع درجاده آبعلی، خیابان سازمان آب، خیابان خورشید صورت میگیرد.
تولید شاتون، پلوس، مونتاژ شاتون و پیستون و پروژه انژکتور و کیت گازسوز درکارخانه شماره دو واقع درکیلومتر 7جاده مخصوص کرج صورت می‌پذیرد.
تولید محفظه آب جلو سرسیلندر پژو و پیستون روی فنر سوپاپ پژو و پیستون روی فنر سوپاپ پژو درکارخانه شماره سه واقع درشهرستان تاکستان انجام میشود.
مونتاژ جعبه فرمان پژو در کارخانه شماره 4 واقع درکیلومتر 17 جاده مخصوص کرج صورت می‌پذیرد.
2- تاریخچه پروژه SPC در شرکت شتاب کار
اجرای پروژه SPC در راستای تحقق اهداف زیر از اسفندماه 77 در واحد شماره یک آغاز گردید:
1- کاهش ضایعات و دوباره کاریها
2- کاهش میزان نوسانات محصولات و خدمات
3- فراهم آوردن فرصت برای تمامی کارکنان جهت مشارکت درامر بهبود مستمر
4- کمک به مدیریت و کارکنان درامر اتخاذ تصمیمات اقتصادی درباره فرآیند
دراین پروژه خط تولید استکان تایپت بدلیل داشتنن بیشترین درصد ضایعات و حجم بالای تولید بعنوان خط نمونه انتخاب و کار بر روی آن آغاز گردید تا درصورت مثبت بودن نتایج و تجربیات حاصله به سایرخطوط تسری یابد.
پس از گذشت 4ماه از آغاز پروژه درخط استکان تایپت و دستیابی به نتایج قابل قبول و بکارگیری SPC درسایر خطوط تولید مدنظر قرارگرفت. دراین راستا SPC درخطوط تولیدی انگشتی چپ و راست با هدف کاهش ضایعات تا حد 8/0 درصد آغاز گردید.
با بکارگیری تکنیکهای SPC و ایجاد سیستمهای انگیزشی مناسب در راستای اهداف SPC ، این پروژه درسایر خطوط نیز به نتیجه مطلوب رسید.
درحال حاضر نیز باتوجه به تجارب کسب شده درواحد شماره یک، استفاده از ابزار SPC به سایر واحدهای تولیدی توسعه داده شده است.
3- مراحل انجام پروژه SPC درشرکت شتاب کار
مراحل اصلی انجام پروژه SPC درشرکت شتاب کار به شرح ذیل می‌باشد:
1- بررسی نیاز به انجام SPC در سازمان
2- تشکیل کمیته اجرایی
3- انتخاب فرآیندی که بیشتری ضایعات را داراست (خط استکان تایپت)
4- تهیه زمانبندی اجرای پروژه بمنظور استفاده بهینه از زمان
5- امکان‌سنجی پروژه
6- ایجاد سیستم جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات (شامل ضایعات و دوباره کاریها)
7- آموزش کلیه پرسنل و افراد مرتبط با SPC
8- شناسائی و مستندکردن مراحل انجام کار(رسم OPC و تعیین مشخصه‌های کیفی)
9- ثبت تغییرات و تأثیرات تغییرات درفرآیند
10- تدوین دستورالعملهای لازم در SPC
11- تهیه و تدوین راهنمای استفاده از ابزارهای هفتگانه جهت دستیابی به راه‌حل بهینه
12- تهیه و بررسی آمار ضایعات
13- تهیه نمودار پاراتو وشناسائی مراحل اساسی منجر به ضایعات
14- شناسائی حدود کنترلی مشخصه‌های کیفی و تعیین مشخصه‌های بحرانی
15- مشخص کردن ابزار اندازهگیری و حصول اطمینان از دقت ابزار و مهارت مسئول اندازهگیری (تست IC)
16- تهیه نمودارهای RUN CHART و اعمال حدود USL و LSL
17- تحلیل نمودار روند و شناسائی اقدامات اصلاحی
18- انجام اقدامات اصلاحی
19- بررسی اثر بخشی اقدامات اصلاحی انجام شده
20- تهیه نمودارهای کنترلی مناسب (XBAR R-CHART, P-CHART)
21- تدوین سیستم انگیزشی در راستای اهداف SPC
22- بهبود مستمر
23- اجرای SPC در سایر خطوط
در ادامه مراحل کلی انجام پروژه SPC بصورت شماتیک نشان داده شده است.
3-1- نیاز به انجام پروژه SPC در سازمان:
اعتقاد به بهبود کیفیت مستمر درکیفیت و بهره‌وری در راستای سوددهی سازمانی یک امرحیاتی است. استانداردهای دیروز مانند (AQI) کافی نیستند. برای عرضه محصولات در بازارهای جهانی نیاز به کیفیت برتر درسطح جهانی است مصرف‌کنندگان درجستجوی خرید محصولی با کیفیت برتر و قیمت کمتر هستند. هرسازمانی باید کلیه پرسنل را متعهد به پیروی از روشهای مؤثر درانجام فرآیندهای تولیدی و یا ستادی کند تا بهره‌وری وکیفیت درتولید محصولات رقابتی باشد.
کنترل فرآیند آماری: یک ابزار برای بهبود مستمر کلیه فرآیندهای سازمانی است.
3-2- تشکیل کمیته اجرائی و مهندسی:
هدف: کمیته مهندسی جهت تصمیم‌گیریهای کلان پروژه و تشکیل کمیته اجرائی جهت اجرای تصمیمات گرفته شده و پیگیری امور SPC
اقدامات انجام شده:
- تشکیل کمیته مهندسی
- تشکیل کمیته اجرائی
تشکیل جلسات هفتگی کمیته اجرائی برای اجرای SPC و تصمیم‌گیری درخصوص نحوه ادامه SPC
نتایج بدست آمده:
· بررسی مشکلات و موانع اجرائی و سعی درجهت حل آنها
· تدوین برنامه کاری هفتگی جهت اجرا
· تحلیل اطلاعات جمع‌آوری شده
3-3- انتخاب فرآیندی که بیشترین ضایعات را داراست:
هدف: تعیین یکی از خطوط تولید برای پیاده‌سازی SPC و کاهش ضایعات ماشینکاری و اطلاع از چگونگی جریان مواد درایستگاههای کاری خط انتخاب شده
اقدامات انجام شده:
- تعریف کل پروژه (اهداف و رویه…)
- شناسائی فعالیتهای لازم برای هرفعالیت و زمان کل پروژهگ
- تهیه برنامه زمانبندی اجرای پروژه وسیله نرم‌افزار M.S.PROJECT
نتایج بدست آمده:
· شناسائی فعالیت بحرانی
· درصد پیشرفت فیزکی پروژه درمقاطع مختلف زمانی
· پیش‌بینی زمان اتمام پروژه باتوجه به فعالیتهای انجام شده درهرمقطع زمانی
3-4 تهیه زمانبندی اجرای پروژه به منظور استفاده بهینه از زمان:
هدف: استفاده بهینه از زمان جهت اجرای پروژه وکنترل روند انجام آن.
اقدامات انجام شده:
تعریف کل پروژه (اهداف و رویه‌ها ….)
ـ شناسایی فعالیتهای لازم جهت انجام پروژه
ـ تهیه زمانهای لازم برای هرفعالیت و زمان کل پروژه
ـ تهیه برگه‌های FMEA جهت تشخیص علل بالقوه بروز عیب
ـ ثبت آثار خرابی بوجود آمده و علل بوجودآورنده آنها در برگه‌های FMEA
ـ ثبت کنترلهائی که باید جهت جلوگیری از بروز مشکل انجام شود.
ـ تهیه ماتریس CP بعنوان شناسنامه‌ای جهت اقدامات اصلاحی و پیشگیری
نتایج بدست آمده:
درطرح کیفیت آورده شده است.
3-5- امکان‌سنجی اقتصادی پروژه
هدف: اطمینان از اقتصادی بودن انجام و یا ادامه پروژه
اقدامات انجام شده:
- لیست قطعات ورودی و ضایعات ماشینکاری خروجی هرمرحله و تهیه فرمهای موردنیاز
- محاسبه کل هزینه‌های مربوط به هرمرحله
- میزان صرفه‌جوئی در هزینه‌ها جهت دو دوره سه ماهه اجرای SPC
- محاسبه هزینه‌های انجام پروژه
نتایج بدست آمده:
· پروژه ازنظر اقتصادی بودن مقرون به صرفه است.
3-6- ایجاد سیستم جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات
شامل ضایعات برگشتی از مشتری و تعداد مردودیها و دوباره کاریها می‌باشد.
هدف: به صفر رساندن ضایعات و حداقل کردن دوباره کاریها
اقدامات انجام شده:
- دریافت قطعات برگشتی از مشتری و تهیه نظرات کارشناسان مربوطه جهت تهیه دلایل بوجود آمدن عیوب و انجام اقدامات اصلاحی
- طراحی و مکانیزه کردن سیستم ثبت اطلاعات ایستگاههای کاری
نتایج بدست آمده:
· آمار ضایعات طی بهمن و اسفندماه (آغاز پروژه SPC) متوسط 10/81 درصد بوده
· آمار ضایعات پایان تیرماه (پایان فاز اول پروژه) 3/75 درصد بوده است.
3-7- آموزش کلیه پرسنل و افراد مرتبط با SPC
هدف: رسیدن به سطح اطلاعاتی مطلوب پرسنل مرتبط با SPC
اقدامات انجام شده:
- برگزاری کلاسها و جلسات آموزشی برای پرسنل و کارآموزان درگیر با پروژه
- تهیه جزوات و اطلاعات مربوط به SPC
- کنترل و نظارت برکار آموزش پرسنل و کارآموزان
نتایج بدست آمده:
فراگیری پروژه درسطح بالای اطلاعاتی برای پرسنل و کارآموزان SPC
3-8- شناسائی و مستندکردن مراحل انجام کار
هدف: شناسائی و مستندکردن مراحل انجام کار و تفکیک رده‌های مختلف، مشخصه‌های کیفی استکان تایپت و تعیین محدوده پذیرش و اهمیت آنها و مستندسازی این اطلاعات
اقدامات انجام شده:
- تهیه O.P.C. از قطعه خام تا محصول نهائی
- شناسائی و رده‌بندی مشخصه‌های کیفی محصول
نتایج بدست آمده:
مشخص شدن سه رده اولویتی به شرح زیر:
رده A : مشخصه کیفی بسیار مهم درکیفیت محصول
رده B : مشخصه کیفی که وجودش برای محصول اهمیت دارد و عدم وجود آن باعث معیوب شدن قطعه نهائی میشود.
رده C : مشخصه‌های بی‌اهمیت
3-9- ثبت تغییرات و تأثیرات تغییرات درفرایند
هدف: تشکیل ماتریس CP بعنوان تاریخچه‌ای از اتفاقات و اقدامات انجام شده
اقدامات انجام شده: خط استکان تایپت برای کاهش ضایعات انتخاب شد و پس از بررسی نتایج و تجارب حاصله spc را روی خطوط دیگری نیز اعمال خواهیم کرد.
3-10- تدوین دستورالعملهای لازم در SPC
هدف: ارائه رویه‌ای جهت اطمینان از توانمندی فرآیند درامر تولید محصواتی مطابق با نیازمندیهای مشتری اقدامات انجام شده:
- اطمینان از مهارت مسئول اندازهگیری
- محاسبه قابلیت فرآیند
- اطمینان از صحت عملکرد ابزار اندازهگیری
- سیستم اقدامات اصلاحی پیشگیرانه
- سیستم تحت کنترل درآورنده فرآیندهای خارج از کنترل
نتایج بدست آمده:
سیستم را کاملاً تحت کنترل درآورده و پس از آن با انجام اقدامات لازم این حالت را تثبیت کرده و کاردرجهت بهبود می‌باشد.
3-11- تهیه و تدوین راهنمای استفاده از ابزارهای هفتگانه
هدف: تنظیم و تشریح چگونگی استفاده از ابزارهای حل مشکل
اقدامات انجام شده:
کتاب هفت گام طلائی حل مشکل تهیه شده است.
نتایج بدست آمده:
آشنائی بیشتر با مراحل کار SPC و حل مشکلات پیش آمده درحین کار
3-12- تهیه و بررسی آمار ضایعات:
هدف: این قسمت جهت کاهش ضایعات انجام میگیرد.
اقدامات انجام شده:
تهیه نمودارهای کنترلی و تجزیه و تحلیل در راستای کنترل خط تولید.
نتایج بدست آمده:
براساس این آمار متوسط درصد ضایعات ماشینکاری درخط تولید استکان تایپت طی دوماه پایانی سال 8 و 10% بوده است.
3-13- تهیه نمودار پاراتو و شناسائی مراحل اساسی منجر به ضایعات: (محل ایجاد ضایعات و علل ایجاد ضایعات)
اقدام: نمودارها پاتو برای محل ضایعات خط استکان تایپت، تعدادی قطعه به دستگاه تکمیل کادر داده شده و تعداد ضایعات ناشی از هریک از علل محاسبه شده است.
نتایج بدست آمده: معلوم شده که مهمترین علت بروز ضایعات درتکمیل کار موقعیت STOP می‌باشد و همچنین علت بعدی وجود شیب درکف قطعه بود که در دستگاه کفساب فیکسچر جدیدی برای رفع این عیب طراحی و نصب شد.
3-14- تهیه نمودار فرآیند علمیات:
هدف: اطلاع از چگونگی جریان مواد در ایستگاههای کاری خط انتخاب شده.
اقدامات انجام شده: برای این خط نمودار جریان فرآیند و نمودار فرآیند عملیات تهیه شده.
3-15- شناسائی حدود کنترلی مشخص‌های کیفی و تعیین مشخصات بحرانی:
اقدامات انجام شده: مشخصات بحرانی قطعه استکان تایپت به شرح زیر استخراج گردیده است:
ردیف
1 سختی ناحیه چیل حداقل 58HCR
2 ترک فاقد ترک
3 مک و حفره و لب پریدگی فاقد
4 زنگ زدگی فاقد
5 شعاع کره کف بیرون 1905-2540 mm
6 قطر خارجی قطعه 23.79-23.80mm
7 صافی سطح بدنه 0.375 µm
8 صافی سطح کف 0.15-0.45 µm
9 ارتفاعی نهائی 49.28- 49.78
3-16- مشخص کردن ابزار اندازهگیری و حصول اطمینان از دقت ابزار (تست IC):
هدف: شناسائی ابزار و اطمینان از عملکرد صحیح آنها و اطمینان از ثابت بودن شرایط فرآیند و عدم تأثیر ابزار و اپراتور درمقادیر مشخصه‌های کیفی
اقداما انجام شده:
- مشخص کردن مشخصه کنترلی و تعیین محدوده ابزار
- مشخص کردن ابزار کنترلی و تواتر کنترلی
ده است.
نتایج بدست آمده:
آشنائی بیشتر با مراحل کار SPC و حل مشکلات پیش آمده درحین کار
3-17- تهیه نمودار RUN CHART و اعمال حدود USL و LSL
هدف: ثبت و تغییرات اثر آنها درفرآیند
اقدامات انجام شده:
تهیه RUN CHART برای مشخصه ضخامت کف درمرحله تکمیل کار دستگاههای کف ساب و مشخصه قله کف و اختلاف دور در میکروفینیش
نتایج بدست آمده:
· در T8 پس از بررسی RUNCHART معلوم شد که اسپندل 3 بیشترین ضایعات را تولید می‌کند که نیاز به اقدام اصلاحی داشت.
· درکفساب هم پس از بررسی RUNCHART ها فیکسچر جدید طراحی و جایگزین فیکسچر قبلی شد.
·در نمودار میله‌ای تهیه شده برای T8 حدود 90درصد بین حدود کنترلی و 10درصد بالای USL قراردارد.
3-18- تحلیل نمودار روند وشناسائی اقدامات اصلاحی
هدف: با کمک از تحلیل نمودارهای روند به شناسائی اقدامات اصلاحی درخط می‌پردازیم.
اقدامات انجام شده:
- شناخت اصلاحات درخط
- تحلیل نمودارها و دستیابی درحل مشکل
نتایج بدست آمده:
با بررسی بعمل آمده بر روی نمودارهای روند متوجه شدیم که T9 احتیاج به پیچ تنظیم کروی دارد که با هماهنگی انجام شده اقدام اصلاحی بوجود آمد.
3-19- انجام اقدامات اصلاحی
هدف: رسیدن به بهبود مستمر
اقدامات انجام شده:
اصلاحات فراوانی انجام گرفته که اهم آنها عبارتند از:
· اقدام اصلاحی روی فیکسچر جدید برای کفساب
- افزایش عرض و ارتفاع که استکان تایپت داخل آن قرار میگیرد.
- تهیه کانال زیر کفشک به عرض 14
3-20- تهیه نمودارهای کنترلی مناسب
هدف: می‌توان با استفاده از این نمودارها بمیزان زیادی بر روی فرآیند کنترل داشت.
اقدامات انجام شده:
- ایجاد و طراحی نمودار XR CHART
- ایجاد و طراحی نمودار PCHART
- ایجاد و طراحی نمودار XS CHART
نتایج بدست آمده:
* با برنامه‌ریزی درست و دقیق روزانه میتوانیم با انجام این نمودارها فرآیند را تحت کنترل خود بگیریم.
4- نتایج بدست آمده از انجام پروژه SPC
· 1- کاهش ضایعات و دوباره کاریها طبق نمودارهای پیوست
· 2- کاهش میزان نوسانات محصولات و خدمات طبق نمودارهای پیوست
· 3- بالارفتن قابلیت اطمینان فرآیند، بطوریکه بر روی ماشین‌آلات با بیشترین درصد ضایعات درابتدای پروژه به PCR بیش از 2 دست یافته‌ایم.
· دراین بخش به ارائه برخی از نتایج حاصل از بکارگیری تکنیکهای کنترل فرآیند آماری (SPC) در واحد شماره یک پرداخته میشود. اهم نتایج بدست آمده به شرح ذیل می‌باشد.
· 1-4: کاهش میزان ضایعات فرآیند درخطوط تولید
· با اجرای تکنیکهای فرآیند آماری (SPC) و سیستمهای انگیزشی مربوطه ضایعات خطوط تولید به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
· جدول شماره 1- برای ضایعات فرآیند قبل و بعد از اجرای SPC و مقایسه آن با اهداف پایان سال
| خط تولید | ضایعات فرایند قبل از اجرای SPC | هدف ضایعات برای پایان پروژه | ضایعات فرایند ابتدایی پروژه |
| استکان تایپت پیکان | 10.81 | 1.5 | 1.17 |
| انگشتی راست پیکان | 1.45 | 0.8 | 0.79 |
| انگشتی چپ پیکان | 3.4 | 0.8 | 0.5 |
| پایه انگشتی پیکان |
| 0.5 | 0.16 |
·درادامه مقایسه عملکرد پروژه SPC با برنامه، نمودار پاراتو ضایعات فرآیند قبل و بعد از اجرای SPC
· و نمودارهای مقایسه‌ای ضایعات درخطوط تولید آورده شده است.
فهرست مطالب
عنوان ردیف
آشنایی با شرکت شتاب کار .................................................................................
تاریخچه پروژه SPC در شرکت شتاب کار...........................................................
مراحل انجام کار..................................................................................................
1-3 فصل اول ـ مفاهیم کلی.................................................................................
2-3 فصل دوم ـ مراحل پیاده‌سازی.......................................................................
3-3 فصل سوم ـ نمودارهای کنترلی......................................................................
4-3 فصل چهارم ـ جمع‌بندی ـ نمودار و جدول....................................................
نتایج بدست آمده.................................................................................................
بررسی رشد جمعیت و کنترل آن
جمعیت و راه های کنترل آن
جمعیت جهان در حال حاضر بیش از 6 میلیارد نفر است و هر روزه بیش از 250 هزار نفر , به تعداد آن اضافه می شود(به بیان دیگر در هر ثانیه 3 تا 4 نفر).بیش از 95 درصد افزایش جمعیت در کشورهای جهان سوم است.
اگر روند کنونی ادامه یابد ,مصرف انرژی و تولید آلاینده ها در طول 20 سال آینده دو برابر خواهد شد. امروزه 20 درصد از جمعیت جهان حدود 80 درصد از منابع زمین را مصرف و 80 درصد آلودگی جهان را تولید می کنند.مشکل واقعی فقط تعداد افراد نیست بلکه منابع مصرف شده و آلودگی تولید شده توسط هر فرد است.
جکوبسون ,محقق ارشد در انستیتو ورلدواچ چنین می گوید: رشد جمعیت مانع بزرگی در مقابل حفظ محیط زیست است.هر چه تعداد افراد بیشتر باشد تقاضا برای منابع زمین بیشتر است.ولی برخی از متخصصان توسعه معتقدند وقتی زنی منابع اصلی مورد نیاز در اختیارش نباشد تمایل بیشتری به داشتن بچه های بیشتر دارد, به این امید که آنها کمکی باشند برای تقسیم کار سنگینی که بر دوش مادر است.
در حالی که زمین منطقه اقمت انها که محل زندگی افراد دیگری نیز هست قادر به تاًمین واقعی حتی همان جمعیت اولیه نیست .این تله جمعیتی است .بسیاری از سیاستها و برنامه هایی که تحت نام توسعه انجام میشود در واقع باعث وابستگی زنان به بچه ها به عنوان منبع لازم برای ایجاد موقعیت و امنیت میشود .افزایش سریع و مداوم جمعیت در جوامع جهان سوم تخریب محیط زیست را به مشکلی پیچیده تبدیل می کند .زنان که روشهای پایدار بوم شناختی را فرا گرفته اند و دانش مبسوطی در مورد تمنوع ژنتیکی دارند , در روند توسعه نادیده گرفته می شودو در واقع هوشیاری انها هدر می رود .
رسیدن به اهداف توسعه بدون پاسخگویی به مسائل برابری و عدالت که کاملاً جهانی و فراگیر هستند . (مانند نابودی فقر ,حفظ اکوسیستم ها و ایجاد تعادل بین فعالیتهای انسان و منابع زیست محیطی )امکان پذیر نیست .
افزایش جمعیت , موضوع جهانی
در حالی که در چند قرن پیش جمعیت جهان در طول سیصد سال دوبرابر می شد در حال حاضر در طی چند دهه به دوبرابر می رسد و به همین ترتیب تخریب زیست محیطی , اجتماعی و فرهنگی نیز تسریع شده است.جمعیت جهان در حدود 90 میلیون نفر در سال افزایش می یابد . با افزایش میزان رشد جمعیت تقاضا برای کالا و خدمات و تخریب زیست محیطی به طور چشمگیری افزایش می یابد.
آن مناطقی در دنیا که بالاترین میزان رشد را دارند, شاهد تغییر شکلهای سریع(به ویژه در مورد زمینهای کشاورزی) و در نتیجه تخریب زیستگاههای طبیعی هستند. از سوی دیگر در جایی که جمعیت رو به افزایش نیست , مصرف بالاتر می رود. مصرف بیش از حد روی منابع جهان فشار می آورد و آلودگی و مواد زائد ایجاد می کند.
صنعتی شدن سریع در برخی از مناطق , مهاجرت به آن مناطق را تشدید می کند که این خود سبب بروز مشکلات زیست محیطی و اجتماعی می شود.افزایش جمعیت به همراه افزایش مصرف ممکن است به فجایع انسانی , اقتصادی و زیست محیطی بینجامد. مصرف روبه رشد مردمانی که روز به روز به تعدادشان افزوده می شود (به ویژه در کشورهای توسعه یافته) باعث تخریب منابع مشترک انسانها که پشتوانه زندگی روی زمین است می شود. افزایش سریع جمعیت به ویژه در کشورهای در حال توسعه سبب می شود تلاش آنها برای رسیدن به سطح مطلوب زندگی موثر نباشد. مشکلات مصرف و جمعیت بیش از حد از تمام مرزها می گذرد و به مسائلی که تمام ساکنان زمین با آن روبرو هستند پیوند می خورد.
اصول کنترل کیفیت جامع (دمینگ)رشته معماری
2- ایجاد فضای مناسب برای هضم فلسفه جدید مدیریتی در سازمان- فضای مناسب برای برخورد مثبت و توجیهی با چالشهای ناشی از تغییرات تدریجی در اثر اجرای TQM فراهم شود.
3- عدم اتکاء صرف به بازرسی نهایی برای نیل به کیفیت برتر- کنترل، پیشگیری و خودکنترلی در مراحل مختلف کار برای جلوگیری از بروز ضایعات و تولید محصول (خدمات یا نتیجه مطالعات) معیوب لازم است.
4- هزینه منابع (منابع انسانی و مواد اولیه) عامل تعیین کننده در انتخاب آنها نباشد- هدف مدیریت باید کاهش هزینه تمام شده از طریق کاهش هزینه ها در کل فرآیند و واحدهای تابعه باشد، منابع ارزان قیمت ممکن است خود باعث هزینه های بالاتر، ضایعات بیشتر و کار معیوب باشند.
5- بهسازی مستمر سیستم تولید (یا خدمات مطالعات و نظارتی)- تحقیقات مستمر در جهت بهبود کیفیت و بهره وری، کاهش هزینه ها و بهبود بخشی معیارها و استانداردها برای دستیابی به سطح بالاتری از کیفیت
6- انجام آموزشهای ضمن خدمت- داشتن برنامه مستمر آموزش ضمن خدمت برای بهره گیری از روشهای جدید
7- رهبری و هدایت فعالیتهای کارکنان با استفاده از تکنیکهای جدید- ایجاد انگیزش، آموزش، افزایش آگاهی و ارزیابی به منظور رشد مهارتهای کارکنان در استفاده از تجهیزات، تکنولوژی، سخت افزارها و نرم افزارهای جدید
8- از بین بردن ترس و نگرانی در محیط کار- به منظور رشد خلاقیت و آزادی ابراز پیشنهادات سازنده و مستدل و نهایتا ایجاد محیط کار پویا و شاداب لازم است.
9- حذف محدودیتها و موانع موجود در بین واحدها- پرسنل مختلف در واحدهای مختلف باید بتوانند بدون در نظر گرفتن خشکی و درجه رسمیت بالای ارتباطات سازمانی و با حفظ صمیمت و تفکر همکاری نسبت به گردهمایی و همفکری در جهت حل مشکلات و در راستای اهداف سازمان بصورت گروهی عمل کنند.
10- پرهیز از دادن شعارهای صوری و کم محتوا- شعارهای غیر قابل دسترسی مانند ((انجام کار بدون نقص)) ما را به جایی نمی رساند، به جای این شعارها باید به ریشه یابی نقص و اصلاح سیستم اقدام نمود تا در نتیجه این اقدامات، کار با کمترین نقص انجام شود
11- اکتفا نکردن به ثبات در استانداردها و اهداف مقداری- فرآیندها و فرآورده ها مستمرا باید در حال بهسازی بوده و همه آنها در جهت جلب رضایت و اعتماد مشتری باشند، به یک معیار ثابت نباید بسنده کرد و پس از رسیدن به آن استاندارد باید به دنبال استانداردهای بالاتر رفت.
12- حذف موانعی که بر سر راه ارتباطات بین کارکنان بوده و باعث اختلال درکار می شود- درجه رسمیت ارتباطات سازمانی نباید در حدی باشد که مانع از صمیمت و همکاری در جهت اهداف سازمانی گردد.
13- تهیه و اجرای برنامه ای جامع و توانمند در زمینه بازآموزی و بهنگام کردن دانش و مهارت پرسنل
14- اعلام حمایت دائمی مدیریت از هر گونه بهبود در کیفیت و بهره وری- تمام پرسنل بایستی از فلسفه مدیریت کیفیت جامع (TQM) آگاه و زمینه مشارکت آنها در بهبود مستمر کیفیت، نوآوری و شکوفایی استعدادها فراهم گردد.
اصول مدیریت کنترل کیفیت در قوانین GMP
آنچه مسلم است در یک نظام کیفی مبتنی بر اصول GMP بخش اعظم بندهای استاندارد به سیستم کنترل کیفیت اختصاص دارد. در چنین وضعیتی دپارتمان کنترل کیفیت در یک سازمان همچون یک واحد تولیدی مستقل عمل می نماید که " محصول " آن نتایج آزمایش ها ، بررسی ها و یافته های مختلف دیگر می باشد. برای نیل به این هدف یک دپارتمان کنترل کیفیت نیاز به سه عنصر مهم دارد:
۱- ساختمان، پرسنل آموزش دیده و منابع مالی کافی
۲- تجهیزات و مواد اولیه مناسب
۳- یک برنامه تضمین کیفیت کارآمد و قوی
با وجود این عناصر مدیریت دپارتمان کنترل کیفیت قادر خواهد بود اهداف کیفی یک سازمان را در جهت برقراری استانداردهای تعریف شده پیش برد.
در همین راستا مدیر کنترل کیفیت بایدبا:
۱- ایجاد پست های سازمانی مدیریتی و فنی در جهت اطمینان از عملکرد مطابق با سیستم های کیفی
۲- ایجاد چارت سازمانی و ابلاغ شرح وظایف مکتوب
۳- نظارت و آموزش مستمر
در جهت خط مشی کیفی از پیش تعیین شده سازمان گام بردارد.
اصول کنترل کیفیت جامع (دمینگ(
تعریف مدیریت جامع کیفیت
مدیریت جامع کیفیت فرایندی است متمرکز بر روی مشتریها، کیفیت محور، مبتنی بر حقایق، متکی بر تیمها که برای دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان از طریق ارتقای مستمر فرایند ها، توسط مدیریت ارشد سازمان رهبری می شود.
ارکان فلسفی مدیریت جامع کیفیت
فرایند گرایی: سازمان را فرایندی می بینیم که در آن همه افراد بصورت افقی در مراحلی از فرایند، قرار می گیرد.
مشتری محوری: تمامی افرادی که روی فرایند کار می کنند و آنها که نتیجه فرایند را کسب می کنند در واقع همکار و شریک هستند.
ارتقای مستمر و فراگیر فرایندها و سیستمها: با تمرکز بر ارتقای عملکرد فرایندها و سیستمها و توانمند سازی کارکنان ،تلاش می شود فرایندها و سیستمها بطور دائم در جهت پاسخ به نیازها و انتظارات مشتریها بهبود یابند.
نوع فایل:word
سایز:35.2 KB
تعداد صفحه: 29
بررسی استانداردهای ISO (مربوط به درس کنترل کیفیت آماری)
مقدمه
در جهان امروز هر لحظه با تحولات و تغییرات شگرف و برق آسایی مواجهیم. حرکت کیفیت گرایی در جهان تجارت، حرکتی تکاملی، مثبت و در عین حال توفنده و پر تلاش است که در دهه اخیر آغاز شده و به سرعت سراسر گیتی را فرا گرفته است.
استانداردهای ایزو 9000 در حقیقت یک الگوی عملی و موفق برای پاسخگویی به این حرکت توفنده است. الگویی که عنوان زیان مشترک جهانی را به خود اختصاص داده و هم اکنون بیش از 450000 واحد تولیدی و خدماتی در سراسر دنیا موفق به دریافت گواهینامه ایزو 9000 شده‌اند.
اگر چه برخی از مدیران و کارشناسان در اولین برخوردها، با تردید به آن می‌نگریستند، اما به مرور و با ایجاد فرهنگ و بینش لازم و اثبات عملی بودن آن در تمامی واحدهای تولیدی و خدماتی که علاقمند به ارتقاء کیفیت محصولات و خدمات خود هستند، به تدریج شک‌ها تبدیل به یقین شد و مدیران به صورت روز افزون به استفاده از این استانداردها علاقه و تمایل نشان دادند. (کاوش، 1380، الف) خوشبختانه شناخت اهمیت و آغاز فعالیت در زمینه استانداردهای ایزو 9000 در صنایع تولیدی و خدماتی کشور دائماً در حال گسترش است. دریافت اخباری همچون افزایش تعداد سازمان‌هایی که موفق به دریافت گواهینامه انطباق شده‌اند یا شروع فعالیت در کارخانجاتی که حتی در نقاط محروم قرار داشته و با همت دولت و تلاش مدیران، کارشناسان و کارگران ایثارگر تأسیس و به فعالیت اشتغال دارند یا آغاز فعالیت در سازمان های خدماتی، فنی و مهندسی و حتی آموزشی و همچنین استمرار فعالیت در بسیاری از سازمان‌ها و نزدیک شدن یا آماده بودن تعدادی از سازمان‌ها برای انجام ممیزی نهایی، همگی و همگی نویدی است امید بخش در ایجاد یا گسترش فرهنگ ارزش نهادن بر کیفیت در صنایع کشور؛ فرهنگی که عامل بقاء، عامل موفقیت و عامل استمرار موفقیت برای هر سازمان تولیدی یا خدماتی چه در بازارهای داخلی و چه در بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی است. (پورشمس، 1382، ص 1)
آخرین اطلاعات غیر رسمی از مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، به عنوان نهاد ملی و مسئول و پشتیبان اجرای سیاستهای ارتقاء کیفیت کشور حاکی است که تاکنون بیش از 400 واحد تولیدی در کشور ما موفق به اخذ گواهینامه ایزو 9000 شده‌اند. امروزه دیگر کمتر مدیر یا کارشناسی را می‌توان یافت که به نقش و اهمیت کیفیت به عنوان مهمترین عامل توفیق در بازار رقابت و استانداردهای ایزو 9000 به عنوان مؤثرترین و موفقترین سازو کار دست یابی به کیفیت، اعتقاد وا اذعان نداشته باشد: مدلی که تاکنون بیش از 150 کشور جهان – از جمله کشور عزیز ما – آن را به صورت کامل پذیرفته اند. بدین لحاظ امید و انتظار می رود این روند در سال های آینده نیز رشد شتابنده‌ای داشته باشد. (کاوش، 1380، الف) شاید در حال حاضر ضرورت داشته باشد (مشابه برخی از کشورهای در حال توسعه) تا در جهت شتاب بخشیدن به فعالیتهای مؤثر، جلوگیری از دوباره کاریها و یا اشتباهات و بالاخره به ثمر رسیدن سریع‌تر فعالیت های آغاز شده، یک یا چند سازمان دولتی مرتبط با صنایع، پیشقدم گردیده و با همکاری متخصصان، مشاوران و بخصوص مدیران و کارشناسان صنایع دارای گواهینامه، انجمن یا جامعه‌ای را به وجود آورند تا در آن، همگی اعضاء صادقانه و مسئولانه و بر طبق یک برنامه زمانی منظم، آموخته‌ها و تجارت خود را در اختیار یکدیگر و سایر مدیران و کارشناسان مشتاق صنایع و بخصوص صنایعی که می‌خواهند با اتکاء بر نیرو و دانش کارکنان خود و به صورت مستقل فعالیت نمایند، قرار دهند. حفظ و محرمانه تلقی کردن تمامی اطلاعات، آموخته‌ها و تجارب فقط و فقط برای خود، نوعی خودخواهی و بی مسئولیتی است. اگر میهن خود را خانه اصلی خود بدانیم و در برابر آن مسئول باشیم، اگر موفقیت خود را وابسته به امید، نشاط، رضایت و موفقیت هم میهنان خود بدانیم، آن وقت است که ضرورت مسئولیت پذیر بودن برای انتقال اطلاعات، آموخته‌ها و تجارب به مشتاقان تلاشگر و صادق که همواره نیز حق‌شناس باقی خواهند ماند، بیشتر مشخص میگردد. دین مبین اسلام با زیبایی تمام، زکوه علم را در نشر علم می‌داند. (پورشمس، 1382 ، ص1)
مروری اجمالی بر مراحل اصلی توسعه مفاهیم کیفیت
| 3- مدیریت کیفیت جامع - مشتری مداری - کلیه محصولات و فرآیندها باید با توجه به نیاز و خواست مشتریان داخلی و خارجی تولید گردد. - مسئولیت کیفیت به عهده همه است. - توسعه مستمر سازمان و خود کنترلی در نظام کیفیت | 2- مدیریت نظام کیفیت - محصول و فرآیند گرایی - ترویج اصل رعایت کیفیت - سازماندهی نظام‌مند و مستند نظام کیفیت | 1- کنترل کیفیت - فقط محصول گرا - وجود حالتی شدیداً تخصصی در موضوع کیفیت |
1- اطلاعاتی درباره سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO)
ISO حروف اختصاری سازمان پشت صحنه استانداردهای بین‌المللی سری ISO 9000 برای مدیریت و تضمین کیفیت است که در بیش از 150 کشور مورد قبول قرار گرفته و در هزاران سازمان تولیدی و خدماتی در بخش‌های دولتی و خصوصی در حال بهره‌برداری است.
ISO 9000 یکی از موفقترین سری‌های استاندارد در تاریخ ISO (سازمان بین‌المللی استاندارد سازی)، است که در سطح جهان بازتاب گسترده‌ای داشته و نام ISO را در جامعه کاری در سطحی فراتر از متخصصینی که مستقیماً با استانداردهای فنی در تماسند، مطرح کرده است.
انتشار اولین استانداردهای سری ISO 14000 در سپتامبر 1996 برای مدیریت محیط زیستی و روند سریع پذیرش این استانداردها در جامعه کاری، نوید دهنده معروفیت بیشتری برای نام ISO می باشد. با این حال بسیاری از اعضاء جامعه کاری ممکن است آشنایی کمتری با سازمانی که پشت صحنه ISO 14000 , ISO 9000 قرار گرفته است، داشته باشند.
1-1- فراتر از ISO 9000 و ISO 14000
ISO 9000 و ISO 14000 تنها دو سری از بین حدود 15000 استاندارد بین‌المللی است که ISO از بدو فعالیتش در سال 1947 منتشر کرده است. ISO برای موضوعات فنی زیر، استاندارد تعیین می‌کند:
مهندسی مکانیک، مواد شیمیایی پایه، مواد غیرفلزی، سنگ معدن و فلزات، پردازش اطلاعات، گرافیک و عکاسی، کشاورزی، ساختمان، تکنولوژی های ویژه، بهداشت و درمان، علوم پایه، محیط زیست و بسته‌بندی و توزیع کالا.
1-2- نام ISO
ISO یعنی سازمان بین‌المللی استاندارد سازی. (ISO) یک علامت اختصاری نیست، بلکه نامی است که از کلمه یونانی (isos) به معنی مساوی ریشه میگیرد. پیشوند (iso) که در بسیاری از لغات مانند: (isometric) ( به معنی یک اندازه) و (isonomy) (به معنی تساوی قوانین یا تساوی افراد در مقابل قانون) بکار رفته است از همین کلمه ریشه میگیرد با مقایسه دو کلمه «مساوی» و «استاندارد » مشخص میشود که چرا نام ISO برای این سازمان انتخاب شده است. علاوه بر این نام ISO در سر تا سر جهان برای مشخص کردن این سازمان بکار می‌رود؛ و بدین ترتیب از ایجاد علائم اختصاری متعددی که از ترجمه «سازمان بین‌المللی استاندارد سازی» ایجاد میشود، مانند IOS در زبان انگلیسی و OIN در زبان فرانسه جلوگیری شده است. بنابراین در همه کشورها نام کوتاه این سازمان همیشه ISO است.
3- مبانی مدیریت کیفیت
3-1- تغییر در مفهوم کیفیت
اهداف و محتوای مدیریت کیفیت از ابتدای بکارگیری خطوط تولید- که هنری فورد ابداع کننده آن بود- تا به امروز تغییرات فراوانی کرده است. در اروپا به ویژه در سال های اخیر بحث‌های داغی درباره موضوع «کیفیت» آغاز شده و انتشارات فراوان در این زمینه، خود مبین اهمیت آن است. این بحث‌ها موجب گردیده است که به طور روزافزون صاحبان صنایع درباره خط مشی کیفیت خود تفکر کنند و در نهایت استراتژی‌های جدیدی را به منظور بهبود همه جانبه کیفیت، بنا نهند.
بدین ترتیب کیفیت به عنوان یک عامل مهم یا حتی مهمترین عامل تعیین کننده موفقیت یا عدم موفقیت یک شرکت تشخیص داده شد و به عنوان یک مزیت در صحنه رقابت جهانی شناخته گردید.
در نظام بازرسی و همچنین در نظام کنترل کیفیت، سمت‌گیری و توجه به مفهوم کیفیت عمدتاً به سوی ویژگیهای فنی فرآورده معطوف میگردد. همچنین مفهوم رایج و قدیمی کیفیت از دیدگاه اقتصادی، صرفاً به نتایج فرآیند تهیه محصول تکیه می‌کند که بر اساس آن درجه مرغوبیت محصولات و خدمات را تعیین می‌نمایند.
این شناخت که کیفیت به عنوان مهمترین عامل استراتژیکی موفقیت در بازارهای جهانی مطرح است، باعث تغییر تفکر نسبت به تعریف محدود از مفهوم کیفیت گردید. سرانجام این نتیجه حاصل شد که یافتن، ثبت و نهایتاً برطرف کردن اشتباهات، یک حالت تدافعی را به وجود می آورد که با آن در بلند مدت نمی‌توان حتی سهم موجود بازار را نیز حفظ نمود.
این امر منجر به توسعه و گسترش مفهوم کیفیت و علاوه بر آن باعث تعیین ارزش و اهمیت مشخص برای یکپارچه شدن مفهوم کیفیت در استراتژی شرکت ها گردید. با وجود این تغییر در نگرش، کیفیت عملکردی همچنان بخش مهمی از مفهوم کیفیت را تشکیل میدهد. علاوه بر این، مشخصه های کیفیتی دیگری نیز به آن اضافه می شود که بر حفظ ویژگیهای فنی محصول تمرکز نمی‌یابند، بلکه بر اساس نیازهای مشتریان که فراتر از مفهوم عملکردی کیفیت است، منطبق می شوند.
3-2- مفهوم کیفیت
در فرایند تصمیم‌گیری مشتریان که به قضاوت درباره کیفیت محصول و تصمیم به خرید آن منجر میگردد، در کنار مشخصه‌های فنی (مثلاً ساخت قابل اطمینان و مونتاژ بدون عیب و نقص یک خودرو)، مشخصه‌های عملکردی دیگری مانند قیمت، خدمات مناسب در تعمیر و نگهداری، برخورد مطلوب در هنگام شکایات و غیره، نقش مهمی را ایفا می‌نمایند. این طرز تفکر را می‌توان نشأت گرفته از تلقی «ژوزف . ام. جوران» از کیفیت، که آن را «مناسب بودن برای استفاده» (Fitness for use) می‌داند، دانست.
3-3- کیفیت از دیدگاه ایزو 9000
در آخرین ویرایش ایزو 9000 ، کیفیت چنین تعریف شده است:
کیفیت عبارت از درجه و مقیاسی است که بر اساس آن، مجموعه ای از ویژگیهای ذاتی، نیازمندیهای تعیین شده را برآورده کنند.
یادآوری 1- واژه کیفیت ممکن است با صفات ضعیف، خوب و عالی همراه گردد.
یادآوری 2- جزء لایفنک و مخصوصاً پایدار هر چیز را «ذاتی» آن چیز گویند. (کاوش، 1380 ، ص 13)
3-4- واژه‌های عمومی
مقوله- قلم (Entity- Item)
آنچه که بتوان بطور جداگانه توصیف و بررسی کرد. مقوله برای مثال ممکن است یکی از موارد زیر باشد.
- یک فعالیت یا یک فرایند
- یک محصول
- یک سازمان، یک نظام یا یک شخص
- ترکیبی از موارد فوق
فرایند (Process)
مجموعه ای از منابع و فعالیتهای مرتبط به هم که داده‌ها را به ستاده‌ها تبدیل می‌کند. منابع می‌تواند شامل کارکنان، دارایی، تسهیلات، تجهیزات، فنون و روش‌ها باشد.
روش اجرایی (Procedure)
طریقه مشخص شده‌ای برای اجرای یک فعالیت را روش اجرایی می‌گویند.
در بسیاری موارد، روشهای اجرایی به صورت مدون هستند. برای مثال روشهای اجرایی نظام کیفیت. از سوی دیگر هر گاه روش اجرایی به صورت مدون باشد، غالباً اصطلاح «روش اجرایی مکتوب» یا «روش اجرایی مدون» را به کار می برند. یک روش اجرایی مدون یا مکتوب معمولاً شامل این موارد است:
اهداف و دامنه کاربرد یک فعالیت؛ چه کاری باید انجام شود و به وسیله چه شخصی، چه هنگام، در کجا و چگونه باید انجام شود، از چه مواد، تجهیزات و مدارکی باید استفاده شود و چگونه باید آن را کنترل و ثبت کرد.
محصول (Product)
ما حصل انجام فعالیت‌ها یا فرایندها را محصول گویند. یک محصول ممکن است شامل خدمت، سخت‌افزار، مواد فرآیند شده، نرم افزار و یا ترکیبی از این‌ها باشد. بعلاوه یک محصول می‌تواند ملموس باشد (برای مثال قطعات مونتاژ شده یا مواد فرآینده شده) یا غیر ملموس (برای مثال دانش یا مفاهیم) یا ترکیبی از این دو. در ضمن یک محصول می‌تواند به قصد (مثلاً بر ای عرضه به مشتریان) یا بدون قصد (مانند آینده‌ها یا اثرات ناخواسته) باشد.
5-13- بازاریابی
برای اینکه از تلاش و هزینه های صرف شده برای دریافت گواهینامه حداکثر استفاده به عمل آید لازم است شرکت استراتژی بازار خود را برای استفاده بهینه از گواهینامه سیستم مدیریت کیفیت مشخص و برنامه مناسب را تدوین و اجرا کند. (کاوش، 1380، ص 27).
مفاهیم کلیدی که زیر ساخت مدل عملیاتی ایزو و جایگاه تجاری این سازمان را تشکیل می‌دهند عبارتند از: ارزش- مشارکت- بهینه‌سازی
این واژگان خطوط راهبردی اصلی ایزو را به صورت خلاصه بیان می کنند:
·شناخت خدمات رسانی و در صورت امکان پیش‌بینی نیازهای بازار (ارزش)
·حصول اطمینان از حداکثر مشارکت و همکاری تمامی طرف‌ها طی مراحل مختلف کار درون ساختار ایزو (مشارکت)
·بهینه‌سازی مستمر فرایندهای تجاری اصلی سازمان (بهینه‌سازی)، از طریق حفظ و استفاده موثر از منابع لازم برای رفع نیازهای استاندارد و استفاده قابل توجه از فن آوری‌های اطلاعاتی و مخابراتی
برای تحلیل کامل نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و خطرهایی که ایزو در حال حاضر با آنها مواجه است، 5 راهبرد عمده از عناصر راهبردی مربوط، استخراج و تدوین شده است که عبارتند از:
1- افزایش کارایی تجاری ایزو
2- تقویت تأثیر جهانی ایزو و شناسایی این سازمان
3- اشاعه نظام ایزو و استانداردهای آن
4- بهینه سازی روشهای استفاده از منابع
5- حمایت از سازمان‌های تدوین استاندارد ملی در کشورهای در حال توسعه
1- افزایش کارایی تجاری ایزو
الف- فهم بهتر از نیازهای بازار و بهبود مشارکت سازمان‌ها
مهمترین عوامل تأثیر گذار بر کارایی تجاری ایزو در توانایی این سازمان در شناسایی و نیازهای بازار و تضمین حداکثر مشارکت سازمان‌ها در نظام ایزو نهفته است. این دو جنبه با یکدیگر مرتبط بوده؛ چرا که مشارکت بهتر سازمان‌ها باعث درک بهتر نیازهای بازار شده که به نوبه خود افزایش مشارکت شرکت‌ها را به دنبال خواهد داشت. ایزو در صدد است که نیازهای بازار به استاندارد را پیش‌بینی کند تا بدین ترتیب با پیشی گرفتن از بازار بتواند ابتکارهای بهتری را در تدوین استاندارد بکار ببندد.
فهرست مطالب
1- اطلاعاتی درباره سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) .................................
1-1- فراتر از ISO 9000 و ISO 14000 .........................................................................
1-2- نام ISO ..................................................................................................................................
1-3- غیر دولتی ................................................................................................................................
1-4- اختیاری ....................................................................................................................................
1-5- اتفاق نظر ..................................................................................................................................
1-6- وظیفه ISO ............................................................................................................................
1-7- رعایت استانداردها .................................................................................................................
1-8- گواهینامه ISO 9000 و ISO 14000 ....................................................................
1-9- برچسب محصول نیست.........................................................................................................
1-10- علامت ISO .......................................................................................................................
2- سازمان ISO و استانداردهای مدیریت کیفیت ...........................................
2-1- تاریخچه استانداردهای مدیریت کیفیت ..........................................................................
2-2- ISO 9000 – 1994........................................................................................................
2-3- ISO 9000 – 2000 ......................................................................................................
2-4- ISO 14000........................................................................................................................
2-5- QS 9000/ISO TS 16949 ....................................................................................
3- مبانی مدیریت کیفیت.................................................................................
3-1- تغییر در مفهوم کیفیت ........................................................................................................
3-2- مفهوم کیفیت...........................................................................................................................
3-3- کیفیت از دیدگاه ISO 9000..........................................................................................
3-4- واژه‌های عمومی.......................................................................................................................
3-5- مفاهیم مربوط به کیفیت .....................................................................................................
3-6- اصطلاحات مربوط به ابزارها و فنون..............................................................................................
4- نیازمندیهای نظام مدیریت کیفیت.............................................................
4-1- نیازمندیهای 1994 – ISO 9000 ...........................................................................
4-2- نیازمندیهای ISO 9000 – 2000.............................................................................
4-3- نیازمندی های QS 9000/ISO TS TS 16949 ..............................................
5- اجرای استانداردهای مدیریت کیفیت در سازمان.................................................
5-1- تصمیم و مأموریت .................................................................................................................
5-2- خط مشی کیفیت...................................................................................................................
5-3- انتخاب محدوده........................................................................................................................
5-4- طرح‌ریزی پروژه.......................................................................................................................
5-5- تجزیه و تحلیل شرکت و فرایندهای آن ..........................................................................
5-6- ارزیابی مقدماتی .....................................................................................................................
5-7- طراحی نظام مدیریت کیفیت و ساختار مستندات ......................................................
5-8- انتخاب و آموزش ممیزین داخلی .....................................................................................
5-9- مستندسازی نظام مدیریت کیفیت ...................................................................................
5-10- ایجاد ارتباط و انتخاب ممیز..............................................................................................
5-11- استقرار نظام مدیریت کیفیت...........................................................................................
5-12- ممیزی خارجی (ممیزی گواهینامه) .............................................................................
5-13- بازاریابی .................................................................................................................................