پاورپوینت بررسی بنه ، میوه درخت سقز
« بنه »
من میوه ی درخت سقز ( بنه ) هستم !
در فارسی اسم من بن و بنه می باشد و عده ای هم به آن پسته ی وحشی می گویند . انواع اقسام دارم . به میوه پیوندی من گلخک و به نوع ترش من بنشته می گویند ، و در شیراز ماس بندان آنرا با ماست مخلوط می کنند ، تا خوش بو و گوارا شود . در زبان ترکی به میوه من چاتلانغوش و چتلانغوچ می گویند که سابقا در تهران زیاد مصرف داشت . اعراب به میوه درخت من حب الخضراء لقب داده اند . گل درخت من قرمز است . در رنگرزی از آن استفاده می شود . پسته را به تنه ی من پیوند می زنند تا محصولی درشت و خندان بدست آورند ، و چنانچه مرا به درخت پسته پیوند کنند ، میوه ی من درشت شده و گلخنک نامیده می شود .
vدرخت من دیر خزان می کند و از تنه ی آن به طور طبیعی ، یا بادادن شکاف صمغی خارج می شود که به آن در فارسی سقز و در عربی بطم می گویند . در بلوچستان میوه درخت مرا کوبیده و با آن حلوا درست می کنند و معتقدند که بهترین مقوی اعصاب و شهوت است . در خوزستان و سایر استان های جنوبی ، دانه های میوه ی مرا در ظرفی پر از آب نگاهداری می کنند تا خشک نشود . درخت من در جنگلهای خشک فارس ، کرمان ، بلوچستان ، یزد ، لرستان ، کردستان و ارتفاعات الموت و کوه های پنجگانه می روید و از دوستان کبد و طحال است . v
vشهوت را زیاد می نمایم. زهکش کلیه و ریزکننده سنگها هستم ، اخلاط سینه و ریه را پاک می کنم ، خارج کننده اقسام کرم معده بوده و پیشاب را زیاد می نمایم . خون قاعده و بواسیر را که بسته شده باشد باز می کنم . بادشکن – ضد فلج و لغو بوده ، سرفه و خفقان را تسکین می دهم . مسکن درد کمر – درد پشت و درد قولنج هستم . میوه ی مرا جهت درمان غش و استسقاء تجویز کرده اند . مخلوط با بادام و شکر جهت چاق شدن بدن و باز شدن ادرار و با سرکه جهت سردرد و تنقیه جگر و گزیدن افعی و رتیل نافع می باشم . اگر میوه مرا داخل نان کنند ، از تخمیر آن در شکم جلوگیری می کنم و به هضم آن کمک می نمایم . زیاده روی در خوردن من باعث زخم شدن دهان و کم اشتهایی است . ضماد من درمان ورمها و زخمهای سخت است . مالیدن میوه کوبیده من بر پوست بدن باز کننده رنگ و نیکویی رخسار است و در صورتی که مدتی آن را بر محل ماه گرفتگی بمالند ، به تدریج رنگ آن را زایل می نمایم . v
سقز
vصمغ درخت من که سقز نام دارد ، مقوی معده بوده ، و به هضم غذا کمک می کند و با آن سقزهای تجارتی را می سازند . پیشاب آور و محرک اشتها است وبا محلول الکلی آن در جهت صنعت نوعی ورنی فساد ناپذیر ساخته می شود . ضماد آن که با پیه ذوب می شود جهت رفع کجی و ترکیدن ناخن و درمان شقاق مزمن ( ترک نشیمنگاه ) می باشد . مخصوصا اگر کمی شنجرف به آن اضافه شود . صمغ درخت من مخلوط با روغن زیتون جهت بر طرف کردن ورمها و ترک پوست و خارش آن سودمند می باشد . مقدار خوراک سقز پنج گرم می باشد . اهالی بلوچستان و استانهای جنوبی که از میوه من استفاده می کنند ، در برابر امراض بزرگ مثل سرطان در امان می باشند . و اگر دسترسی به میوه من ندارید ، از ترشی من که به چاتلانغوش معروف است نوش جان فرمایید . v
صمغ درخت « بنه » به عنوان دارویی برای درمان فشار خون مطرح است
vصمغ درخت بنه بهترین و ارزانترین دارو برای درمان فشار خون و ناراحتیهای معده است .
vتحقیقات نشان داده صمغ این گیاه از خاصیت دارویی خوبی برخوردار بوده و روغن آن گرم و خشک برای تقویت اعصاب ، صاف کردن صدا ، باز کردن انسداد و درمان گرفتگیهای عروق و یرقان موثر است.
vبرای درمان نفخ و گاز معده نیز از روغن این گیاه استفاده می شود .
vهمچنین صمغ خارج شده از ساقه درخت بنه در هنر نقاشی بارنگ و روغن و آدامس سازی استفاده می شود و مصرف همین آدامس دارویی موثر در کاهش برخی بیماریها است .
vاین درخت بیشتر در غرب زاهدان ، نصرت آباد ، ارتفاعات ناهوک، بیرک سراوان و ارتفاعات سرباز و لاشار استان سیستان و بلوچستان دیده می شود .
vدر سیستان و بلوچستان گیاهان دارویی زیادی می روید و تا کنون حدود 40 گونه گیاه داروی در این استان شناسایی و خواص 20 گونه آن بررسی شده است .
vبنه درختی با ارتفاع بیش از 15 متر با تاجی گرد و بزرگ و تنه ای قطور به قطر نیم متر ، ناصاف و تیره رنگ ، اوایل فصل بهار گل می دهد .
vقلمرو رویش این درخت از جزایر قناری و کشورهای ساحل مدیترانه تا آسیای صغیر و سوریه ، قفقاز ، ایران ، افغانستان و پاکستان کشیده شده است .
vجنگلهای ایران نیز کشتگاهی مناسب برای پرورش دانه های معطر و روغنی این درخت است .
گیاهشناسی
vاز خانواده Anacardiaceae نام علمی این درخت از نام پسته ی فارسی اقتباس شده است. گونه های مختلف آن در ارتفاعات و کوهستان های خشک و نیم خشک استپی می روید و در بعضی نقاط اجتماعات یک دست تشکیل می دهد و گاهی با بادام های وحشی همراه است.
بنه درختی است با ارتفاع حداکثر 10 متر با تاجی گرد و بزرگ و تنه ای قطور، ناصاف و تیره رنگ ، برگهای آن شاخه ای فرد، تخم مرغی شکل ناکشیده و با حاشیه ای کم و بیش مژه دار و گل آذین آن خوشه ای باز است. میوه آن کوره شکل و معطر ، سطح لغزنده و شفاف به رنگ تیره و به بزرگی یک نخود است پریکارب میوه های بند معطر و دانه های درشت آن روغن فراوان دارد.
کاشت
vپس از آماده سازی زمین به منظور احداث باغ، باید ابتدا جوی و پشته به عرض 100-50 سانتی متر ایجاد گردد. سپس آنرا آبیاری نموده و در فصل زمستان نسبت به کشت مستقیم بذور لازم است که بذور به مدت 12 ساعت قبل از کاشت خیسانده و با قارچ کش مناسب ضد عفونی شوند. در یک طرف پشته گودال هایی با عمق 3-2 سانتی متر و با فاصله 3-2 متر از یکدیگر ایجاد و پس از قرار دادن بذور در داخل هر گودال روی آن با هاله پوشانده خواهد شد.
در مناطقی که دارای شرایط خاک و آب شوری هستند، عرض جویهای کاشت 1/5-1 متر و عمق آنها 30-20 سانتی مرت در نظر گرفته و کشت بذور در وسط جوی انجام می شود. لازم است محل کشت بذر از سطح جوی حدود 10-5 سانتی متر بالاتر باشد تا در هنگام آبیاری ، آب حدود 5 سانتی متر روی بذور را بپوشاند . طول جویهای کشت در این روش بین 50-30 متر و فواصل ردیفی، حدود 8-6 متر در نظر گرفته می شود. آبیاری بسته به شرایط آب و هوایی و میزان آب موجود، پس از سبز شدن بذور هر 15-10 روز یکبار انجام می شود.