حضرت سلیمان علیهالسلام در قرآن و روایات
حضرت سلیمان علیه السلام یکی از انبیای مقرب درگاه الهی میباشد. آن حضرت مانند پدر بزرگوارشان حضرت داود علیه السلام دارای خصوصیات اخلاقی بودند که توانستند بدان وسیله به درجات رفیع قرب الهی نائل آیند. نعم العبد بودن، اوابیت، خلق نیکو، شکرگذاری برای نعمات الهی و کفران نعمت ننمودن و ...، از خصائصی است که به ایشان سیر صعودی داد. اما از نظر عهدین، آن خلق عظیم که ما به او نسبت می دهیم کاملاً بی اساس و بیهوده است. عهدین، نسبت های ناروا و بی جایی به ایشان میدهد که البته در کتب اسلامی با ادله قوی، این تهمت ها از دامان پاک آن حضرت و پدر و مادر بزرگوارش، پاک میشود. در قرآن که کتاب الهی، مسلمانان است، آیات فراوانی در مورد حضرت سلیمان، آورده شده و تفاسیر بسیاری بر آن نوشته شده است. این آیات نشان دهنده آن است که حضرتش، قدرت های فراوانی در اختیار داشتند اما این قدرت ها، ایشان را از مسیر تمامی پیامبران الهی، جدا نکرد، بلکه به کمک آنها توانست همگان (از جمله ملکه سبا) را به سوی حق راهنمایی کند. در مورد آیات قرآن، بهانه جویان، شبهاتی آفریده اند که البته عالمان اسلامی به تمامی آنها جواب محکم داده اند. در مورد حضرت سلیمان علیه السلام روایات فراوانی نیز آورده شده است که یقین ما را درباره سرشت پاک آن حضرت دو چندان می نماید.
مقدمه
حمد و سپاس مخصوص توست ای پروردگار عالمیان، ای که نعمت های پی در پیت، مرا از انجام وظیفه شکر گذاری غافل کرده و فیضان دریای فضل و کرمت، مرا از ستایش، عاجز گردانید و عطای پیوسته ات مرا از ذکر محامد جمالت بازداشته و زحمت های متوالیت، مرا از نشر و بیان نیکویی هایت ناتوان ساخته.
خداوندا! آن کیست که شیرینی محبتت را چشید و جز تو کسی را خواست؟ و آن کیست که به مقام قرب تو انس یافت و لحظه ای روی از تو گردانید؟ الهی ما را از آنان قرار ده که برای مقام قرب و دوستی خود برگزیده ای و خالص برای عشق و محبتت نموده ای.
پیامبران الهی، انسان های مقرب نزد پروردگار، بودند. ایشان هیچ گاه و در هیچ صورتی روی خود را از سمت بارگاه الهی برنگردانیده و حتی در پستی های زندگی از شکر گذاری نزد خداوند بلند مرتبه دست نکشیده اند.
یکی از انبیای مقرب درگاه الهی، حضرت سلیمان علیه السلام میباشد. آن حضرت دارای ویژگی هایی میباشد که در میان انبیای دیگر، نادر است. به طور کلی خداوند به ایشان، سه منبع قدرت مال و علم و حکومت را عطا فرموده و نیروهای آسمانی و زمینی دور از دسترس همگان، که همان باد و جنیان هستند را در اختیار ایشان قرار داد.
کلید واژه: سلیمان= پر از سلامتی . 2- قرآن = کتاب آسمان مسلمانان.
اینکه آن حضرت با داشتن چنین قدرت هایی، از وظایف الهی خود باز نماند و شیطان نتوانست تا آخر عمر، او را اغوا نماید، به دلیل برخورداری از فضایل اخلاقی بسیار است. این فضایل که خداوند نیز در قرآن از آنها یاد میکند (نعم العبد و اواب و ...)، باعث شد تا هیچگاه از هدف والای خود (هدایت)، که همان هدف تمامی پیامبران الهی میباشد، دور نشود و همچنان در طول زندگانی، سیر صعودی به سوی پروردگار جهانیان داشته باشد.
این پایان نامه، متشکل از سه بخش میباشد. در بخش اول نگاهی به زندگانی آن حضرت می اندازیم. ابتدا کمی با پدر او آشنا می شویم. بعد از آن به خصوصیات خلقی و خلقی آن حضرت می پردازیم و در آخر، از منظر عهدین به آن حضرت می نگریم و نگاه عهدین به آن حضرت را نقد می کنیم.
در بخش دوم، از منظر قرآن به حضرت سلیمان علیه السلام می نگریم و به تفسیر آیاتی که در مورد آن میباشد می پردازیم. در آخر شبهاتی چند در مورد این آیات را آورده به آنها جواب می دهیم.
در بخش سوم که آخرین بخش است، روایاتی که در مورد حضرت سلیمان علیه السلام است را آوردهایم.
در آخر امید آن دارم که این تحقیق بتواند، خصوصیاتی را که انسان باید دارا باشد تا به کمال الهی برسد، را بر ما بشناساند و خواننده را در رسیدن به قرب الهی کمک نماید. انشاء ا...
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه. 1
فصل اول: کلیات و پیشینه، تعریف و تبیین موضوع. 3
ضرورت و اهداف تحقیق.. 5
پیشینه موضوع. 6
فرضیه ها یا سوالات اصلی و فرعی.. 8
روش تحقیق.. 9
زمان بندی مراحل انجام تحقیق.. 9
عناوین کلی و جزئی.. 10
فصل دوم: حضرت داود و حضرت سلیمان علیهما السلام. 11
آغاز کار سلیمان.. 13
نعتمهایی که خداوند به سلیمان داد. 14
پدر بزرگوار او« حضرت داود علیه السلام». 15
فصل سوم : صفات خلقی و خلقی حضرت سلیمان.. 19
الف: صفات خَلقی او. 19
ب: صفات خُلقی او؛ از نگاه قرآن.. 20
1- نعم العبد بودن.. 20
2- اواب بودن.. 22
عنوان صفحه
3. علم و حکمت سلیمان.. 24
4. ادب سلیمان (علیه السلام) 27
فصل چهارم: سلیمان در عهدین و نقد آن.. 30
نسل داود و سلیمان.. 30
نسل سلیمان پادشاه. 31
ادب سلیمان (درخواست سلیمان از خدا؛) 31
دعای سلیمان برای کسب حکمت.. 33
سلیمان خانه خدا را میسازد. Error! Bookmark not defined.
دیدار ملکه سبا با سلیمان.. 37
مرگ سلیمان.. 38
ندای حکمت.. 39
چند غزل از غزلهای سلیمان (علیه السلام) 40
نقد عهدین.. 40
بتکده های سلیمان ویران میشود. 43
رد اتهامات.. 44
بخش دوم:
حضرت سلیمان علیه السلام در قرآن و پاسخ به بعضی از شبهات پیرامون آن
فصل اول: ملک و حکومت و کارگزاران حضرت سلیمان علیه السلام. 45
فصل دوم: علم و حکمت حضرت سلیمان «علیه السلام». 69
عنوان صفحه
اوابیت حضرت سلیمان (علیه السلام) 73
سلسله اوابین.. 75
فصل سوم : هدهد و دعوت از ملکه سبا و اسلام آوردن او. 79
درس نظارت به زمامداران.. 80
درس آزادگی.. 83
نظام مشورتی.. 96
نپذیرفتن هدیه. 102
سرانجام کار ملکه سبا 114
فصل چهارم : وراثت سلیمان و آشنایی با منطق حیوانات.. 115
وراثت سلیمان.. 120
سمبل قدرت.. 121
آشنایی با منطق حیوانات.. 127
فصل پنجم : امتحان از حضرت سلیمان (امتحان سلیمان و طلب مشیت الهی) 132
پناه بردن به خدا از آزمایش... 137
فصل ششم: حضرت سلیمان علیه السلام و لقا پروردگار. 139
فصل هفتم: شبهات و پاسخ به آنها 142
بخش سوم:حضرت سلیمان علیه السلام در روایات
فصل اول : حضرت سلیمان علیه السلام و صفات اخلاقی.. 150
روایات در مورد سوره ص32. 153
عنوان صفحه
روایات در مورد سوره سبا آیه 12. 154
سفره مهمانی و سفره شخصی حضرت سلیمان (ع) 157
چهار صفت از صفات اخلاقی.. 157
اعتکاف حضرت سلیمان.. 158
روزه حضرت سلیمان.. 158
قضاوت در مورد باد. 159
بهشت.. 160
سلیمان(ع) و خانه کعبه. 160
عشق حقیقی و پند پذیری ایشان از پیرامون خود. 160
سلیمان و آیه شریفه بسم الله الرحمن الرحیم. 163
فصل دوم : حضرت سلیمان علیه السلام و ملک و حکومت و کارگزاران او. 164
تماثیل. 171
فهمیدن زبان موجودات.. 171
اسم اعظم. 173
انگشتر. 173
جانشینی سلیمان.. 175
قبض روح آن حضرت.. 177
عنوان صفحه
نتیجه گیری.. 178
فهرست منابع فارسی.. 179
فهرست منابع عربی.. 181
نقش هنر و ادبیات در آموزش دینی و قرآن
چکیده
قبل از آنکه بخواهم به نقش هنر و ادبیات در آموزش دینی و قرآن بپردازم لازم است از وضعیت تعلیم و تربیت دینی دانش آموزان در نظام آموزشی فعلی تصویر روشنی ارائه دهم .
در دهه اخیر مدارس تلاشهای زیادی را برای تربین دینی چه به صورت رسمی و غیر رسمی داشته اند در فعالیت رسمی تربیت دینی ، در مدارس ، شامل دروس دینی و قران است که " دین " به عنوان یک درس رسمی و در زنگی خاص با نمره و تکلیف شب و غیره ... مطرح می باشد . که در این فعالیت رسمی کتابهای دینی ما از کم جاذبه ترین کتابهای درسی در مدارس و شاید درس دینی نیز از ناخوشایند ترین درسها برای دانش آموزان باشد چرا که کتابهای تعلیمات دینی ما بدون توجه به نیازهای روحی ، روانی و ویژگیهای رشد و ... تدوین شده است . اما در طی پنج سال اخیر اقدام بسیار مناسبی در مقاطع مخالف در امر تالیف کتابهای دینی و قران صورت گرفت که در این راستا تغییر نام کتاب دینی به هدیه های آسمان ، دین و زندگی و آنهم با محتوای غنی و زیبا و منطبق بر نیازها و علایق و نگرشهای ، ... فراگیراین که این امر کاری است بس ارزشمند و شایسته تقدیر . اما زیباتر از آن زمانی است که معلمین ما بتوانند این محتوای زیبا را با شیوه های کار آمد ، جالب ، خلاق و ... به فراگیران ارائه نمایند بدین منظور باید به تاثیر درونی تربیت دینی توجه شود و از فعالیتهای غیر رسمی آن که بیشتر حاصل تلاش معلمین ،مربیان تربیتی و خود فراگیران است در امر تربیت دینی بهره گرفته شود . که قطعاً با بهره گیری از هنر و ادبیات می توانیم با تلفیق شیوه های رسمی و غیر رسمی در قالبهای مختلف هنری و ادبی از جمله ، بازی ، نمایش ، قصه گویی ، داستان ، دکلمه ، شعر ، تئاتر ، پانتومیم و ...
در تربیت دینی و قران فراگیران گامهای بلند و موثری را برداریم که در این مقاله بنده سعی نموده ام تا حد امکان شیوه های کاربردی در امر بهره گیری از ادبیات و هنر را در آموزش دین و قران معرفی نمایم .
و آخرین سخن اینکه فراموش نکنیم
مساجد قدیمی درخت توت یا گردویی داشتند بچه ها می رفتند مسجد تا گردو بخورند آن که مسجد را می ساخت حتماً درخت باروری را هم وقف مسجد می کرد . مسجد هم جای بازی بچه ها بود و هم جای تکبیر گفتن و خود نمایی کردن و هم جای توت و گردو خوردن چون بچه بودند لازم نبود که حتماً در صف نماز جماعت بایستند اما با فضای مسجد آشنا می شدند
و برای آینده آماده . پس امیدوارم آنچه که ما امروز می سازیم کمتر از آنچه که پیشینیان ما ساخته اند نباشد .
انشاالله
پاورپوینت شیوه قرآن در داستان پردازی با تاکید بر داستان های حضرت موسی ( ع )
قرآن کریم از زمان نزول تا کنون از جنبه های مختلف مورد توجه صاحب نظران بوده یکی از آنها موضوع داستان های قرآن است .
در این تحقیق به شیوه قرآن در داستان پردازی پرداخته شده است .
پرسشهای تحقیق
الف) آیا داستان های قرآن هدفمند و آموزنده هستند ؟
ب) روش قرآن در بیان داستان چگونه است و چه تفاوتی با داستان نویسی مرسوم دارد ؟
ج) روش دعوت حضرت موسی ( ع ) در بین قوم خود چگونه بود ؟
د) دیدگاه قرآن درباره بنی اسرائیل چیست؟
ضرورت و پیشینه تحقیق :
الف ) ضرورت :
گر چه در زمینه قرآن فعالیت های زیادی از جمله قصص انبیاء ، تفاسیر و تاریخ قرآن فعالیت های بسیار ارزشمندی انجام گرفته ، اما موضوع پرداختن به شیوه قصه نویسی در قرآن ، کمتر مورد توجه بوده است .
ب) پیشینه :
سه گروه از محققان وقرآن پژوهان مسلمان به قصص قرآن توجه داشته اند :
1- قرآن پژوهان مخصوصا“ مفسران
2 – محدثان
3- مورخان
هدف تحقیق :
هدف از انجام تحقیق حاضر ، پاسخ به سوالات مطرح شده در تحقیق است . مضافا“ اینکه در تحقیق به برخی نکات تربیتی در داستان حضرت موسی به طور خلاصه اشاره می شود. همچنین تحقیق به دنبال اثبات این نکته است که روانشناسی تربیتی می تواند بهره های فراوانی از نکات نهفته در داستان های قرآنی ببرد .
چه اینکه نکات تربیتی و نکات روانشناختی به صورت غیر مستقیم در داستان های قرآن از جمله داستان بنی اسرائیل بیان شده است.
نگاهی به علم از دیدگاه قرآن و احادیث
چکیده
این مجموعه که پیش رویتان قرار دارد، کاری است تحقیقاتی در مورد علم، این مقاله تحقیقاتی علم را از منظر قرآن و احادیث و روایات مورد بررسی قرار داده است. همه ما می دانیم که علم و دانش از اهمیت و جایگاه ویژه ای در دین و آئین ما برخوردار میباشد آیات فراوان و احادیث و روایات زیادی در این مورد نقل شده است؛ از طرف دیگر علم و دانش استوارترین وسیله ای است که امور اجتماعی و وضعیت زندگی ما را به خوبی اداره میکند و بر آدمی لازم است که تا آن جا که توانایی دارد در این راه قدم بگذارد و از این نعمت الهی که به ما ارزانی شده به نحوه شایسته بهره ببرد. به همین خاطر هدف این مجموعه اینست که تا جایی که امکان دارد جایگاه و ارزش و اهمیت علم را از طریق آیات و روایات و همچنین احادیث برای خوانندگان آشکار سازد. این مقاله از هفت قسمت تشکیل شده است و در هر قسمت آیات و احادیث مربوط به آن نقل شده است. به عنوان مثال قسمت اول در مورد علم در قرآن است. در این قسمت آیاتی از قرآن کریم که مربوط به علم میشود جمع آوری شده است و در این بخش نوشته شده است و یا مثلاً در قسمت جایگاه علم، احادیث و روایات مربوط به این بخش از منابع مختلفی جمع آوری شده است و در این قسمت نوشته شده است. در واقع هدف کلی این مجموعه این بوده است که علم که اینهمه در موردش تأکید شده است را از جنبه های مختلف به خوانندگان عزیز بشناسد. این چند جمله چکیده ای بود در مورد معرفی این مجموعه مقاله که انشاء ا… مطالعه خواهید کرد.
مقدمه
علم چیست؟ اگر به ظاهر کلمه نگاه کنیم از سه حرف ساده تشکیل شده است. اما همین کلمه ساده در خودش معنای وسیع و گسترده ای دارد. علم در فرهنگ دهخدا به معنای دانستن، تعیین کردن، دریافتن، ادراک، استوار کردن، انفاق، معرفت دقیق و با دلیل بر کفیات مهینه و یا حضور معلوم نزد عالم، دانست و یقین، معرفت و هر چیز دانسته، دانش و آگاهی و معرفت و شناسائی، هنر، فضل، به کار رفته است. در فرهنگ دهخدا در بعد از معنای علم سخنانی از شاعران و بزرگان ادبی در این مورد بیان شده که به اختصار چند مورد از آنها را ذکر می کنیم. مثلاً ابوالفضل بیهقی گفته: ما را از علم خویش بهره دادی و هیچ چیز دریغ نداشتی تا دانا شدیم. یا در کتاب کلیله و دمنه آمده است، طلب علم و ساختن توشه آخرت از مهماتست خواجه عبدا… انصاری میگوید: علم بر سرتاج است و مال بر گردن غل ...
در فرهنگ دهخدا علم آموختن به معنای تعلیم دادن دانش، یاد دادن علم به دیگران آمده است. در ادامة این مطلب سنائی شاعر بزرگ گفته است و چو علم آموختی از حرص آنکه ترس، کاندر شب- چو دزدی با چراغ آید، گزیده تر برد کالا.
در فرهنگ دهخدا علم دارای تقسیمات زیادی است که به چند نمونه از آنها به صورت فهرست وار اشاره میکنم. علم احجار، علم اخلاق، علم ادب، علم ادیان، علم استخراج (بیان احکام به واسطه قواعد نجومی یا رملی)، علم انشاء (مطالب را نیکو و فصیح نوشتند)، علم اندازه (هندسه)، علم با کار (علمی که عمل شود)، علم بدیع، علم بلاغت هر چند مورد دیگر، … اگر بخواهیم همة آنها را ذکر کنیم در اینجا نمی گنجد.
علم در فرهنگ معین هم علاوه بر معناهایی که در فرهنگ دهخدا آمده است به معنای ادراک مطابق یا حصول صور اشیا نزد عقل چه آنکه نفس معلوم باشد که علم حضوری است و یا به واسطة معلوم باشد که علم حصولی است. علم نوریست مقتبس از مشکات نبوت در دل بنده مؤمن که بدان راه یابد بخدای یا به کار خدای یا به حکم خدای.
علم در فرهنگ معین هم تقسیمات به خصوصی دارد که به چند نمونه از آنها در ذیل اشاره شده است.
- آخرت (علمی که به فساد بودن فاسد نشود و آن علم تأمین سعادت آخرویست)، - اجمالی (علم به اشیا در مقام اجمال)، سیر اخلاق (علم اخلاق)، - ادنی (علم طبیعی)، - اعلی (علم الهی)، - اقوال (علم به قواعد سخن گفتن، - برهان (علم منطق) و …
اما خود علم در زبان فارسی و عربی بود و معنای متفاوت به کار برده میشود و غفلت از این دو نوع کاربرد اغلب به مطالعاتی عظیم انجامیده است، 1- معنای اصلی و نخستین علم، دانستن در برابر ندانستن است به همه دانستینها صرف نظر از نوع آنها علم می گویند و عالم کسی را می گویند که جاهل نیست. مطابق این معنا اخلاق، ریاضیات، فقه، دستور زبان، مذهب، زیست شناسی و نجوم همه علم اند و هر کس یک یا چند رشته از آنها را بداند عالم دانسته میشود.
خداوند به این معنا عالم است، یعنی نسبت به هیچ امری جاهل نیست و برای او مسأله مجهولی وجود ندارد. محتوای قرآن به این معنا علمی است یعنی که مجموعه یی از دانستنی هاست و هر کس آنها را بداند عالم به قرآن است. همه فقها عالم اند و هر کس از خدا و صفات و افعال او آگاهی داشته باشد نیز عالم است، دیده میشود که در دین معنای علم در برابر جهل قرار میگیرد، کلمه KNOWLEDGE در انگلیسی CONNALSSANCE در فرانسه معادل این معنای علم اند. 2- کلمه علم در معنای دوم منحصراً اگر بدانستنی هایی اطلاق میشود که از طریق تجربه مستقیم حسی بدست آمده باشند. علم در اینجا در برابر جهل قرار نمی گیرد بلکه در برابر همة دانستنیها قرار میگیرد. که مستقیماً از آزمون حسی برنمی خیزند. اخلاق (دانش خوبی ها و بدیها) متافیزیک (دانش احکام و عوارض هستی مطلق) عرفان (تجارب درونی و شخصی) منطق (ابزار هدایت فکر)، فقه، اصول، بلاغت و … همه بیرون از علم به معنای دوم آن قرار می گیرند. و همه به این معنا غیرعلمی اند. کلمه science در انگلیسی و فرانسه معادل این معنای علم اند. دیده میشود که علم در این معنای بخشی از علم به معنای اول را تشکیل میدهد و به سخن دیگر علم تجربی نوعی از انواع دانستنیهای بسیاری است که در اختیار بشر میتواند قرار گیرد.
رشد علم به معنای دوم عمدتاً از آغاز دورهی رنسانس به بعد است در حالیکه علم به معنای مطلق آگاهی (معنای اول) تولدش با تولد بشریت هم آغاز است. این بود مختصری از معنای علم در دو زبان فارسی و عربی. حالا که معنای علم تا حدودی روشن شده ببینیم که چرا علم تا این اندازه در دین ما و در قرآن از اهمیت والایی برخوردار است. و اینهمه آیه و حدیث در مورد آن آمده است.
خدای متعال دانش را سبب کلی برای آفرینش همه عالم علوی و منطقی قرار داده و این اندازه از جلالت و فخر در حق دانش کافی است که خدای در کتاب حکمش از نظر بینائی و یادآوری ارباب معرفت می فرماید و خدا کسی است که هفت آسمان را ایجاد فرموده، و از زمین مانند آسمان آفریده، و امر خود را میان آنها فرو فرستاد، تا بدانید که خدا بهر چیزی توانا است و دانش او بهر چیزی احاطه دارد، همین آیه بر شرافت علم کافی است، بویژه علم توحید که اساس هر علم و مدار هر دانش است، خدای متعال دانش را بالاترین شرافت و بزرگترین عزت برای فرزند آدم قرار داده و نخستین سنتی که پس از آفرینش و ظهور او از کتم عدم بیضا و نور وجود است نهاده نعمت دانش است، چنانچه د سورة علق که اولین سورة منازلة پیمبر اوست می فرماید: (إقرا اسم ربک الذی خلق، خلق الانسان من علق، اقرا و ربک الاکرم، الذی عَلم بالقلم، نیکو تدبر کن چگونه افتتاح فرموده کتاب خود را که باطلی در او نیست و از جانب حکیمی فرو فرستاده شده که شبهه در کلام او راه ندارد به نعمت ایجاد، از آن پس نعمت دانش را بر بشر خوانده، و اگر نعمت و منتی بعد از نعمت ایجاد بالاتر از دانش بوده، خدای بدین نعمت بزرگ اختصاص نمی داد و در این آیه علاوه بر آنکه حسن براعت و دقائق معانی و حقایق بلاغت را مراعات فرموده، نور هدایت و راه دلالت به صراط مستقیم را منوط به علم دانسته.
خدای متعال در قرآن میان نعمت دسته جمع فرموده خبیث، طبیب، کور و بینا، تاریکی و روشنی، بهشت و دوزخ، گرمی و سردی، و هرگاه تفسیر این موضوع را با تدبر درک کنی خواهی فهمید که مراد از همه علم است.
خداوند پیغمبر خود را با آنکه در علم و حمت به بینهایت رسیده بود مأمور به تقاضای علم و دانش فرموده که در سورة طه آیه 113 به این موضوع اشاره فرموده (و قُل ربِّ زدنی عِلما) این چند جمله اندکی بود از فضیلت علم و دانش که خدای متعال در قرآن بیان فرموده. اما تنها در قرآن اشاره نشده بلکه در احادیث پیامبر اکرم (ص)، ائمه معصومین (علیهم السلام) به این مورد تائید فراوان شده است در زیر به چند نمونه از این احادیث به اختصار پرداخته شده است.
پیغمبر اکرم فرموده: اگر در حق هر کس خدای متعال آهنگ خیر و نیکی عطا فرماید او را فقیه در دین نماید. همچنین در جای دیگر می فرماید: فراگرفتن دانش سنت است بر هر مرد مسلمان. صفوان بن عسال گفت خدمت پیغمبر (ص) مشرف شدم آن حضرت در مسجد جلوس داشت و بر برد قرمز رنگی تکیه فرموده بود، عرض کردم آمدم دانش فراگیرم، فرمود آفرین به طالب دین، زیرا طالب علم را فرشتگان به بالهای خود احاطه کنند، سپس بعضی از آنها بر بعضی دیگر از کثرت محبتی که به دانش دارند بالا روند تا به آسمان دنیا رسند این بود روایتی از پیامبر در مورد اهمیت و برتری علم از زبان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله). هر چند این احادیث زیاد است اما در اینجا نمی گنجد که همه اینها را ذکر کنیم و لذا به همین چند مورد بسنده می کنیم.
(پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله- منیة المرید)
1- همانا فرشتگان بالهای خود را در زیر پای تعلمی می گشایند که بدانچه انجام داده راضی و خشنود میباشد.
(پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله- منیة المرید)
2- مردمی که اندکی از نور دانش کسب کرده برتر است از پارسائی که هماره به نیایش پروردگار خود قیام کند، و همواره سر بندگی بر زمین نهد.
(پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله- منیة المرید)
جایگاه علم
1- پیامبر (صلی الله علیه و آله): پیامبر خدا از خانه بیرون آمد، در مسجد دو مجلس دید: در یک مجلس غوررسی و تفقه در دین می شد، و مجلس دیگر به دعا خواندن و از خدا مسئلت کردن می گذشت. گفت: «هر دو مجلس نیک است. آن گروه خدا را می خوانند، در آن گروه می آموزند و مطالب را به نادانان می فهمانند. این گروه آموزشگران برترند: من برای آموزشگری فرستاده شده ام». آنگاه در کنار ایشان نشست.
(برگرفته از کتاب الحیاة)
2- پیامبر (صلی الله علیه و آله): یکی از انصار نزد پیغمبر اکرم (ص) آمد و گفت: ای پیامبر! اگر بنا باشد جنازه ای را تشییع کنم یا در مجلس درس دانشمندی حاضر شود،حضور مرا در کدام از این دو دوستتر داری؟ پیامبر گفت: اگر کسانی باشند که در پی جنازه روان شوند و آن را به خاک سپارند،حاضر شدن در مجلس مرد دانشمند از حضور در تشییع هزار جنازه، و دیدار از هزار بیمار، و برپا ایستادن برای عبادت در هزار شب، و روزه داشتن در هزار روز، و صدقه دادن هزار درهم به بینوایان، و گزاردن هزار حج مستحبی، و حضور در هزار جنگ در راه خدا- جز جنگ واجب- و دادن مال و جان در این راه، فضیلتی بیشتر دارد. اینها کجا به پای حضور در مجلس عالم می رسد؟ آیا ندانسته ای که اطاعت و عبادت خدا نیز به علم است، و نیکی دنیا و آخرت با علم است، و شر دنیا و آخرت با جهل و نادانی.
(از کتاب الحیاة)
3- حکمت و دانش بر شرف و بزرگواری افراد شریف می افزاید، و حتی بردگان را [در سایة بینش علمی] به مجالس و محافل بزرگان ترفیع میدهد.
(پیامبر اکرم (ص)، آداب تعلیم و تربیت در اسلام)
4- دانشجویی که هدف او از علم آموختن، احیا دین و آئین الهی است اگر بهنگام تحصیل علم، مرگش فرا رسد، فاصلة میان او و میان پیامبران از لحاظ مقام، منزلت بهشتی در حد یک پایه و یک درجه است.
(پیامبر اکرم (ص)، آداب تعلیم و تربیت در اسلام)
5- اگر کسی در صدد پویائی از علم برآید [و سعی خویش را در بازیافتن علم، مصروف دارد و در خلل ساعی و کوششها] علم و دانش را باز یابد از لحاظ اجر و پاداش، خداوند و بهره و نصیب برای او مقرر می فرماید: ولی اگر (علیرغم کوشش هایش) در پویائی از
علم، توصیه و ناکام گردد، یک اجر و پاداش در نزد خداوند متعال برای او منظور میگردد. (پیامبر اکرم (ص)، آداب تعلیم و تربیت در اسلام)
6- امام علی (علیه السلام) می فرماید: ای مردم بدانید کمال دین طلب علم و عمل بدان است، بدانید که طلب علم بر شما از طلب مال لازم تر است زیرا مال برای شما قسمت و تضمین شده و عادلی که خداست آنرا بین شما قسمت کرده و تضمین کرده و به شما می رساند ولی علم نزد اهلش نگهداشته شده و شما مامورید که آنرا از اهلش طلب کنید، پس آنرا بخواهید. (اصول کافی، ج اول)
7- امیرالمومنین علی (علیه السلام): به کمیل بن زیاد فرمود: «کمیل! علم، بهتر از مال است، زیرا علم و دانش از تو نگهبانی و پاسداری کرده و وجودت را در پناه خود قرارز میدهد. ولی در مورد مال، ناگزیری که خود نگهبان و پاسدار آن باشی. علم و دانش بر تمام شئون زندگی و پدیده های هستی فرمانروا و حاکم است، در حالیکه مال و ثروت انسان، محکوم و دستخوش ارادة او میباشد. صرف مال و انفاق آن، موجب نقصان و کاهش آن می گردد در حالیکه انفاق علم یعنی تعلیم آن به دیگران، اندوخته هایی علمی عالم و دانشمند را پربارتر و فزاینده تر می سازد. (آداب تعلیم وتربیت در اسلام)
8- امام علی (علیه السلام) : علم ریشه هر نیکی است. (از کتاب الحیاة)
9- امام صادق (علیه السلام): علم اصل و ریشة هر حالت عالی است و بلندترین پایگاه صعود است. به همین جهت پیامبر (ص) گفت : «طلب علم بر هر زن و مرد مسلمان واجب است» یعنی علم (و آیین) پرهیزگاری و یقین. (الحیاة)
10- امام صادق (علیه السلام): چون روز قیامت شود، خدای بزرگ، مردمان راهبر، در پهنه ای یکسان گردآورد، و ترازوها گذارده شود. آنگاه خون شهیدان را با مرکب خامه دانشمندان در دو کفة ترازو نهند، پس مرکب خامه دانشمندان بر خون شهیدان فزونی یابد. (الحیاة)
فهرست مطالب
مقدمه
علم در قرآن
ارزش علم
اهمیت علم
جایگاه علم
آثار برکات علم
انواع علم
بهترین علم
منابع
بررسی نقش مساجد در آموزش قرآن و ارزشیابی آموزش قرآن
الف) نقش و اهمیت مسجد:
مسجد هر مکانی است که در آن عبادت شود. این معنای گسترده غیر از معنایی است که اصطلاحا در ذهن ما وجود دارد و مکان خاصی که خصوصیات مشخص داشته باشد را مسجد می نامیم. زبیدی در تاج العروس همین تعریف را برای مسجد می آورد : «کل موضع یتعبد فیه فهوالمسجد»[1] این تعریف نشان میدهد که عبادت و سجده کردن در تعریف مسجد موضوعیت دارد و اهمیت این مکان به همین است. خداوند متعال در سوره جن آیه 18 می فرماید: «و آن المساجد لله قلاتدعوا مع الله احدا» یعنی همانا مساجد برای خداست پس با خدا کسی را نخوانید همین باعث تقدس مسجد میشود که فقط در آن ذکر خدا شود.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله- : «الا آن بیوتی فی الارض المساجد تضیء لاهل السماء کما تضیء النجوم لاهل الارض»[2]
رسول خدا- صلی الله علیه و آله- فرمودند: همانا خانه های من در زمین مساجد هستند که برای اهل آسمان می درخشند همانگونه که ستارگان برای اهل زمین می درخشند.
پیامبر – صلی الله علیه و آله- با سخن و عمل خود مساجد رادر مرتبه بالایی از اهمیت و ارزش قرار دادند و جامعه را نسبت به این مکان مقدس متوجّه کردند.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله- : من اسرج فی مسجد من مساجد الله سراجا لم تزل الملائکه و حمله العرش سیتغفرون له مادام فی ذلک المسجد ضوء من السراج»[3]
رسول خدا- صلی الله علیه و آله- فرمودند: کسی که در مسجد پی از مساجد خدا چراغی روشن کند، ملائکه و حاملان عرش پیوسته و تا وقتی که در مسجد نوری از چراغ هست برای دو طلب آمرزش می کنند.
ب) تعلیم و تعلم در مسجد:
مساجد، مرکز تمام فعالیت های مسلمین بوده اند. این مطلب نشان میدهد که تمام فعالیت ها باید از عبادت خدا نشات گیرد ولا البته خواهد بود. اما در میان تمام فعالیت ها نقش فعالیت و تربیت و آموزش قرآن در مسجد خود نمایی میکند. قال رسول الله- صلی الله علیه و آله- : «یا اباذر! کل جلوس فی المسجد لغو اله ثلاثه: قرائه مصل او ذاکر الله تعالی او سائل من علم»[4]
پیامبرخدا- صلی الله علیه و آله- میفرمایند: ای ابوذر! هر نشستنی در مسجد لغو وبیهوده است غیر از این سه مورد: قرائت قرآن ، پس از نماز خواندن نمازگزار یا یادکننده خدا و یا دانشجوی علمی. هم ایشان میفرمایند: من الی المسجد لایرید غیره لیعلم خیرا او یعلمه ثم رجع الی بیته الذی خرج منه کان کالمجاهد فی سبیل الله غانما»[5] یعنی: کسی که بامداد یا شبانگاه به سوی مسجد رود و صرفا هدف او این باشد که راه خیری را یاد گرفته یا یاد دهد و سپس به خانه ای که از آن خارج شده باز گردد، مانند مجاهد در راه خدا در حالیکه منفعتی برده است، میباشد.
این حدیث نشان دهنده اهمیت تعلیم و تعلم است و مهم نیست که معلم باشی یا شاگرد، فقط مهم این است که در مسجد تعلیم و تعلیم صورت گیرد.
قال رسول الله- صلی الله علیه و آله- : «ماجلس قوم فی مسجد من مساجد الله - تعالی- یتلون کتاب الله یتدارسونه بینهم الا تنزلت علیهم السکینه و غشیتهم الرحمه و ذکرهم الله فیمن عنده»[6]
رسول خدا- صلی الله علیه و آله- فرمودند: هر قومی (گروهی) که در مسجدی از مساجد خدا بنشینند و کتاب خدا را خوانده و آن را به هم درس دهند، آرامش بر آن ها نازل میشود و رحمت آن ها را فرا گرفته، و خدا از ایشان در میان کسانی که نزد او هستند به بزرگی یاد میکند.
حضرت پیامبر- صلی الله علیه و آله- خود در مسجد حضور فعالی داشتند و احادیث نشان می دهند که ایشان در نشست ها و حلقه های درسی مسلمین شرکت می کردند و ایشان را راهنمایی می فرمودند.
البته در این میان به حلقه های درسی که مربوط به قرآن می شد توجه ویژه ای داشتند. یکی از اصحاب پیامبر- صلی الله علیه و آله می گوید: «کنافی مسجد رسول الله- صلی الله علیه و آله- حلقا نتحدث اذا خرج علینا رسول الله من بعض حجره فنظر الی الحلق ثم جلس الی اصحاب القرآن فقال بهذاالمسجد امرت»[7] یعنی: ما در مسجد رسول خدا به صورت حلقه هایی سخن می گفتیم که پیامبر از یکی از حجره هایش برما وارد شده پس به حلقه ها نگاه کرد و در کنار اصحاب قرآن نشست. پس گفت: من به حضور در این مجالس مامور شده ام.
نتیجه گیری:
توجه به برنامه درسی در آموزش هر علمی و بهینه سازی آن باعث تعمیق یادگیری توسط فراگیران است. درآموزش عمومی قرآن نیز مناسب و مطلوب است که برنامه ریزان و معلمان قرآن به برنامه درسی توجه خاصی نمایند. قرآن کریم وحی الهی بوده و معلم آن به بشر نیرز از جانب خداوند متعال مبعوث شده است لذا برنامه درسی مناسب برای چنین کتابی باید از وحی و نبوت الهام گرفته باشد. از منظر قرآن و روایات برنامه درسی آموزش عمومی قرآن در هفت مولفه هدف، محتوا، روش، مواد و وسایل،زمان، مکان و ارزشیابی تعریف میشود. در این نوشتار هر یک از این مولفه ها از دیدگاه قرآن و روایات بررسی شده است.
دانلود پایان نامه ایثار و شهادت ازدیدگاه قرآن
پیشگفتار
انسان تا وقتی که در خانه و کاشانه خود زندگی می کند، و در کوچه بازار برای تهیه امرار معاش زندگی با مردم سر و کار پیدا می کند، با افکار مختلفی روبرو می شود، که این افکار غالبا در محور مادیات دور می زند. گرچه جامعه ی اسلامی ما ایرانیان از یک رشد عقلی و انسانی و اسلامی خاصی برخوردار است که نظریش را در تمام ملتهای جهان کمتر می توان یافت . با وجود این چون بر اثر نیاز به کالاهای روزمره ی زندگی تا حدودی مادیات بر افکار مردم اثر گذاشته و هر کسی را به نحوی به خود مشغول ساخته، لذا هر کسی در شعاع محدوده ی زندگی خود فکر می کند و سخن می گوید. در مقابل این افکار مختلفی که در کوچه و بازار با آن برخورد می کنیم به قدمی فراتر می نهیم، و سری به جبهه های جنگ حق علیه باطل می زنیم و رزمندگان اسلام را که در مرزهای مملکت اسلامی مان ایران بر علیه لشکر کافر کمونیستی عراق جنگیدند ، آن ها را از نزدیک زیارت می کنیم و به روحیه و افکارشان برخورد می کنیم ، می بینیم در آن میدان نبرد، در آن صحرای پرآتش و خون، در زیر سلاح های درون مخرب دشمن ، روح وحدت و انسجام و صفا و صمیمیت در بین حکمفرما بود، و یار و یاور هم بودند برای اسلام و مملکتشان به امر رهبر عزیزمان امام خمینی مدظله ( که به حق فرمان رهبرمان، فرمان ولی عصر امام زمان ارواحنافداه است) عشق می ورزیدند و جان خویش را نثار می کردند و برای شهادت در راه خدا از یکدیگر سبقت می گرفتند. به راستی می توان گفت زندگی اگر هست همان است که آن ها داشتند و دارند. نه ما زیر وقتی که روح صفا و ایمان در جامعه ای زنده باشد و هر کس دیگری را از دیدگاه محبت و ایمان بنگرد و ذهن خود را از تمام مفاسد اخلاقی و عیوب نفسانی پاک گرداند، آن وقت است که هر چه را می بیند به آن عشق می ورزد و با هر که سخن می گوید از آن لذت می برد . رزمندگان ما که در جبهه های جنگ می جنگیدند ، چنین حالتی داشتند، آن ها همه نسبت به هم عشق می ورزیدند و همدیگر را دوست می داشتند. دلهایشان از تمام کینه ها و خود پسندیها پاک بود و دنیا در نظرشان کوچک و آخرت بزرگ... اما چرا اینگونه بودند؟
برای اینکه وقتی در میدان جنگ هدف فقط خدا باشد و نابودی حکومت طاغوت و استقرار حکومت قرآن، آن زمان است که میدان جنگ آنچنان روحانیت و معنویت خاصی پیدا می کند که نور را نسبت و عظمت خدا در آن جا مشاهده می شود آن وقت است که سرباز اسلام در جبهه های جنگ تصفیه می شود، خالص می شود، ساخته می شود، بنده خاص خدا می شود، دنیا در نظرش کوچک و آخرت بزرگ جلوه می کند. دلش از خانه و کاشانه اش کنده می شود، از زن و فرزندش فراموش می کند. او چیز دیگری را می بیند که همه چیز در مقابل او هیچ است ، و او خداست. او جلوه ی خدا را در جبهه های جنگ می بیند نه در خانه و کاشانه ی خویش لذا مجنون....
موضوع پژوهش: lsaquo; lsaquo; جامعه شناسی نفاق در قرآن rsaquo; rsaquo; موضوع تصویب شده برای این پژوهش است . با مشورتی که در یک نشست کوتاه با جناب اقای دکتر رفیع پور داشتم ، ایشان این عنوان را قابل نقد می دانستند و پیشنهاد ایشان تغییر موضوع بود . پس از چندی که مقداری از پژوهش انجام شد و برای ...
فهرست مطالب پیشگفتار...............................................................................................................................................ا-ب مقدمه..................................................................................................................................................ب-ج ...
فهرست مطالب فصل اول: طرح تحقیق 5 1- مقدمه 6 2- تعریف موضوع و لزوم پرداختن به آن 7 3- مروری بر مطالعات انجام شده 7 4- اهداف تحقیق 7 5- طرح سئوال و فرضیه 7 6- روش تحقیق 8 7- محدودیتها و پیشنهادات 9 8- کلید واژه zwnj;ها 9 فصل دوم: یافته zwnj;های تحقیق 11 بخش اول: بهداشت فردی 12 1- وضو 13 مقدمه 13 2- غسل 21 الف ...
با سلام در این پست نمونه طرح درس سالانه قرآن کریم برای دوره سوم ابتدایی قرار داده شده است.شما میتوانید با الگو برداری از این طرح درس و یا حتی استفاده صرف از جدول طرح درس سالانه ، برای کلاس خود طرح درس سالانه برای هر درسی تهیه کنید. توجه : فایل مورد نظر فقط برای شخص ...