نقش خانواده و مدرسه در پیشگیری از بزهکاری کودکان
دوران کودکی اساسیترین دوران برای شکلگیری شخصیت در افراد و رفتن آنها به راه صلاح یا راه تباهی و انحراف است. از این رو تمرکز دولتهای مختلف بر پیشگیری اجتماعی رشدمدار بوده است. به عبارت دیگر نظامهای حقوقی مختلف در جهان به این نتیجه رسیدهاند که ارتکاب جرم، یک اتفاق، حادثه و واقعه که ناگهانی رخ دهد، نیست، بلکه یک مسیر و روند است. در این راستا ،در بررسی بزهکاری، بر چهار منبع کنترل بزهکاری نوجوانان تاکید می شود: وابستگی آنها به پدر و مادر، مدرسه، گروه همسالان و اشتیاق به انجام کارهای عادی و روزمره همگانی، خصوصاً تحصیلات و یافتن شغل ،در یک تقسیمبندی دیگر عوامل کنترل بزهکاری را میتوان-نظارت مربوط به قبل از تولد؛ - مقررات مربوط به بعد از تولّد طفل شامل: 1- ایجاد محیطی آرام و سالم در خانواده و - تأمین آموزش و پرورش مناسب دانست.روابط بین والدین و فرزند، از هم پاشیدگی خانواده و فقدان نظم و تعادل در خانواده، سست شدن عقاید مذهبی و اخلاقی در بزهکاری نوجوانان نقش مهمی دارد.محیط خانواده اولین محیطی است که فرد در آن رشد می کند و هنجارها را می آموزد . علی رغم اینکه بسیاری از عوامل در وقوع بزهکاری اطفال و نوجوانان دخیل اند اما در گام نخست این خانواده ها هستند که نقش تعیین کننده ای در سرنوشت اطفال دارند. چنانکه با تربیت درست می توانند کودک را به راه صحیح هدایت کنند و یا شرایط و محیط را برای تحقق بزهکاری توسط اطفال مهیا سازند . همچنین از بعد دیگر با توجه به نقش مدرسه در پیشگیری از بزهکاری می توان گفت ،مدرسه اولین محیط اجتماعی است که کودک و نوجوان ناچار است خود را با نظم و قوانین آن هماهنگ سازد. این نظم و تربیت مسلماً از قوانین و مقررات حاکم در خانواده رسمی تر و اطاعت از آن لازم است. در این مرحله است که کودک و نوجوان ناسازگار، نامتعادل یا عقب مانده ذهنی که استعداد پیروی از نظم یا هماهنگی با محیط را ندارد، با عدم موفقیت مواجه می شود. این عدم موفقیت به نوبه ی خود به علت سرزنش ها، ملامت های والدین و اولیای مدرسه و اطرافیان و شکسته شدن غرور و احترام کودک باعث تشدید حس سرکشی، عدم علاقه به ادامه تحصیل، رها کردن مدرسه، فرار از مدرسه، ولگردی، معاشرت های ناباب و بالاخره ارتکاب جرم می شود.
کلمات کلیدی: خانواده، مدرسه، پیشگیری، بزهکاری کودکان
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 1
مقدمه. 2
الف- بیان مسئله. 2
ب- پیشینه پژوهش.. 3
د- سوالات تحقیق. 5
ه- فرضیه های تحقیق. 5
و- اهداف تحقیق. 5
ز- روش تحقیق. 5
ح- ساماندهی تحقیق. 5
فصل اول: کلیات تحقیق (مفاهیم، تعاریف) 7
1-1- تعریف مفاهیم 8
1-1-1- خانواده و مدرسه. 8
1-1-1- تعریف خانواده در جامعه شناسی. 8
1-1-1-2- تعریف خانواده در حقوق. 8
1-1-1-3- تعریف مدرسه. 9
1-1-2- تعریف پیشگیری.. 9
1-1-3-تعریف کودک یا طفل. 10
1-1-3-1-تعریف کودک از نظر فقه وحقوق. 10
1-1-3-2- تعریف کودک از دیدگاه کنوانسیون حقوق کودک.. 11
1-1-4- بزهکار و بزهکاری.. 12
1-1-4-1- بزهکاری.. 12
1-1-4-2- بزهکار. 12
1-1-4-3- گروههای بزهکاری.. 13
1-2-مبانی و تقسیم بندی.. 14
1-2-1-کودکان و مفهوم عام مسئولیت.. 14
1-2-1-1-سن مسئولیت کیفری کودکان. 14
1-2-1-2-مفهوم مسئولیت کیفری در اطفال. 14
1-2-1-3-اهلیت جنایی اطفال. 15
1-2-1-4-مسئولیت جامعه در قبال کودکان و بالعکس.. 15
1-2-2-انواع پیشگیری در بزهکاری کودکان. 16
1-2-2-1-پیشگیری از منظر سطوح اجرایی یا تعیین اولویت ها 17
1-2-2-1-1-پیشگیری نخستین یا ابتدایی. 17
1-2-2-1-2- پیشگیری دومین یا ثانویه. 17
1-2-2-1-3- پیشگیری سومین یا ثالث.. 18
1-2-2-2- پیشگیری از منظر زمان اجرا 18
1-2-2-3-پیشگیری از منظر نحوه عمل یا فرآیند اجرا 18
1-2-2-3-1- پیشگیری واکنشی. 18
1-2-2-3-2- پیشگیری کنشی یا غیرکیفری.. 19
1-2-2-4- رویکرد پیشگیری از بزهکاری.. 20
1-2-2-4-1-پیشگیری وضعی. 20
1-2-2-4-2-پیشگیری اجتماعی. 21
1-2-3- مبانی نظری پیشگیری رشدمدار. 23
1-2-3-1-« نظریه تعاملی» تورنبری.. 23
1-2-3-2- نظریه پایه سنی لوب و سمپسون. 24
عنوان صفحه
1-2-4- اصول پیشگیری رشدمدار. 24
فصل دوم:عوامل موثر بر بزهکاری کودکان و جایگاه حقوقی آن. 27
2-1- ویژگی های کودکان بزهکار و نوع جرائم ارتکابی. 28
2-1-1- ویژگیهای رفتاری کودکان بزهکار. 28
2-1-2- ویژگی های اجتماعی اطفال و نوجوانان بزهکار. 28
2-1-2-1- تحصیلات.. 28
2-1-2-2- وضعیت شغلی. 29
2-1-2-3-خشونت دیدگی. 29
2-1-2-4-سابقه فرار از منزل. 29
2-1-2-5- اوقات فراغت،گروه دوستان. 29
2-1-2-6-کمبود محبت.. 29
2-1-3- انواع بزهکاری کودکان و نوجوانان. 30
2-1-3-1- جرائم شاخص.... 30
2-1-3-2- جرائم غیرشاخص یا بزه های ویژه کودکی. 31
2-1-3-2-1-سرقت.. 31
2-1-3-2-2-دعوا و درگیری.. 31
2-1-3-2-3-استفاده از مشروبات الکلی و مواد مخدر. 31
2-2- تاریخچه و نظریات مربوط به بزهکاری.. 32
2-2-1- مروری برتاریخچه بزهکاری.. 32
2-2-2-نظریههای جرم شناختی بزهکاری.. 33
2-2-2-1- نظریه انتقال فرهنگی کجروی.. 33
2-2-2-2- نظریه بیهنجاری مرتن. 34
2-2-2-3- نظریه کنترل. 34
2-2-2-4- نظریه فشار عمومی در بزهکاری.. 34
2-2-3- عوامل مؤثر در بروز بزهکاری.. 35
2-2-3-1-عوامل فردی.. 35
2-2-3-1-1- عوامل ارثی یا ژنتیکی. 36
2-2-3-1-2- عوامل روانشناختی و صفات شخصیتی. 36
2-2-3-1-3-عوامل مرتبط با نوع نگرش افراد به بزه خاص وویژگیهای خاص.... 36
2-2-3-2-عوامل خانوادگی. 36
2-2-3-2-2- فقر مادی خانواده 37
2-2-3-2-3- ستیزه والدین. 38
2-2-3-3-عوامل محیطی. 38
2-2-3-4-عوامل اجتماعی خاص.... 39
2-3-موقعیت حقوقی اطفال وکودکان در قوانین بعد از انقلاب اسلامی. 40
2-3-1-مرحله اجرای قوانین جزایی مصوب سال 1361 و 1362. 41
2-3-2- قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1370. 41
2-3-3- قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 (جدید) 42
2-3-4- قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب 28/6/1378. 43
2-3-5-جایگاه کودکان در قانون اساسی ایران. 44
فصل سوم: موقعیت خانواده و مدرسه در پیشگیری از بزهکاری.. 45
3-1-بررسی نقش خانواده در پیشگیری از بزهکاری.. 46
3-1-1-ماهیت نقش خانواده در پیشگیری از بزهکاری.. 46
3-1-2- نقش تربیتی خانواده در پیشگیری از جرم. 47
3-1-2-1-بعد اجتماعی و شخصیتی. 47
3-1-2-2- بعد اعتقادی.. 48
عنوان صفحه
3-1-2-3-بعد اقتصادی.. 48
3-1-3- شیوه ها و راههای کنترل بزهکاری در خانواده. 48
3-1-3-1- نظارت مربوط به قبل از تولد 49
3-1-3-2- مقررات مربوط به بعد از تولّد طفل. 49
3-1-3-3- پیشگیری زودرس از بزهکاری با رویکرد خانواده مدار. 49
3-1-3-3-1-برنامه مبتنی بر آموزش والدین. 50
3-1-3-3-2-ملاقاتهای خانگی. 50
3-1-3-3-3-برنامه مبتنی بر خدمات مراقبتی روزانه. 50
3-1-3-3-4-خانواده درمانی. 50
3-1-4-سازمان های بین المللی و توصیه های برای پیشگیری رشد مدار. 51
3-1-4-1-ایجاد محیطی آرام و سالم در خانواده 51
3-1-4-1-1- برقراری دوستی و تفاهم بین والدین. 52
3-1-4-1-2-همبازی شدن با کودک و نوجوان. 52
3-1-4-1-3-احتراز از رقابت در جلب محبت فرزندان. 52
3-1-4-1-4-عدم ایجاد ناسازگاری در محیط خانواده 52
3-1-4-1-5-عدم پرخاشگری والدین نسبت به خود و یا نسبت به فرزندان. 52
3-1-4-1-6- پرورش حس اعتماد به نفس.. 53
3-1-4-1-7-ابراز مهر و محبت به فرزندان. 53
3-1-4-2- تأمین آموزش و پرورش مناسب.. 53
3-1-4-2-1- نقش مدرسه. 53
3-1-4-2-2-نقش معلم 54
3-2- آموزش و پرورش و پیشگیری از بزهکاری.. 55
3-2-1-پیشگیری اجتماعی رشدمدار و نقش آموزش و پرورش در آن. 55
3-2-2-ماهیت نقش مدرسه در پیش گیری از بزهکاری.. 56
3-2-2-1-درونی شدن ارزش های اجتماعی در کودکان. 57
3-2-2-2-جایگاه آموزش و پرورش در پیشگیری از جرم رشد مدار. 57
3-2-3-مروری بر راهبردهای مبتنی برآموزش و خانواده در پیشگیری از جرم. 58
3-2-3-1-آموزش خانواده ها نسبت به حقوق و نیازهای کودکان. 59
3-2-3-2-حمایت از کودکان متعلق به خانواده های بدسرپرست.. 59
3-2-3-3-ایجاد پیوند میان خانواده و مدرسه. 59
3-2-4-مروری بر نقش مدرسه و خانواده در پیشگیری از اعتیاد نوجوانان. 60
3-2-4-1-برنامههای تربیتی مدارس.. 60
3-2-4-2-خانواده و اعتیاد نوجوانان. 61
3-2-4-3-برنامهریزی برای محلات اطراف مدارس.. 62
3-2-5-سیاست های پیشگیری در برنامه چهارم توسعه. 62
نتیجه. 63
پیشنهادها 64
منابع و مآخذ 66
چکیده انگلیسی. 69
پروپوزال نقش ادراک خود، نظم جویی شناختی هیجان و سرسختی روان شناختی در پیش بینی بزهکاری نوجوانان
بیان مسأله اساسی تحقیق به طور کلی (شامل تشریح مسأله و معرفی آن، بیان جنبههای مجهول و مبهم، بیان متغیرهای مربوطه و منظور از تحقیق به صورت مستند) :
آسیب های اجتماعی از معضلاتی هستند که مانع پیشرفت و توسعه اجتماعی و باعث هدر رفتن نیروی فعال و جمعیت جوان کشور خواهد شد. بزهکاری[1] نوجوانان یک رفتار غیر معمول و از اشکال انحرافات اجتماعی است و گسترش آن حیات اجتماعی را به خطر می اندازد. انواع بزهکاریها نظیر فرار از منزل، دزدی، اعتیاد، اعمال ضد قانون، اعمال جنسی نامشروع و ... توسط افراد بزهکار انجام می شود.نظریه های مختلف شخصیت و روان درمانی هر کدام سبب شناسی خاصی را برای اختلالات روان شناختی ذکر می کند. پژوهش های انجام شده در خصوص آسیب های اجتماعی نشان می دهد که عوامل مختلف اجتماعی و روانی در رابطه با جرم و بزهکاری موثرند(ساکی [2]و دیگران، 1388) که یکی از آنها نحوه برداشت هر فرد از ویژگی ها و خصوصیات خود بوده و برداشتی است که فرد در مواجهه با شرایط روانی و اجتماعی از خود بروز می دهد.نظریه های خود مفهوم خود پنداره را مناسبترین مفهوم جهت شناسایی اختلالات عاطفی و روانی می دانند. در مدل ادراک خود[3] که دیمون و هارت[4] (1991) ارائه کرده اند مشکلات روانی و عاطفی ناشی از نقص یا تاخیر در استدلال نوجوانان درباره خود مطرح شده است. یافته های تحقیقی نشان می دهد که سطح ادراک خود نوجوانان بزهکار بطور شناختی پایین تر از افراد رشد یافته است بعبارت دیگر اعمال ضد اجتماعی ممکن است بازتابی از عدم توانایی تفکر موثر در مورد خود در ارتباط با دیگران باشد ( همان)نظم جویی شناختی هیجان[5] از جمله متغیر هایی است نقش مهمی در فهم همبسته های رفتاری، هیجانی و وقایع عاطفی منفی ایفا می کند بطوری که نارسایی در نظم جویی هیجان، مکانیسم زیر بنایی اختلال های خلقی و اضطرابی می باشد در حمایت از این ادعا می توان گفت که نشانه های نارسایی نظم جویی شناختی هیجان در بیش از نیمی از اختلال های محورl و در تمام اختلال های شخصیتی محورǁ راهنمایی تشخیصی و آماری اختلال های روانی بازبینی شده چهار اتفاق می افتد.( گروس[6]، 1999) برآبادی و دیگران (1389) در پژوهشی با عنوان خود و بزهکاری نقش درمان یکپارچه نگر در بهبود ادراک خود در بزهکاران معتاد که به روش مطالعه نیم آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل غیر تصادفی روی نوجوانان بزهکار مقیم کانون اصلاح و تربیت مشهد انجام گرفته است به این نتایج دست یافته اند که درمان یکپارچه نگر در ارتقاء سطح تحول ادراک خود، بهبود خود پنداره و افزایش عزت نفس بزهکاران معتاد نقش دارد و پیشنهاد کرده اند که نظام های اصلاحی و امنیتی می بایست کاری بیش از نگهداری و مجازات بزهکاران انجام دهند و آن توسعه مراکز مشاوره و روان درمانی در زندان ها و مراکز نگهداری بزهکاران می باشد.افراد برای تنظیم فرایندهای مختلف هیجانی از راهبردهای متفاوتی استفاده می کنند که یکی از متداولترین آنها تنظیم هیجان با استفاده از فرایندهای شناختی ( نظم جویی شناختی هیجان ) است. فرایندهای شناختی را می توان به فرایندهای ناهشیار ( فرافکنی و انکار ) و هشیار (ملامت خویش، فاجعه سازی، نشخوارگری ) تقسیم نمود. نظم جویی شناختی هیجان بر فرایندهای هشیار تمرکز دارد.(حسنی، 1389)از دیدگاه کوباسا[7] (1979 به نقل از هوگ[8] و دیگران ، 2007) فرد سر سخت کسی است که قادر باشد حوادث را کنترل کند یا بر آنها تاثیر داشته باشد و عوامل فشارزا را قابل تغییر بداند و نسبت به فعالیت هایی که انجام می دهد متعهد باشد و انتظار داشته باشد که این تغییر یک مبارزه هیجان انگیزی برای رشد بیشتر است و آن را جنبه ای عادی از زندگی بداند. هوگ و دیگران ( 2007) نشان داده اند که سرسختی روان شناختی[9] بالا با آشفتگی پایین و کیفیت زندگی بالا ارتباط دارد.بررسی ها گویایی آن هستند که سرسختی با سلامت بدنی و روانی رابطه مثبت دارد و به عنوان یک منبع مقاومت درونی تاثیرات منفی استرس را کاهش می دهد و از بروز اختلال های بدنی و روانی جلوگیری می کند.
[1]- Juvenile
[2]- Saky
[3] - Self Perceptiom
[4]- Dimon & Hart
[5] -Emotional cognitive
[6] -Groos
[7]- kobasa
[8]- Hoge
[9]- Hardines
تاثیر اختلال سلوک در بزهکاری کودکان و نوجوانان
چکیده:
پرداختن به مسائل کودکان و نوجوانان از مهمترین تدابیر اجتماعی در جوامع امروزی است در این میان توجه به کودکان و نوجوانان بزهکار که رشد مطلوب آنان در معرض خطر قرار گرفته است از اهمیت مضاعفی برخوردار است. یکی از مسائل و مشکلات بحرانی جوامع کنونی که توجه بسیاری از روانشناسان، جامعهشناسان و حقوقدانان را به خود جلب کرده است مساله رواج بزهکاری در بین کودکان و نوجوانان است. بنابراین وقتی که مرتکب جرمی شوند نه تنها جامعه هزینه ارتکاب آنرا میپردازد بلکه هزینه ناشی از پرورش یک مجرم و تبعات آن در آینده را نیز متحمل شود. یکی از مهمترین نشانههای گرایش به بزهک
اری در اطفال و نوجوانان اختلال سلوک است که یکی از پرشمارترین اختلالات روانی میباشد که کودکان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار میدهد. اختلال سلوک به صورت رفتارهای ضد اجتماعی آشکار مانند پرخاشگری، بدخلقی، آزار و اذیت و رفتارهای ضد اجتماعی پنهان مانند دروغ گفتن و دزدی و نقض مقررات ظاهر میشود و خصوصیات اساسی این اختلال الگوی تکرار و مزمن رفتار است که در آن حقوق اساسی دیگران یا موازین و اصول اجتماعی متناسب با سن زیر پا گذاشته میشود. توجه والدین و مربیان آموزشی کودکان در تشخیص نشانههای اولیه کمک شایانی در بهبودی این کودکان و بازگرداندن سلامت آنان و پرورش توانائیهای آنان خواهد شد. در این پایان نامه، ضمن بررسی مشکل اختلال سلوک، ویژگیها و سیر تحول آن و ارتباط آن با بزهکاری کودکان و نوجوانان، 26 نفر از اطفال و نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت مورد بررسی قرار گرفت.
این تحقیق بیانگر این واقعیت است که بیش از نیمی از این گروه مبتلا به اختلال سلوک بودند.
کلید واژهها: کودک، نوجوان، بزهکاری، اختلال سلوک
مقدمه
کودکان و نوجوانان سرشار از انرژی هستند و دوران نوجوانی و بلوغ، دوران بی قراری و سرکشی است دورانی که در هر صورتی که امکانات و فرصتها در اختیار نوجوانان باشد در هر زمینه از علم، هنر و ورزش، خلاقیتها و توانائیهایشان را به منصهی ظهور میرسانند هرگاه خانواده و جامعه نسبت به کودکان و نوجوانان بیتوجهه وسهل انگار باشند وکودکی به بزهکاری روی آورده و به زندگی ناسالم عادت کند در بزرگسالی احتمال بازگشت به اجتماع واصلاح وی تقریباً غیرممکن است. کودکان این نونهالان حساس در روند رشد نیاز فراوان به تامین احتیاجات طبیعی، غریزی، عاطفی و اخلاقی دارند. لذا در صورت عدم تامین نه تنها جامعه پذیری آنها دچار وقفه میگردد بلکه فشارهای ناشی از آن موجب آسیبپذیری بعدی آنها خواهد شد بسیاری از والدین، معلمان و سایر بزرگسالان با کودکان و نوجوانانی سرو کار دارند که رفتارهای پرخاشگرانه دارند، دروغ میگویند، به اشیاء اطراف خود آسیب میرسانند نافرمانند و با سایر کودکان در جنگ و نزاعند از آنجایی که این رفتارها مخرب و مشکل آفرینند باید به آنها توجه کافی مبذول داشت هنگامی که این رفتارها شدید و بادوام باشند آسیبهای جدی ایجاد میکنند یکی از عواملی که ممکن است در کودکان و نوجوانان باعث ایجاد بزهکاری گردد اختلال سلوک میباشد اختلالی که با تجاوز مکرر و مستمر به حقوق دیگران مشخص میشود. اختلال سلوک در مقوله اختلالات رفتار اذایی قرار میگیرد این اختلال موجب اختلال کارکرد اجتماعی و آموزش در کودکان و نوجوانان میگردد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده: 1
مقدمه. 2
الف-بیان مسئله: 3
ب- سوالات تحقیق.. 4
ج- پیشینه تحقیق.. 4
د- فرضیه ها 5
هـ- اهداف تحقیق.. 5
و-اهمیت و ضرورت تحقیق.. 6
ز-روش تحقیق: 6
ح - ساماندهی تحقیق.. 7
فصل اول: تعریف و شناخت مفاهیم................................................................................... 8
1-1: مفهوم کودکی: 9
1-1-1- مفهوم بزهکاری: 9
1-1-2-مفهوم نوجوانی: 10
1-1-3- ویژگی های بزهکاری اطفال: 11
1-1-4- انواع بزهکاری ارتکابی توسط اطفال: 12
1-1-4-1- جرایم علیه اموال: 12
1-1-4-2-جرایم علیه اشخاص: 12
1-1-4-3-جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی: 13
1-2:مفهوم و تعریف اختلال سلوک.. 13
1-2-1-تاریخچه اختلال سلوک.. 14
1-2-2- سیر تحول اختلال سلوک: 16
1-3: دیدگاههای نظری.. 18
1-3-1- نظریههای خصلتها (زیستی - اجتماعی) 18
1-3-2- نظریه خصلت بیولوژیکی.. 19
1-3-3- نظریه روانکاوی.. 21
1-3-4- شخصیت ضد اجتماعی.. 21
1-3-5- نظریه یادگیری اجتماعی.. 22
فصل دوم: عوامل وابسته به اختلال سلوک........................................................................ 23
2-1:وراثت... 24
2-1-1-جنسیت: 24
2-1-2-سن: 25
2-1-3-اختلالات روانی: 26
2-1-3-1- ناهنجاری عصبی(نوروژها)یابیماریهای روان نژندی و بزهکاری: 26
2-1-3-2- ناهنجاری جنون یا روان پریشی.. 26
2-1-3-3- اختلال منش یا اختلال شخصیت ضد اجتماعی.. 27
2-1-3-4- الکلیسم و اعتیاد به مواد مخدر. 27
2-2:عوامل محیطی و اجتماعی.. 28
2-2-1:عوامل خانوادگی: 28
2-2-1-1- تعامل والدین – کودک: 29
2-2-1-2-نظارت خانواده 31
2-2-1-3- تعارض و طلاق.. 31
2-2-2-پرخاشگری به عنوان رفتار آموخته شده 32
2-2-3- کودک آزاری و سوء رفتار با کودک.. 33
2-3:عوامل اجتماعی – شناختی.. 33
2-3-1-مدرسه: 34
2-3-2-همسالان: 34
2-3-3- همتایان. 35
2-4:عوامل زیستی و عصب شناختی.. 35
2-4-1- عوامل عصب روان شناختی.. 36
2-4-2- آلاینده های سمی.. 36
2-5: تفکیک اختلال سلوک از سایر مصادیق اختلال رفتاری و ارتباط با آنها 37
2-5-1- عقب ماندگی ذهنی: 39
2-5-2- ناتوانی یادگیری: 40
2-5-3-اختلال شخصیت ضد اجتماعی.. 41
2-5-4-مشکلات اجتماعی، هیجانی و رفتاری.. 43
2-5-5- سایر عوامل: 45
2-6:ملاکهای تشخیص (شاخصه های اختلال سلوک) 45
2-6-1- پرخاشگری: 46
پرخاش به افراد و حیوانات... 46
2-6-2- دروغگویی یا فریب کاری: 47
2-6-3-سرقت: 47
2-6-3-1- جیب بری.. 47
2-6-3-2- کیف قاپی.. 48
2-6-3-3-دخل زنی: 48
2-6-3-4- سرقت وسایل نقیله و لوازم داخلی آن: 48
2-6-3-5-سرقت از منازل: 48
2-6-3-6-سرقت از مغازه ها: 49
2-6-4- نقص جدی مقررات... 49
2-7:ویژگی های کودکان و نوجوانان دارای اختلال سلوک.. 49
2-7-1:ارتباط بین اختلال سلوک و بزهکاری کودکان و نوجوانان. 51
2-8: ارزیابی اختلال سلوک.. 54
2-8-1:ارزیابی مشکلات اجتماعی، هیجانی و رفتاری.. 55
2-8-2- سلسله راهبردهای ارزیابی: 56
2-8-2-1-غربال گری.. 56
2-8-2-2-مداخله های پیش از هنگام. 57
2-8-2-3- تدوین برنامه آموزش انفرادی.. 57
2-8-2-4-اصلاح محیط یادگیری برای مدیریت فعال. 57
2-8-2-5-آموزش رفتار مطلوب... 60
2-9:روش های درمان اختلال سلوک.. 60
2-9-1- آموزش والدین.. 61
2-9-2- برنامه تربیت سازنده: 63
2-9-3-آموزش مهارت های حل مسئله: 63
2-9-4-خانواده درمانی.. 64
فصل سوم: روششناسی تحقیق و تجزیه و تحلیل یافتههای آماری.. 66
3-1:روش شناسی تحقیق.. 67
3-1-1:روش و تکنیک تحقیق.. 67
3-1-2: ابزار جمع آوری اطلاعات... 68
3-1-3: روایی آزمون ها: 68
3-1-4: پایایی آزمون ها 69
3-2:تبین و تعریف جامعه اماری.. 69
3-2-1: روش نمونه گیری.. 69
3-2-2- حجم نمونه. 69
3-3-روش اجراء و تجزیه و تحلیل داده ها 69
3-3-1: روش تجزیه و تحلیل داده ها 70
3-3-2- تجزیه و تحلیل یافته های آماری.. 70
3-4-:مشخصات و ویژگیهای جمعیت مورد مطالعه. 71
3-4-3- توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت تحصیلی.. 72
3-4-4- توزیع پاسخگویان بر حسب مقطع تحصیلی.. 73
3-4-5- توزیع پاسخگویان بر حسب شغل پدر. 74
3-4-6- توزیع پاسخگویان بر حسب شغل مادر. 75
3-4-7- توزیع پاسخگویان بر حسب تحصیلات پدر. 76
3-4-8- توزیع پاسخگویان برحسب تحصیلات مادر. 77
3-5-:آمارهای توصیفی بخش خانواده ، گروه همسالان ، مدرسه. 78
3-5-1- بخش خانواده 78
3-5-1-1-توزیع پاسخگویان بر حسب زندگی والدین.. 78
3-5-1-2- توزیع پاسخگویان بر حسب کیفیت رابطه پدر و مادرشان با یکدیگر. 79
3-5-1-5- توزیع پاسخگویان برحسب رابطه آنها با والدینشان. 80
3-5-1-4- توزیع پاسخگویان بر حسب رفتار والدین با آنها 81
3-5-1-5- توزیع پاسخگویان برحسب رفتاروالدین با آنها به هنگام انجام خطا واشتباه توسط آنها 82
3-5-1-6- توزیع پاسخگویان برحسب میزان اجازه گرفتن آنها ازوالدین و یا کنترل برای ورود وخروج ازمنزل 83
3-5-1-7- توزیع پاسخگویان برحسب میزان کنترل آنها برروابط آنها با دوستانشان. 84
3-5-1-8- توزیع پاسخگویان برحسب خصوصیات اخلاقی والدین.. 85
3-5-1-9- توزیع پاسخگویان برحسب میزان عدم حضور والدین درمنزل به هنگام شب... 86
3-5-1-10- توزیع پاسخگویان برحسب میزان خشونت، فحاشی،کنترل شدید اعضای خانواده نسبت به آنها 87
3-5-1-11- توزیع پاسخگویان برحسب نوع جرایم ارتکابی توسط پدرشان. 88
3-5-1-12- توزیع پاسخگویان برحسب نوع جرایم ارتکابی توسط مادر. 89
3-5-1-13- توزیع پاسخگویان برحسب میزان کوتاهی والدین درتربیت آنها 90
3-5-1-14- توزیع پاسخگویان برحسب میزان علاقمندی آنها ازرفتارهای خلاف وناپسند خانوادشان. 91
3-5-1-15- توزیع پاسخگویان برحسب اینکه بیشترازرفتارکدام عضو خانواده تقلید می کنند. 92
3-5-1-16- توزیع پاسخگویان برحسب اینکه بیشتراز چه کسی درخانواده حرف شنوی دارند. 93
3-5-1-17- توزیع پاسخگویان برحسب اینکه تاکنون تحت تاثیر افرادی که ازآنهاحرف شنوی دارند مرتکب سرقت شده اند 94
3-5-2- بخش گروه همسالان. 95
3-5-2-1- توزیع پاسخگویان برحسب مدت زمانی که با دوستانشان می گذرانند. 95
3-5-2-2- توزیع پاسخگویان برحسب میزان علاقمندی دوستانشان به تحصیل.. 96
3-5-2-3- توزیع پاسخگویان برحسب میزان دستگیری دوستانشان توسط کلانتری.. 97
3-5-2-4- توزیع پاسخگویان برحسب اینکه چه تعداد ازدوستانشان توسط کلانتری دستگیر شده اند. 98
3-5-2-5- توزیع پاسخگویان برحسب میزان مشارکت دوستانشان در انجام کارهای خلاف قانون. 99
3-5-3- بخش مدرسه. 100
3-5-3-1- توزیع پاسخگویان بر حسب میزان تبعیض.... 100
3-5-3-2- توزیع پاسخگویان برحسب میزان اهانت و توهین که در محیط تحصیلشان از جانب اولیای مدرسه تجربه کرده اند. 101
3-5-3-3- توزیع پاسخگویان بر حسب نوع خلافی که همکلاسی هایشان مرتکب می شدند. 102
3-5-3-4- توزیع پاسخگویان برحسب تقلید ازرفتارهای خلاف همکلاسی هایشان. 103
3-5-3-5- توزیع پاسخگویان بر حسب میزان انجام کارهای خلاف در مدرسه شان. 104
3-5-3-6- توزیع پاسخگویان برحسب اینکه تا چه میزان رفتار خلاف ازسوی سایر دانش آموزان نسبت به آنها انجام گرفته است 105
3-5-3-6-1-توزیع پاسخگویان بر حسب نوع خلافی که از سوی سایر دانش آموزان نسبت به آنها انجام گرفته است 106
3-5-3-7- توزیع پاسخگویان بر حسب نظرآنها پیرامون تاثیرمشکلات مدرسه درخلافکاری دانش آموزان 107
3-5-3-8- توزیع پاسخگویان برحسب تمایل آنها به تخریب اموال مدرسه. 108
3-6: آمارهای توصیفی بخش محله، رسانه، سایر جرایم. 109
3-6-1- بخش محله. 109
3-6-1-1.توزیع پاسخگویان برحسب مدت زمانی که باهم محله ای هایشان می گذرانند. 109
3-6-1-2.توزیع پاسخگویان برحسب میزان درگیری و دعوا با هم محله هایشان. 110
3-6-1-3.توزیع پاسخگویان برحسب میزان انجام علنی و آشکار اعمال خلاف قانون در محله آنها 111
3-6-1-4توزیع پاسخگویان برحسب میزان کیف قاپی در محله آنها 112
3-6-1-5توزیع پاسخگویان برحسب میزان وقوع سرقت وسایل خودرودر محله آنها 113
3-6-1-6 توزیع پاسخگویان بر حسب میزان وقوع سرقت از منازل و مغازه ها در محله آنها 114
3-6-1-7.توزیع پاسخگویان بر حسب میزان تقلید از کارهای خلاف هم محله ای هایشان. 115
3-6-2.بخش رسانه. 116
3-6-2-1.توزیع پاسخگویان بر حسب میزان زمان استفاده از تلویزیون. 116
3-6-2-2.توزیع پاسخگویان برحسب میزان استفاده از ماهواره 117
3-6-2-3توزیع پاسخگویان بر حسب میزان زمان استفاده از اینترنت... 118
3-6-2-4توزیع پاسخگویان برحسب میزان زمان استفاده از فیلم. 119
3-6-2-5.توزیع پاسخگویان برحسب میزان علاقمندی آنها به تماشای فیلم هایی با موضوع خلاف وجرم 120
3-6-2-6توزیع پاسخگویان برحسب میزان علاقمندی آنها به تماشای فیلم هایی با موضوع خشونت... 121
3-6-3- بخش ارتکاب جرایم. 122
3-6-3-1 توزیع پاسخگویان برحسب اینکه دررفتار و کردارخودبیشتر از چه کسی الگو برداری می کنند 122
3-6-3-2توزیع پاسخگویان برحسب اینکه توصیه وحرفهای کدام گروه برای آنها مهم است. 123
3-6-3-3.توزیع پاسخگویان بر حسب اینکه اشتباهاتشان را به گردن بقیه می اندازند. 124
3-6-3-4. توزیع پاسخگویان بر حسب اینکه در انجام کارها بی مسئولیت بوده و حقوق دیگران را رعایت نمی کنند. 125
3-6-3-5.توزیع پاسخگویان برحسب اینکه نسبت به احساسات و امیال دیگران بی توجه هستند. 126
3-6-3-6.توزیع پاسخگویان برحسب استفاده از کلمات زشت و رکیک... 127
3-6-3-7. توزیع پاسخگویان بر حسب اینکه آغازگر دعوا هستندو با درگیری و کتک چیزی را می گیرند. 128
3-6-3-8.توزیع پاسخگویان بر حسب اینکه آیا در کودکی ازجیب پدرشان یا دیگران بدون اجازه پول برداشته اند. 129
3-6-3-9. توزیع پاسخگویان بر حسب اینکه به صورت عمدی باعث تخریب اموال دیگران می شوند. 130
3-7:تجزیه و تحلیل سوالات(آمار استنباطی) 131
3-7-1-تحلیل رگرسیون چندگانه. 131
نتیجهگیری.. 136
پیشنهادها 141
منابع: 142
بزهکاری و علل و انگیزه های آن
بزهکاری و علل و انگیزه های آن ، از جمله مشکلات اجتماعی است که از دیرباز چشم تیزبین و ذهن روشن محققین و دانشمندان از آن به دور نبوده است . مطالعة پژوهشهای متخصصان علوم انسانی در طی دو سه قرن گذشته نشان می دهد که عده زیادی از آنان همواره وقت خود را مصروف این مهم کرده اند ،تا شاید کشف علل بزهکاری و از میان برداشت عوامل موثردر پیدایش آن راه گشایی در جهت رفع این آفت اجتماعی باشند. افزایش میزان تبهکاری و بزهکاری از نیم قرن پیش یعنی از اواخر قرن نوزدهم وپس از دو جنگ بین الملل اول و دوم ،که منجر به متلاشی شدن خانواده ها وسرگردانی کودکان گردید، مورد بحث محافل بین الملل قرار گرفت. در سال 1984 در اعلامیه حقوق بشر و اعلامیه های سایر سازمانهای بین المللی لزوم توجه به حقوق اساسی و ارزشهای بشری و حفظ حقوق اساسی و ارزشهای بشری وحفظ حقوق حقه کودکان منظور گردید و به رسمیت شناخته شد.
بزهکاری نوجوانان یکی از انواع ناسازگاری زیستی روانی اجتماعی است و چنانکه لاوری میگوید،
سلوک رفتاری که خود شخص را ارضاء نماید ولی مورد پسند جامعه نباشد سلوک دشوار یا بزهکاری و حتی در برخی موارد جنایت نامیده می شود . صرف نظر از قوانین تدوین شده برای این پدیده، بزهکار دیگر به عنوان یک فرد ضد اجتماعی که برای مصالح اجتماع باید مجازات شود شناخته نمی شود، بلکه جوانی است مبتلا به اختلال در رشد شخصیت که بزه وی نیز با توجه به الگوی شخصیتی و تاثیرات خانواده و رفتار و موازین آنها و شرایتی که جرم اتفاق افتاده است ارزشیابی می شود. بطور کلی، عقاید گوناگونی در مورد افزایش بزهکاری ذکر شده است.
کانگر (1983) ازدیاد جرم و جنایت و تشکیل باندهای بزهکاری را توسط نوجوانان از اختصاصات جوامع کنونی دانسته و معتقد است که تحرک جامعه امروزی از قبیل صنعتی شدن کشورها، ازدیاد مهاجرت، نفوذ فرهنگهای مختلف در یکدیگر ،ازدیاد مشکلات اجتماعی، اختلاف طبقاتی و فقر، فقدان اعتقادات مذهبی و اخلاقیات، منازعات خانوادگی، وغیره انگیزهای برونی و درونی نوجوانان را در ارتکاب بزه تشکیل می دهد.
تحقیقات و آمارها روشنگر رو به گسترش نهادن بزهکاری نوجوانان در اکثر جوامع می باشد. طبق گزارش موسسه تحقیق جرم و جنایت آمریکا(1987)، 90 درصد از نوجوانان آمریکایی حداقل یکبار مرتکب بزهکاری شده اند. همچنین آمار منتشره در سال 1984 در ایالت متحده آمریکا نشان می دهد که 50000 نوجوان به جرم ارتکاب بزهکاری در کانون اصلاح و تربیتی نگهداری می شده اند (پاپالیا و الدز، 1985 ، صفحه 617 ).
گزارش دیگری در همین زمینه نشان می دهد که خشونت و تبهکاری در جامعه آمریکا به طرز روزافزونی رو به گسترش نهاده است. به عنوان مثال در سال 1980 میزان جنایت در حدود 148 درصد و شامل بیشتر از 11 تا 13 درصد کل جمعیت آمریکا بوده است، گزارش دیگری از موسسه تحقیق جرم و جنایت در آمریکا نشانگر این مهم بوده است که بین سالهای 1989ـ1980 میزان جنایت 69% ، تجاوزات جنسی 116 درصد. وبالاخره مشاجرات توام با خشونت 102 درصد نسبت به سالهای قبل افزایش داشته است. این آمار بخصوص در مورد بزهکاری نوجوانان هشدار دهنده بوده، و نشان داده است که بین سالهای 1967ـ1958 در حدود 300 درصد سرقت توسط نوجوانان انجام گرفته است. ضمنا با آمار فوق باید 40% تبهکاری و بزهکاریهای گزارش نشده را نیز اضافه کرد . بطور نسبی بغیر از اتحاد جماهیر شوروی ، سایر کشورهای اروپای غربی آمار مشابهی در این زمینه داشته اند . از کشورهای اروپای شرقی آمار دقیقی در زمینه بزهکاری نوجوانان در دست نیست و به نظر می رسد بزهکاری نوجوانان یا بسیار محدود بوده، و یا با معانی دیگری تعبیر شده است(دی فلوئر و دیگران، 1987 ،صفحه 78).
2ـ بیان مساله :
هرگاه صحبت از بزهکار یا ناسازگاری جوانان و نوجوانان یا اجتماع می شود بلافاصله این فکر به خاطر خطور می کند که از چه راه و با چه وسایلی می توان اعمال ضد اجتماعی و نابهنجار این گونه افراد را پیشگیری و یا کنترل نمود؟
امروزه در اکثر کشورهای پیشرفته دنیا، طرق و وسایل خاصی برای این مسئله حاد اجتماعی در نظر گرفته اند که یکی از آنها تربیت مجدد اطفال و نوجوانان در کانونهای اصلاح و تربیت است . ولی باید توجه داشت برای اینکه بتوانیم نوای جوانی را، که در داخل خانواده خود به خوبی تربیت نشده و بر اثر عدم هماهنگی جامعه خویش به صورت یک فرد بزهکار قانون شکن و ضد اجتماع در آمده است مجددا تربیت نموده وبا اصول و موازین حاکم بر اجتماع تطبیق دهیم می بایستی علاوه بر وجود وسایل و تجهیزات لازم ، وقت و فرصت کافی نیز برای این کار در اختیار داشته باشیم که خود دلیلی بر ارائه خدمات آموزشی در محله های بزهکار خیز است .
امروزه این مطلب مسلم است که جوان یا نوجوانی که به سرقت و جیب بری و قاچاق مواد مخدر و نظایر این گونه اعمال ضد اجتماعی عادت کرده است به صرف توقف سه ماه یا شش ماهه در کانون اصلاح و تربیت تغییر روش نخواهد داد و هرگاه از زندان و یا کانون اصلاح و تربیت آزاد شود مجددا چون حرفه و کار شرافتمندانه نمی داند و ترک عادات قدیمی برایش مشکل است به محیط سابق و زندگی فساد آمیز خود مراجعت خواهد کرد .
بنابراین متفکرین و متخصصین اجتماعات غربی با ابداع و استقرار سیستم صدور حکم محکومیت به مدت نا معین مسئله اصلاح و تربیت و نوجوانان را به نحو مطلوب حل کرده و به موازات آن با تشکیل سازمانهای اختصاصی وابسته به دادگاههای اطفال برای استقرار یک نظم نوین در زندگی بی بندوبار نوجوانان بزهکار و ناسازگار راه حل های جدیدی یافته و بدین گونه از فشار بار دادگاه های اطفال نیز به نحو محسوسی کاسته و تعداد پرونده های ناشی از ارتکاب جرم جوانان بزهکار را بطور چشمگیر تقلیل داده اند .
در کشورهای غربی معمولا در جوار دادگاههای اطفال ، موسسات خاصی وجود دارد (کانون اصلاح و تربیت) که عهده دار تربیت اطفال بی سرپرست بوده و قاضی اطفال این گونه کودکان را به آن موسسات تحویل می دهد . تجربه نشان داده است که تشدید مجازاتها از تعداد قرون وسطائی نتوانسته عامل لازم و کافی برای پیشگیری و اجتناب از ارتکاب جرم و تکرار آنها باشد ولی آموزش توسط نهادهای مختلف شهری بر اساس نیازهای خاصی آن محیط ها توانسته نگرش اعضای آن جامعه خاص را تغییر دهد .
بنابراین باید بدنبال روشهای آموزشی و فرآیندهای آگاهی رسانی که موجب جلوگیری از وقوع جرائم می شود، و از راه کشف آن علل که بیشتر از فساد محیط یا از عکس العملهای احساسات و تمایلات ناآگاه مجرم سرچشمه می گیرد ، از وقوع حوادث ناهنجار و جرائم کاست و شخصیتهای معلول و حادثه جو را از بسیاری کارها که سبب اتفاق جرمها می شود منع کرد .
جامعه شناسی کیفری با اندیشه های نو ، افکار جدید و ارزندهای که مربوط به اعاده حیثیت افراد است ، می کوشد تا واقعیت را بصورتی که باید جلوه گر سازد و بی عدالتیهایی را که تا کنون رواج داشته است و باز هم ادامه دارد به وجهی شایسته آشکار نماید .
علم جامعه شناسی کیفری اثبات می کند که بزهکاران حیوانی وحشی نیستند که باید کشته بشوند، میکروب به شماره نمی آیند که باید در نابودیشان کوشید ، زشت و پلید و نابکار و غیر قابل اصلاح نمی باشند که به دیار نیستی رهسپار گردند . بلکه انسانند و می توانند مانند سایرین دارای اندیشه های عالی و منشها و اخلاقیات شایسته باشند و حتی در زمره بهترین انسانها در آیند به همین جهت ریشارد می نویسد :
که فراموش شده است که بزهکاران میکروب نیستند بلکه انسانند و جرم تنها عیب برخی از افراد استثنایی نیست ، بلکه تهدیدی است اخلاقی که بر رفتار همه مردم ، سنگینی خود را تحمیل می کند .
امروزه به خوبی به ثبوت رسیده است که خشونت و اجرای مکافات باعث ستیزه گری بیشتر بزهکاران می شود و هیچگاه و در هیچ زمانی و مکانی خشونت وسیله ارشاد و اصلاح نیست ، بلکه با آ موزش و آگاهی انسانی به اعضای جامعه می توان پیشگیری یا علاج واقعه قبل از وقوع را انجام داد.
ژرژ ویدال بوسیله آمارهایی که از بزهکاران در فرانسه بدست آورد ، اثبات کرد که رقم جرائم در این کشور و پس از اجرای کیفرهای بسیار سنگین افزایش یافت در حالیکه پس از آموزش های خاص مشروط بطور قابل ملاحظه ای کاهش پیدا کرد وبه همین جهت الن کی استاد تعلیم و تربیت در مورد سیاست کیفری صحیح می نویسد :
نرمش و ملایمت در جلسات آموزش به مراتب با ارزش تر از خشونت و شدت عمل است
پایان نامه بزهکاری زنان
مطالعه علل و عوامل وقوع جرایم در جامعه همواره از مشغله های ذهنی - علمی پژوهشگران آسیب شناسی اجتماعی بوده است. با کشف اولیه این عوامل، کوشش در طبقهبندی آنها دومین گام جامعه شناسان می باشد. در این میان پدیده ی مهم مطالعه در حوزه ی آسیب شناسی جنسیت مجرمان زن همیشه در پرده ای از راز و حریم عفت آلود نهفته است که خود باعث نوعی عدم شناخت و دامن زدن به پاره ای از کج اندیشی ها و تحلیل های غرض آلود بر ضد جنسیت زن از قدیم الایام بوده است. هدف مهم این بررسی مطالعه و کشف عوامل اصلی بزهکاری زنان هم چنین زمینه ها و راهکارهای پیشگیری و بطور کلی موانع بروز جرم زنان می باشد.
مقدمه. 6
مبحث اول: بزه چیست؟ بزهکار کیست؟. 6
اقسام بزهکاری.. 9
مبحث دوم: عوامل موثر بر وقوع بزه 11
محیط فرهنگی.. 11
محیط طبیعی.. 12
محیط اقتصادی.. 12
شناخت مفاهیم جرم و انسانیت.. 13
مبحث سوم: ارکان تعریف جرم. 18
3- تعیین مجارات برای آن فعل. 20
4- جرم با قصد مجرمانه یا تقصیر جزائی صورت گرفته باشد. 20
مبحث اول: بررسی علل بزهکاری زنان. 21
تبیین کجروی.. 22
تبیین زیست شناختی انحرافات (تبیین جسمانی) 22
تبیین زیست شناختی انحرافات زنان. 23
نظریه های جامعه شناختی فردگرایان دربارة انحرافات.. 23
نظریه های آنومی.. 24
نظریة رابرت آگینو، مسنرو روز نفلد: 26
مبحث دوم: ریشه بزهکاری زنان کجاست؟. 30
مبحث اول: جرایم خاص مخصوص زنان: 36
مجازات زندان. 39
مبحث دوم: بزهکاری زنان و مسئولیت کیفری مخففه. 44
مبحث اول: رابطه ارتکاب جرم و داشتن فرصت.. 51
کیفیت جامعه پذیری در زنان. 52
نرخ بزهکاری در نوجوانان پسر و دختر. 53
تکرار جرم در مردان و زنان. 53
مبحث دوم: جرم زدایی از جرایم زنان. 55
واکنش عدالت کیفری.. 55
نتیجه گیر ی.. 57
منابع و مآخذ. 59
بزهکاری زنان
مطالعه علل و عوامل وقوع جرایم در جامعه همواره از مشغله های ذهنی - علمی پژوهشگران آسیب شناسی اجتماعی بوده است. با کشف اولیه این عوامل، کوشش در طبقهبندی آنها دومین گام جامعه شناسان می باشد. در این میان پدیده ی مهم مطالعه در حوزه ی آسیب شناسی جنسیت مجرمان زن همیشه در پرده ای از راز و حریم عفت آلود نهفته است که خود باعث نوعی عدم شناخت و دامن زدن به پاره ای از کج اندیشی ها و تحلیل های غرض آلود بر ضد جنسیت زن از قدیم الایام بوده است. هدف مهم این بررسی مطالعه و کشف عوامل اصلی بزهکاری زنان هم چنین زمینه ها و راهکارهای پیشگیری و بطور کلی موانع بروز جرم زنان می باشد.
مقدمه. 6
مبحث اول: بزه چیست؟ بزهکار کیست؟. 6
اقسام بزهکاری.. 9
مبحث دوم: عوامل موثر بر وقوع بزه 11
محیط فرهنگی.. 11
محیط طبیعی.. 12
محیط اقتصادی.. 12
شناخت مفاهیم جرم و انسانیت.. 13
مبحث سوم: ارکان تعریف جرم. 18
3- تعیین مجارات برای آن فعل. 20
4- جرم با قصد مجرمانه یا تقصیر جزائی صورت گرفته باشد. 20
مبحث اول: بررسی علل بزهکاری زنان. 21
تبیین کجروی.. 22
تبیین زیست شناختی انحرافات (تبیین جسمانی) 22
تبیین زیست شناختی انحرافات زنان. 23
نظریه های جامعه شناختی فردگرایان دربارة انحرافات.. 23
نظریه های آنومی.. 24
نظریة رابرت آگینو، مسنرو روز نفلد: 26
مبحث دوم: ریشه بزهکاری زنان کجاست؟. 30
مبحث اول: جرایم خاص مخصوص زنان: 36
مجازات زندان. 39
مبحث دوم: بزهکاری زنان و مسئولیت کیفری مخففه. 44
مبحث اول: رابطه ارتکاب جرم و داشتن فرصت.. 51
کیفیت جامعه پذیری در زنان. 52
نرخ بزهکاری در نوجوانان پسر و دختر. 53
تکرار جرم در مردان و زنان. 53
مبحث دوم: جرم زدایی از جرایم زنان. 55
واکنش عدالت کیفری.. 55
نتیجه گیر ی.. 57
منابع و مآخذ. 59
تعریف بزهکاری
بزهکاری یک پدیده بسیار پیچیده اجتماعی است که در محیط های اجتماعی مختلف به شکل های متفاوتی دیده میشود. تعریف بزه و رفتار بزهکارانه در هر جامعه ای توسط قوانین حقوقی و هنجارهای اجتماعی آن جامعه مشخص میشود. اگر چه در بیشتر جوامع، بزه به عنوان رفتاری قابل تنبیه از طرف قانون تعریف شده است، اما صرفاً در تبیین آن، مفهوم حقوقی مسئله کافی نیست. بزهکاری به معنای تعدادی متغیر از اعمال ارتکابی علیه احکام قانونی که میتواند ماهیت های مختلفی داشته باشد، وجه مشترک تمام جوامع انسانی است. صرف نظر از موضوع اختلاف ماهیت، این اعمال تقریباً همیشه توسط قانون تعریف و پیش بینی میشود.
در تعریف رفتار بزهکارانه به طور کلی قرن هاست اعمالی مانند قتل، دزدی، نزاع، تخریب، کلاهبرداری، تجاوز، غارت، وحشی گری و آتش افروزی به عنوان رفتار بزهکارانه پذیرفته شده است و تقریباً همه جوامع برای آن تعریف مشخصی دارند. تنها تفاوت مشهود در میزان و نوع تنبیهی است که بر اساس قوانین حقوقی آن جامعه تعیین میشود. علاوه بر رفتار های ذکر شده، رفتار های دیگری هم هستند که بر اساس ارزش ها و تغییر در ارزش ها یا بر حسب زمان و مکان بزه تعریف میشوند و در جُرم شناسی، مورد توجه قرار میگیرند. مثل قوانین مربوط به رانندگی در حالت مستی که در بعضی از جوامع به طور کلی در طول زمان، دگرگون شده تا امروز به عنوان جُرم شناخته شده است و از نظر قانونی و حقوقی مشمول مقررات کیفری میباشد. ماهیت این جرائم با جرائمی که در بالا ذکر شد متفاوت است.
دورکهیم (Durkhim) جامعه شناس فرانسوی بزه را چنین تعریف میکند "هر عملی وقتی جرم محسوب میشود که احساسات قوی و مشخص وجدان جمعی (گروهی) را جریحه دار سازد". بر اساس این تعریف به نظر میرسد که برای تعریف بزهکاری همه جوامع نمیتوانند با یکدیگر هم صدا باشند زیرا قضاوت جامعه در مورد ارزش های اجتماعی ـ فرهنگی باعث میشود عملی جرم شناخته شود، نه خصوصیات آن عمل به همین علت تعریف حقوقی بزه و رفتار های بزهکارانه در اثر تغییر باورها، ارزش های یک جامعه میتواند دگرگون شود دگرگونی هایی که در این موضوع مشاهده میشود، طبیعتاً مطالعه بزهکاری را مشکل کرده و در عین حال گسترش میدهد، تا حدی که امروزه بزه شناسی، دامنه مطالعه خود را به پدیده انحراف از هنجار ها نیز گسترش داده است.
بدین معنا که منحرف ضمن اینکه از نظر قانونی مجرم نیست، اما مجری و مطیع قانون هم نیست از دیدگاه روانشناختی اهمیت موضوع رفتار انحرافی، بیم از رفتار بزهکارانه در آینده را مطرح میکند. با توجه به مقدمه فوق به نظر میرسد که در رویکردهای مختلف به موضوع بزهکاری به گونه ای متفاوت توجه شده است و تعریف بزه از دیدگاه حقوقی، جامعه شناسی و جرم شناسی متفاوت است.
تعریف بزه در رویکرد های مختلف
رویکرد حقوقی جرم
اگر بپذیریم که بزه، تخطی از نظام هنجاری جاری در جامعه است که از طریق قانون جزا میتواند قابل پیگرد باشد، میتوان بزه را هر عملی تعریف کرد که توسط قانون موجب اِعمال کیفر از طرف مقام قضایی است. پیروان این رویکرد هر عملی را که بر خلاف اخلاق و عدالت اجتماعی باشد جرم مینامند و هدف از تدوین قوانین کیفری را جلوگیری از رفتار هایی میدانند که به نحوی به جامعه و افراد آن آسیب می رساند و نظم اجتماعی را مختل می کند.
رویکرد جامعه شناختی
رویکرد جامعه شناختی بزه عمدتاً بر نظریات دورکهیم استوار است. اگر چه این نظریات عمدتاً پیچیده هستند اما تأثیر آن ها در جرم شناسی، غیر قابل انکار است. بر اساس این نظریه همانطور که قبلاً نیز توضیح داده شد "جرم پدیده طبیعی است و از فرهنگ، تمدن و فضاهای هر اجتماعی ناشی میشود". سیر تکاملی فرهنگ ها باعث میشود مفهوم بزه، نوع و کیفیت آن نیز دگرگون شود و تجدّد گرایی نیز در این میان نقش مهمی پیدا کند به همین علت این رویکرد در تعریف بزه به هنجار های اجتماعی توجه میکند و عملی را جرم میداند که بر خلاف هنجار های جامعه باشد و احساسات و وجدان گروهی یا جمعی را متأثر کند.
رویکرد جرم شناسی
از دیدگاه جرم شناسی، ناسازگاری افراد و عمل ضد اجتماعی، جرم نامیده میشود. جرم شناسان نه تنها هر عملی را که طبق قانون برای آن مجازات قائل شده اند جرم مینامند، بلکه معتقدند که اعمالی که در قوانین کیفری برای آنها مجازاتی پیش بینی نشده ولی برای جامعه مضر است، نوعی جرم میباشد و نیاز به بررسی دارد. دیدگاه کلی این رویکرد در تعریف بزه به فعل یا ترک فعل که برای جامعه خطرناک باشد اعتقاد دارد، مانند اعتیاد به عنوان فعل و یا عدم رعایت مقررات رانندگی به عنوان ترک فعل.
تعریف انواع بزه های معمول
در اکثر جوامع اعمال زیر بر اساس تعریفی که برای آن بیان شده است به عنوان جرم شناخته میشود و از نظر قوانین حقوقی مشمول تنبیه هستند.
قتل عمد (Homicide) : عملی که بدون دلیل قانونی سبب مرگ دیگری شود.
تجاوز (Rape): انجام اعمال جنسی و غیر قانونی با زور در مورد زنان.
غارتگری(Robbery) : برداشت و یا قصد برداشت به زور و یا تهدید آمیز متعلقات دیگران.
نزاع (Assault): قصد غیر قانونی در آسیب رساندن و جریحه دار کردن عواطف مردم از طریق لفظی و یا فیزیکی، نوع شدید آن منجر به ضرب و جرح میشود.
تجاوز به حریم(Burglary) : ورود غیر قانونی با زور و یا بدون زور به خانه مسکونی، اداره، کارخانه، محل کار و ... به قصد استفاده و دزدی.
دزدی(Larceny theft) : برداشت ویا سعی در برداشت غیر قانونی اموال دیگران بدون توسل به زور مثل جیب بری .
دزدی وسائط نقلیه (Motor vehicle theft) : برداشت و یا سعی در برداشتن غیر قانونی وسائل نقلیه که به دیگران تعلق دارد.
آتش افروزی (Arson) : ایجاد خسارت عمدی از طریق آتش زدن اموال شخصی دیگران و یا اموال عمومی مردم
کلاهبرداری (Fraud) : قصد عمدی در فریب دادن دیگران به منظور نفع شخصی.
وحشی گری (Vandalism) : غارتگری خصمانه، وارد کردن خسارت به عمد به اموال خصوصی و یا عمومی مثل شکستن شیشه های اماکن عمومی و حمله به مردم.
فحشا (Prostitution) : انجام رابطه نامشروع و غیر قانونی جنسی و یا تبلیغ آن.
رویکرد ها در مورد علل بزهکاری
دیدگاه های مختلف در مورد علت بزه باعث طرح رویکردهایی به عنوان چارچوب نظری در این مورد شده اند که در ذیل به شرح آن ها میپردازیم:
نوع فایل: word
سایز:18.9 KB
تعداد صفحه:17
بزهکاری چیست؟
بزهکاری یک پدیده بسیار پیچیده اجتماعی است که درمحیط های اجتماعی به شکل های متفاوتی دیده می شود منظورازبزه ارتکاب عملی است که قوانین جزایی وکیفری آن….
مقدمه
آینده کشوروجامعه بلکه آینده کل جهان را بردوش نوجوانان وجوانان باید ساخت زیرا نوجوانان امروز بزرگسالان یازنان ومردان هستند. نوجوان رامی توان همچون پرنده هزاربالی دانست که درپرشتاب ترین دوران زندگی به هرسو پرمی کشد تاسرانجام درآنجا که دل باخته است .آشیان گیرد اما پرنده های پروبال سوخته ای نیز هستند که عاقبت کنج ویرانی رابر می گزیند وجامعه درمانده ترازخودرادر سوگ حاشیه زیستی خویش می نشاند .
شکل گیری وپدیده آیی بزه وجرم درسنین نوجوانی وجوانی امری ناآگاهانه نیست بلکه روندی تدریجی درگذر زمان دارد به عبارت دیگر بزهکاری رفتاری است آموخته نه فطری ممکن است ریشه های آن ازاوایل طفولیت، دوران خردسالی درنظام روانی فرد مستقر شده باشد بی تردید فضا ومحیط خانوادگی دراین امر، بسیار تاثیر گذار است .به عبارت دیگر نوجوانی دوره جالبی است، زیرا برای هرعبارتی که درنوجوانان بکار می رود مفهوم مقابل وضدبرآن می تواند قرار گیرد مثلاً نوجوانان باوالدین خودسازگاری دارند ، ویانوجوانان علیه والدین خویش شورش وطغیان می کنند.
به نظر می رسد که اختلاف عمده نوجوانان با والدین ودیگربزرگسالان ، درزمینه کسب آزادی به منظور آزمودن انواع نقش ها وفرصت هاست ، تابتواند الگوهای جدید احساس ، افکار واعمال رافرا گیرند. بااین حال عده ای ازنوجوانان بیش ازبقیه ، از آزادی بهره مند وبیش ازسایرین ازآن استفاده می کنند. خوشبختانه اکثریت نوجوانان ازمعیارها وشیوه های رفتاری والدین خودچندان هم دور نمی مانند ، ودوره ی نوجوانی به بزرگسالی راباموفقیت وحل مشکل می گذرانند. درحالی که عده ای عظیم نظم اجتماعی بسوی فرهنگ بزهکاری ، انحراف پیدامی کنند متاسفانه آمار قطعی ازتعداد بزهکاران درجامعه وجودندارد، زیرا اصولاً آماردقیق وروشنی ازمیزان بزهکاری وجرائم حتی درکشورهای مختلف دنیا به علل زیر وجودندارد یاگزارش نمی شود،تحت آنکه اعمال بزهکارانه درجوامع وکشورهای مختلف وحتی طی زمان های متفاوت دریک کشور متغیر است دوم: آنکه همه افراد بزهکار الزاماً به چنگ قانون گرفتار نمی شوند .سوم آنکه چه بسیار افرادی که بزهکار نیستند، صرفاً بخاطر یک رفتار که ممکن است ناشی ازانگیزه هایی که جز بزهکاری است به دام قانون گرفتار آیند.
بزهکاری ، برخلاف تصور بعضی ها به قرن معاصر اختصاص ندارد وتاریخ آدمی پرازانواع جرم هاوجنایت امروزه بزهکاری به عنوان یک مشکل اجتماعی ، امنیت افرادوجامعه راتهدید میکند.بسیاری ازبزهکاران جوان درمعرفی خطر دستگیری ، طلاق، الکسیم اعتیادبه موادمخدر، بیماریهای جسمی وروانی وارتکاب اعمال تخریبی هستند .ازاین روموضوع بزهکاری نوجوان وجوان شایسته توجه ومطالعه لازم می باشد تادر درجه اول ازآن پیشگیری به عمل آید تادرصورت لزوم نیز به معالجه ودرمان آن اقدام شود.تعریف بزهکاری:
بزهکاری یک پدیده بسیار پیچیده اجتماعی است که درمحیط های اجتماعی به شکل های متفاوتی دیده می شود منظور ازبزه ارتکاب عملی است که قوانین جزایی وکیفری آن واضع نموده باشد تعریف بزه ورفتار بزهکارانه درهرجامعه ای توسط قوانین حقوقی وهنجارهای اجتماعی آن مشخص می شود.اگرچه دربیشتر جوامع ، بزه به عنوان رفتار قابل تنبیه ازطرف قانون تعریف شده است، اما صرفاً درتبین آن، مفهوم حقوقی مسئله کافی نیست.
بزهکاری به معنای تعدادی متغیر از اعمال ارتکابی علیه احکام قانونی که می تواندماهیت های مختلفی داشته باشد وجه مشترک تمام جوامع انسانی است.صرف نظر ازموضوع اختلاف ماهیت، این اعمال تقریباً همیشه توسط قانون تعریف وپیش بینی می شود.درتعریف رفتار بزهکارانه پذیرفته شده است وتقریباً همه جوامع برای آن تعریف مشخصی دارند .
تنها تفاوت مشروط درمیزان ونوع تنبیه است براساس حقوقی آن جامعه تعیین می شود، ازخط لحاظ تکنیکی نوجوان بزهکار کسی است که متهم به ارتکاب رفتار ضد اجتماعی ویا قانون شکنی است ، ولی به علت آنکه به سن قانونی ( معمولاً هجده سالگی ) نرسیده است ،مانند یک مجرم بزرگسال مجازات نمی شود رفتار نوجوان بزهکار موجب می شود تابه چنگ قانون بیفتد.زیرا رفتار ونه تنها خود نوجوان ،بلکه دیگرافراد و احتمالاً جامعه رانیز به مخاطره انداخته است. چنین نوجوانی همان کودک دیروزی است که درجستجوی محرکهای بیرونی لذت بخش است که بتواند به ازای ازدست دادن کودکی پایان دهد وازطرف دیگر نگران هویت جدیدی است که میتواند منشاء میل وعدم جدایی ازوضع گذشته باشد .
نوع فایل: word
سایز:15.1 KB
تعداد صفحه:13
علل بزهکاری نوجوانان
بزهکاری پدیده اجتماعی جهانی است که معمولاً برای جرایم نوجوانان زیر 18 سال به کار برده می شود. گرچه، جوامع گوناگون برحسب وضعیت اقتصادی و اجتماعی خود با انواع متفاوتی از آن روبه رو هستند. در همه جوامع انسانی اصطلاح بزهکار در مورد افرادی به کار برده می شود که اعمال خلاف قانون یا موازین مذهبی آن جامعه انجام می دهند. با توجه به این که احکام در جامعه های گوناگون متفاوت است، فرد متخلف در یک جامعه، ممکن است در جامعه دیگر از تخلف مبری باشد.
در کشور ما بزهکاری به مجموعه کل جرایمی گفته می شود که در صورت ارتکاب، مجازات هایی از قبیل قصاص، دیات، حدود و تعزیزات را در پی دارد.
هر روز در کنار ما جرایم متعددی به وقوع می پیوندد و با تورق روزنامه ها، در صفحه حوادث با انواع بزهکاری آشنا می شویم: چاقوکشی، ضرب و جرح، دزدی، تجاوز و وقتی از خیابان عبور می کنیم سازمان هایی نظیر کانون اصلاح و تربیت، نیروی انتظامی، و دادگاه هایی را می بینیم که برای مجازات این گونه افراد به وجود آمده اند. ولی تا حالا فکر کرده ایم چه عواملی در به وجود آوردن فرد بزهکار مؤثر است؟ پیچیدگی عوامل مؤثر در پدیده بزهکاری سبب شده است که هر گروه از محققان آن را از دیدگاهی خاص بررسی کنند. روان شناسان و روان پزشکان از دیدگاه روان شناختی، حقوق دانان از دیدگاه جرم شناسی و مسایل کیفری، پزشکان و زیست شناسان از نظر عوامل مؤثر زیستی و بالاخره جامعه شناسان از دید آسیب شناسی اجتماعی.
انتشار اولین گزارش راجع به دادگاهی ویژه نوجوان در سال 1899 ، باعث شده بسیاری از اندیشمندان به مطالعه بزهکاری بپردازند و عوامل موثر آن را بشناسند و از دیدگاه های مختلف آن را بررسی کنند ولی هیچ نظریه واحدی نتوانسته تأثیر متغیرهای مستقل فردی و اجتماعی را بر فرد بزهکار تبیین کند. دو نظریه که بیش از همه به آن ها توجه دارد یکی «نظریه کنترل اجتماعی» دورکیم است که هیرشی آن را با مسئله بزهکاری تطبیق داده و دیگری نظریه «پیوندهای افتراقی» است که در اصل ساترلند و کرسی مطرح کرده اند.
نوع فایل: word
سایز:6.87 KB
تعداد صفحه:5
ریشه یابی بزهکاری اطفال و نوجوانان
مقدمه:
در این مقاله مجال بررسی عناصر مادی و قانون جرایم را نداریم و اندک نظری به عنصر روانی می اندازیم البته بررسی انگیزه و نقش آن در تکوین جرم: بنابراین با طریح چند سؤال بحث اصلی را آغاز می کنیم: جایگاه عنصر روانی در میان عناصر سه گانه تشکیل دهنده پدیده جنائی چیست؟ انگیزه چیست و جایگاه آن در تشکیل پدیده مجرمانه چیست؟ ارتباط عوامل موثر در رکن روانی (عمد و خطای جزائی) با انگیزه یست؟
آن چه در علم حقوق به آن پدبده جنایی(1) می گویند، فقط از انسان و آن هم فقط درجوامع انسانی واقع می شود اما خوشبختانه اعمالی که از انسان سر می زند منحصر به همین پدیده نیست. از انسان هزاران عمل خوب و بد دیگر صادر می شود که فقط یکی از آنها پدیده جنایی نامیده می شود و مرتکب را در معرض مجازات یا اقدامات تا مینی قرار می دهد بنابراین باید طریقه و روشی نتخاب گردد که به وسیله آن بتوان پدیده جنایی را از سایر اعمال انسانی تفکیک نمود. اصولی ترین طریقی که برای تفکیک پدیده جنایی از سایر اعمال انسانی وجود دارد همان «تعیین مجازات یا اقدامات تامینی» برای پدیده جنایی است.
بیگمان ، جوامع بشری در هر شرایطی به همزیستی مسالمت آمیز با همنوعان خود نیازمند هستند. آنچه مسلم است تا امروز به دلیل اختلافات زیر بنایی و ریشه ای مختلفی از جمله در مسا ئل عقیدتی ، فرهنگی و مذهبی و در عین حال تفاوت هایی که در معیارهای سنجش ارزش ها در حیطه های گوناگونی وجود داشته ، یک توافق و تفاهم عمومی و جهان شمول استقرار نیافته است. وانگهی ، تمام انسان ها از هر قوم و قبیله ، نژاد و مذهب ، دین و عقیده اتفاق نظر دارند که یکی از محوری ترین اعمال فردی و اجتماعی ،تربیت و هدایت درست کودکان برای آینده می باشد . اقدامی که شرط ضروری و انکار ناپذیر رشد و ترقی جامعه ی انسانی تلقی می شود .
نوع فایل: word
سایز:5.50 KB
تعداد صفحه:3